Bedlinqton-teryer
Bedlinqton-teryer[1] (ing. Bedlington terrier) — kiçikölçülü it cinsi. İngiltərənin şimal-şərqində yerləşən Bedlinqton kəndindən adını almışdır. Əvvəlcə ovçuluq məqsədilə yetişdirilmiş, sonralar isə it yarışlarında, müxtəlif idman növlərində, sərgi şoularında və ev heyvanı kimi istifadə olunmuşdur.
Bedlinqton-teryer | |
---|---|
Mənşəyi | |
Ölkə | |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Xüsusiyyətləri
redaktəBedlinqton-teryer çevik, çoxyönlü və bəzi unikal xüsusiyyətlərə malik bir it cinsidir. Görkəmləri quzuya bənzəyir və rəngləri adətən mavi, qaraciyər rəngi və ya sarı olur. Bu rənglərin hər birində sarı nöqtələr görünə bilər. Başlarında xüsusi bir "top knot" (yumru tük topası) formalaşır ki, bu, onlara özünəməxsus görünüş verir. Tükləri tökülmür, minimal qoxuya malikdir, lakin həftəlik qulluq tələb edir. Kürkləri sərt və sıx olub "pambıq tükü" kimi təsvir edilir. Kürkə xüsusi qayğı göstərilməli, sərgi məqsədilə hazırlanarkən mütəxəssislərin köməyindən istifadə olunmalıdır. Bədənə çıxan tüklərin uzunluğu 25 mm-dən çox olmamalıdır. Kürkün vəziyyəti düzgün qulluq edilmədikdə tez pisləşə bilər. Bedlinqton-teryerin başı yuvarlaq, gözləri badamşəkilli və kiçikdir. Erkək itlərin boyu 41–44 sm, dişilərin boyu isə 38–42 sm arasında dəyişir. Hər iki cinsin çəkisi 7,7–10,4 kq arasında olur. Onların hərəkətləri yüngül və elastikdir.[2][3][4][5]
Temperament
redaktəBedlinqton-teryerlər sürət, dözümlülük və çeviklikləri ilə tanınır. Onlar su, torpaq və qar üzərində olduqca sürətlidir. Bu cins gəmiriciləri və yırtıcıları ovlamaq, həmçinin ev heyvanı kimi istifadə olunur. Ağıllı və əzmkar olan Bedlinqton-teryerlər çətin şəraitlərdə belə özlərini yaxşı göstərə bilirlər, lakin digər itlərlə münasibətdə bəzən qısqanclıq və döyüşə meyilli ola bilərlər. Bu səbəbdən, erkən yaşda sosiallaşmaları vacibdir. Uşaqlarla yaxşı münasibət qura bilən bu cins, ailə üzvlərinə qarşı həssas və mehribandır.[1]
Sağlamlıq
redaktəBedlinqton-teryer cinsinin orta ömrü 13,7 il olaraq qeyd edilmişdir. Bu, təmiz cins itlər üçün orta göstəricidən (12,7 il) daha yüksəkdir. 2004-cü ildə Birləşmiş Krallıqda aparılan araşdırmada Bedlinqton-teryerləri arasında ölümün əsas səbəbləri qocalıq (%23), uroloji problemlər (%15) və qaraciyər xəstəlikləri (%12,5) olmuşdur. Qaraciyər xəstəlikləri arasında mis toksikozu (qaraciyərdə mis yığılması) əsas yer tutur. Bu xəstəlikdən ölən itlər, digər səbəblərdən ölənlərə nisbətən daha erkən vəfat etmişdir. Cinsin sağlamlığı üçün müntəzəm baytar müayinələri və düzgün qidalanma vacibdir. Bu, həm də onların uzun və sağlam ömür sürməsinə kömək edir.[6]
İstinadlar
redaktə- ↑ 1 2 Bedlington Terrier : [ archived October 17, 2022 ] / E. G. Rosenberg // "Banquet Campaign" 1904 — Bolshoy Irgiz. — M .: Great Russian Encyclopedia, 2005. — Pp. 158–159. — (Great Russian Encyclopedia : [in 35 volumes] / ed.-in-chief Yu. S. Osipov ; 2004–2017, v. 3). — ISBN 5-85270-331-1 .
- ↑ "Bedlington Terrier". Meet The Breeds. American Kennel Club. İstifadə tarixi: January 28, 2013.
- ↑ Stall, Sam. Bedlington Terrier. The Good Bad, and the Furry: Choosing the Dog That's Right for You. Quirk Books. Apr 28, 2005. səh. 53. ISBN 9781594740213. İstifadə tarixi: January 28, 2013.
- ↑ Shields, George O. "The Bedlington Terrier". The American Book of the Dog: The Origin, Development, Special Characteristics, Utility, Breeding, Training, Points of Judging, Diseases, and Kennel Management of All Breeds of Dogs. Rand McNally. 1891. 395–411. İstifadə tarixi: January 29, 2013.
- ↑ "The Greying Gene". Dog Coat Color Genetics. İstifadə tarixi: January 30, 2013.
- ↑ McMillan, Kirsten M.; Bielby, Jon; Williams, Carys L.; Upjohn, Melissa M.; Casey, Rachel A.; Christley, Robert M. "Longevity of companion dog breeds: those at risk from early death". Scientific Reports. Springer Science and Business Media LLC. 14 (1). 2024-02-01: 531. Bibcode:2024NatSR..14..531M. doi:10.1038/s41598-023-50458-w. ISSN 2045-2322. PMC 10834484 (#bad_pmc). PMID 38302530 (#bad_pmid).