Blum taksonomiyası

Blum taksonomiyası — təhsilin təlimverici məqsədlərini mürəkkəblik və spesifiklik səviyyələrinə görə təsnif etmək üçün istifadə olunan üç iyerarxik modeldən ibarətdir. Üç siyahı koqnitiv, affektiv və psixomotor sahələrdə öyrənmə məqsədlərini əhatə edir. Koqnitiv domen siyahısı bir çox ənənəvi təhsilin əsas diqqət mərkəzində olmuşdur və tez-tez kurikulumların, qiymətləndirmələrin və fəaliyyətlərin təlim məqsədlərini strukturlaşdırmaq üçün istifadə olunur.

Modellər 1956-cı ildə taksonomiyanı işləyib hazırlayan pedaqoqlar komitəsinə rəhbərlik edən Benjamin Blumun şərəfinə adlandırılmışdır. O, həmçinin standart mətnin birinci cildini, Təhsil Məqsədlərinin Taksonomiyası: Təhsil Məqsədlərinin Təsnifatını redaktə etmişdir.[1]

Blum taksonomiyası daha sadə və daha səthi bacarıqlardan daha mürəkkəb və dərin olanlara keçən 6 səviyyədən ibarətdir:

1. Bilik (yaddaş): məlumatı yadda saxlama bacarığı.

2. Anlama: məlumatı izah etmə və şərh etmə bacarığı.

3. Tətbiqetmə: yeni situsiyalarda bilik və bacarıqlardan istifadə etmək və ya problemləri həll etmək bacarığı.

4. Analiz: məlumatı tərkib hissələrinə bölmək və onların arasındakı əlaqəini müəyyən etmək bacarığı.

5. Sintez: əldə edilmiş biliklər əsasında yenilərini tərtib etmək və yaratmaq bacarığı.

6. Qiymətləndirmə: İşi və ya nəticələri meyarlar əsasında qiymətləndirmək və təhlil etmək bacarığı.

İstinadlar

redaktə
  1. Bloom, B. S.; Engelhart, M. D.; Furst, E. J.; Hill, W. H.; Krathwohl, D. R. Taxonomy of educational objectives: The classification of educational goals. Handbook I: Cognitive domain. New York: David McKay Company. 1956.