Bolqarıstan–Özbəkistan münasibətləri

Bolqarıstan–Özbəkistan münasibətləri — Bolqarıstan və Özbəkistan arasındakı beynəlxalq münasibətlərdir. Hər iki ölkə diplomatik münasibətləri 12 sentyabr 1992-ci ildə qurmuşdur. Bolqarıstanın Özbəkistan Respublikasının paytaxtı Daşkənddə səfirliyi vardır.[1][2] Hər iki ölkə Avropa Təhlükəsizlik və Əməkdaşlıq Təşkilatına üzvdür.

Bolqarıstan–Özbəkistan münasibətləri
' '

Qara dəniz limanları vasitəsilə Bolqarıstan, Özbəkistan və Avropa Birliyi arasındakı ticarəti təmin edir. Hər iki ölkə ticarəti bu şəkildə genişləndirməyi hədəfləmişdir.[3] Lakin, məsələ ilə bağlı dəfələrlə müzakirələrə baxmayaraq, Özbəkistan bu günə qədər Nabukko qaz kəmərindən təbii qaz üçün istifadə etməkdən imtina etmişdir.[4]

Arxa plan

redaktə

Soyuq müharibə dövründə hər iki ölkə Varşava Paktı və Qarşılıqlı İqtisadi Yardım Şurası olaraq Şərq Blokunda kommunist dövlətlər idi. O zaman Bolqarıstan rəsmi olaraq Sovet İttifaqının Bolqarıstan Xalq Respublikası adı altında peyk dövləti idi və Özbəkistan rəsmi olaraq Sovet İttifaqı tərəfindən Özbəkistan Sovet Sosialist Respublikası olaraq qurulan respublikalardan biri idi.

Rəsmi görüşmələr

redaktə

1997-ci ilin noyabrında Bolqarıstan xarici işlər naziri Özbəkistanla iqtisadi əməkdaşlıq barədə danışıqlar apardı.[5][6][7] 1998-ci ilin iyununda Bolqarıstana səfər edən Özbəkistan prezidenti İslam Kərimov Bolqarıstanı əsas ticarət tərəfdaşı olaraq gördüyünü söyləyərək, BolqarıstanÖzbəkistan mallarının İpək Yolundan hər iki istiqamətdə faydalana biləcəyini söylədi.[8] Sonrakı dövrlərdə iki ölkə arasında yüksək səviyyəli təmaslar davam etdi. 1998-ci ilin mayında Özbəkistanın xarici işlər naziri Sofiyada oldu və Bolqarıstan prezidenti ilə görüşdü.[9] Səfərində BolqarıstanÖzbəkistan xarici işlər nazirləri iqtisadi və nəqliyyat əlaqələrini müzakirə etdilər.[10][11] Özbəkistan prezidenti 1998-ci ilin iyununda Bolqarıstana səfər etdi.[12][13] Bolqarıstan prezidenti 1999-cu ilin mayında Özbəkistana səfər etmişdir.[14] 2003-cü ilin noyabrında Özbəkistan prezidenti Bolqarıstanın baş naziri ilə görüşdü.[15][16][17][18] 2004-cü ilin mayında BolqarıstanÖzbəkistan xarici işlər nazirləri diplomatik və iqtisadi məsələləri müzakirə etdilər.[19] 2005-ci ilin yanvarında Özbəkistan və Bolqarıstanda konsulluq idarələri yaradıldı.[20] 2006-cı ilin martında Bolqarıstanın Özbəkistandakı nümayəndəsi iki ölkə arasındakı əməkdaşlıqdan məmnun olduğunu bildirdi.[21] 2007-ci ilin aprelində bir bolqar nazir əməkdaşlıq danışıqları üçün Özbəkistana səfər etdi.[22]

2008-ci ilin noyabrında Bolqarıstan Prezidenti Georgi Pırvanov Özbəkistana rəsmi səfər etdi və burada Özbəkistan Prezidenti İslam Kərimovla görüşdü.[23] Onlar ikitərəfli ölkələrin ikitərəfli münasibətlərinin bütün aspektlərini müzakirə etdilər.[24] Ticarətin artırılması və şaxələndirilməsi məsələsini qiymətləndirdilər.[25] Bolqarıstan prezidenti Özbəkistanda qorunan heyvanlar haqqında danışdı.[26][27] 2009-cu ilin fevral ayında Bolqarıstan, əlaqələrin turizm əlaqələrinin əhəmiyyətli dərəcədə genişlənməsi və ticarət və mədəni dəyişikliklərlə əlaqəli digər inkişaflar da daxil olmaqla inkişafının davam edəcəyinə əminliyini bildirdi.[28]

İqtisadi əlaqələr və sazişlər

redaktə

1998-ci ilin iyununda BolqarıstanÖzbəkistan əməkdaşlıq müqaviləsi daxil olmaqla 7 müqavilə imzaladılar.[29][30] 1999-cu ilin mayında nəqliyyat vasitələri və cinayətkarlığa dair müqavilələr bağladılar.[31] 1999-cu ilin iyulunda Özbəkistanın Baş naziri Erkin Xəlilov, Bolqarıstanın Qara dəniz limanlarının Varna və Burqas sayəsində Özbəkistanın Avropaya açılan qapısı ola biləcəyini söylədi.[32] 2003-cü ilin noyabrında Burgas Bələdiyyə Başçısı ilə danışan Özbəkistan prezidenti İslam Kərimov, Özbəkistan mallarının Bolqarıstan üzərindən daşınmasını asanlaşdırmaq üçün rəsmi gömrük razılaşması edilməsini təklif etdi.[33]

2004-cü ilin oktyabrında iki ölkə üç qanuni saziş imzaladı.[34] BolqarıstanÖzbəkistan 2007-ci ilin aprelində iqtisadi əməkdaşlıq haqqında saziş imzaladılar.[35] İki ölkə arasındakı ticarətin 2005-ci ilə qədər 50 milyon dollara çatacağı gözlənilirdi.[36]

Bununla birlikdə, 2008-ci ilin noyabrında Özbəkistan prezidenti İslam Kərimov, ölkəsinin Avropa Birliyinin dəstəklədiyi təbii qazın Nabukko Təbii qaz boru kəməri ilə keçməsindən narahat olmadığını, ancaq Rusiya üzərindən ixracını davam etdirəcəyini bildirdi.

İstinadlar

redaktə
  1. "Bulgarian embassy in Tashkent". mfa.bg. 24 may 2011 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 29 iyun 2020.
  2. "Uzbek Ministry of Foreign Affairs". mfa.uz. 22 aprel 2009 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 29 iyun 2020.
  3. "Uzbek-Bulgarian Relations Are Developing Dynamically". turkishweekly.net. 3 mart 2009 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 29 iyun 2020.
  4. . novinite.com http://www.novinite.com/view_news.php?id=98657 (#bare_url_missing_title). 24 fevral 2012 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 29 iyun 2020.
  5. "Bulgarian foreign minister holds in Uzbekistan on economic cooperation". newsbank.com. 2020-06-03 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 29 iyun 2020.
  6. "Bulgarian foreign minister discusses bilateral ties with Uzbek president". 5 iyun 2020 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 29 iyun 2020.
  7. "Uzbekistan, Bulgaria take steps to boost cooperation". 6 sentyabr 2018 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 29 iyun 2020.
  8. "Uzbek president sees Bulgaria as key trade partner". verify1.newsbank.com. 5 iyun 2020 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 29 iyun 2020.
  9. "Uzbek foreign minister meets Bulgarian president". 5 iyun 2020 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 29 iyun 2020.
  10. "Bulgarian, Uzbek foreign ministers discuss economic, transport links". verify1.newsbank.com. 6 sentyabr 2018 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 29 iyun 2020.
  11. "Uzbek foreign minister in Bulgaria to prepare for president's visit". 5 iyun 2020 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 29 iyun 2020.
  12. "Uzbek president arrives in Bulgaria". 2020-06-03 tarixində arxivləşdirilib.
  13. "Uzbek president to visit Bulgaria on 23rd-25th June". 17 iyun 1998. 5 iyun 2020 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 29 iyun 2020.
  14. "Bulgarian president arrives in Uzbekistan". 7 may 1999. 6 sentyabr 2018 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 29 iyun 2020.
  15. "Uzbek president in talks with Bulgarian speaker, prime minister". eurasianet.org. 4 sentyabr 2008 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 29 iyun 2020.
  16. "Uzbek president to visit Bulgaria in late November". accessmylibrary.com. 17 oktyabr 2012 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 29 iyun 2020.
  17. "Uzbek president in talks with Bulgarian speaker, prime minister". accessmylibrary.com. 17 oktayrb 2012 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 29 iyun 2020.
  18. "Bulgarian, Uzbek presidents discuss "good" cooperation, agreements signed". accessmylibrary.com. 17 oktyabr 2012 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 29 iyun 2020.
  19. "Bulgarian, Uzbek foreign ministers discuss diplomatic, economic ties". 17 oktyabr 2012 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 29 iyun 2020.
  20. "Uzbekistan, Bulgaria set up consular offices"". (#archive_missing_date) tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 29 iyun 2020.
  21. "Bulgarian envoy in Uzbekistan happy with cooperation". 5 iyun 2020 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 29 iyun 2020.
  22. "Bulgarian minister visits Uzbekistan for cooperation talks". 5 iyun 2020 tarixində arxivləşdirilib.
  23. "PRESIDENT OF BULGARIA VISITING UZBEKISTAN". 21 iyul 2011 tarixində arxivləşdirilib.
  24. "President of Bulgaria visiting Uzbekistan". 21 iyul 2011 tarixində arxivləşdirilib.
  25. "Uzbek leader urges better use of untapped potential with Bulgaria". 6 sentyabr 2018 tarixində arxivləşdirilib.
  26. "Bulgarian president hunts for protected animal in Uzbekistan". 16 mart 2009 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 29 iyun 2020.
  27. "Ecologists protest against President Parvanov's hunt in Uzbekistan". international.ibox.bg. 12 dekabr 2008 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 29 iyun 2020.
  28. "Uzbek-Bulgarian Relations Are Developing Dynamically". 3 mart 2009 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 29 iyun 2020.
  29. "Bulgaria and Uzbekistan sign seven cooperation accords". 6 sentyabr 2018 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 29 iyun 2020.
  30. "Bulgaria and Uzbekistan sign treaty and cooperation accords". 2020-06-03 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 29 iyun 2020.
  31. "Uzbek, Bulgarian leaders sign transport, crime agreements". 6 sentyabr 2018 tarixində arxivləşdirilib.
  32. "Uzbekistan seeking entry to European markets via Bulgarian ports"". 2020-06-03 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 29 iyujn 2020.
  33. "Uzbek Cargo May be Transported to West Europe via Burgas" (ing. ). 27 noyabr 2009. 17 oktyabr 2012 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 29 iyun 2020.
  34. "Uzbek-Bulgarian legal accords to take effect soon" (ing. ). accessmylibrary.com. 12 oktaybr 2004. 17 oktyabr 2012 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 29 iyun 2020.
  35. "Bulgaria, Uzbekistan sign economic cooperation agreement". verify1.newsbank.com. 6 sentyabr 2018 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 29 iyun 2020.
  36. "Trade between Bulgaria, Uzbekistan Set at USD 50 M in 2 Y" (ing. ). 22 noyabr 2003. 4 dekabr 2003 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 29 iyun 2020.