Bolqarıstan–Serbiya münasibətləri
Bolqarıstan–Serbiya münasibətləri — Bolqarıstan Respublikası ilə Serbiya Respublikası arasındakı mövcud ikitərəfli əlaqələr. Bolqarıstanın Belqradda səfirliyi var. Serbiyanın Sofiyada səfirliyi var. Bolqarıstan Avropa İttifaqının üzvü, Serbiya isə Avropa İttifaqına namizəddir.
| Bolqarıstan–Serbiya münasibətləri | |||||
|---|---|---|---|---|---|
 | |||||
|
|||||
| Digər | |||||
| Sərhəd | 318 km | ||||
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |||||
Hər iki ölkə Cənub-Şərqi Avropa Əməkdaşlıq Prosesinin, Cənub-Şərqi Avropa üçün Sabitlik Paktının, Mərkəzi Avropa Təşəbbüsünün, Cənub-Şərqi Avropa Kooperativ Təşəbbüsünün və Qara Dəniz İqtisadi Əməkdaşlıq Təşkilatının tamhüquqlu üzvləridir. Ölkələr 318 km ümumi sərhəd xəttini bölüşürlər.
Bolqarıstan 2008-ci ildə Kosovonu müstəqil özünü elan etmiş ölkə kimi tanımış və bu, iki ölkə arasında münasibətləri gərginləşdirmişdir. Bolqarıstan və Serbiya mədəniyyət sahəsində yaxşı əməkdaşlıq edir. Bunu Serbiya filmlərinin birgə istehsalı nümunələrində də müşahidə etmək mümkündür.[1]
Tarixi
redaktə
Bolqarıstan inqilabçısı Georgi Sava Rakovski Belqradda sığınacaqla təmin olunmuşdur. Şəhərdə inqilabi nəşrlər çap edilmişdir və Rakovskinin silahlı dəstəsi 1862-ci ildə Belqradda Osmanlılara qarşı döyüşlərə qatılmışdır.[2] 1867-ci ildə Buxarestdə fəaliyyət göstərən bolqar cəmiyyəti Serbiya dövlətinə müqavilə layihəsi ilə müraciət etmişdir. Bolqarıstan tərəfi Serbiya şahzadəsinin başçılıq etdiyi Cənubi Slavyan Çarlığı adlı ümumi bolqar-serb ikili dövlətinin yaradılmasını təklifini irəli sürmüşdü. Serbiyanın baş naziri İliya Qaraşanin 1867-ci ilin iyununda yazdığı məktubda Bolqarıstanın təklifini qəbul etmişdir, lakin o, bu təşkilatın nə qədər təmsil olunduğundan ehtiyat edərək diplomatik yolla sənədi imzalamaqdan imtina etmişdir.[3] Bu ümumi dövlətin yaradılması digər Bolqarıstan təşkilatlarını narahat etmişdi, çünki onlar bunu Qaraşaninin Naçertaniye adlı planının həyata keçirilməsi kimi qəbul etmişdi.[4][5]
Mədəni oxşarlıqlara baxmayaraq, iki ölkə İkinci Balkan müharibəsi və Birinci Dünya müharibəsi illərində Şimali Makedoniya kimi ərazi və təsir dairələri üzərində mübahisələrə görə bir-birlərinə düşmən olmuşdular.
2018-ci ildə Serbiya və Bolqarıstan müasir diplomatik münasibətlərin 140 illiyini qeyd etmişdilər.[6][7]
Serbiya Prezidenti Aleksandr Vuçiç və Bolqarıstanın Baş naziri Boyko Borisov 2021-ci ildə Bolqarıstan və Serbiya ərazisindən keçən Balkan Boru Kəmərinin açılışını "iki qardaş dövlətin diqqətəlayiq uğuru" adlandırmışdılar.[8]
Rezident diplomatik nümayəndəliklər
redaktəHəmçinin bax
redaktəİstinadlar
redaktə- ↑ FoNet, Piše. "Filmski centar: Bugari finansiraju dva filma iz Srbije sa 200.000 evra". Dnevni list Danas (serb). 2019-06-26. 2019-06-26 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-06-26.
- ↑ Dejan Djokić. A Concise History of Serbia. Cambridge University Press. 2023. 284. ISBN 978-1-107-02838-8.
- ↑ Papadrianos, Ioannis: "The First Balkan Alliance (1860–1868) and the Bulgarians", Balkan Studies, 42 (2001): pp. 15–20.
- ↑ Crampton, 1987: "...a Balkan alliance, which alarmed both Bulgarians and Turks with its implications of Serbian expansionism as expounded two decades previously, in Garasanin's Nacertanie, the Serbian equivalent of Greek Megali Idea."
- ↑ SANU, 1993: "The result of Nacertumje's implementation was the establishment of the first Balkan alliance (1866–1868)..."
- ↑ Jovanović, Radomir. "Srpsko-bugarski diplomatski odnosi: u osvit prvih 140 godina". CMJP (serb). 2018-04-20. 2019-07-01 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-07-01.
- ↑ К, А. "Сто четрдесет година дипломатских односа Бугарске и Србије". Politika Online. 2019-07-01 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-07-01.
- ↑ "Балкански ток изузетан успех две братске државе". Politika Online. 2021-01-02 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-01-02.
Əlavə ədəbiyyat
redaktə- Antić, Dejan D. "A view of Serbian-Bulgarian relations at the end of the 19th and at the beginning of the 20th century." Godišnjak Pedagoškog fakulteta u Vranju 7 (2016): 55–67.
- Crampton, R. J. A Short History of Modern Bulgaria. CUP Archive. 1987. səh. 16. ISBN 978-0-521-27323-7.
- Hering, Gunnar. "Serbian-Bulgarian relations on the eve of and during the Balkan Wars.} Balkan Studies (1962) 4#2 pp 297-326.
- Nikolov, Alexandar. Stephen Nemanja and the Foundation of the Second Bulgarian Empire: 1183-1190 // Стефан Немања и Топлица: Тематски зборник. Ниш: Центар за црквене студије. 2011. 59–69.
- Radojević, Mira; Mićić, Srđan B. "Serbian Orthodox Church cooperation and frictions with Ecumenical Patriarchate of Constantinople and Bulgarian Exarchate during interwar period". Studia academica šumenesia. 2. 2015: 126‒143.
- Rossos, Andrew. "Serbian-Bulgarian Relations, 1903-1914." Canadian Slavonic Papers 23.4 (1981) pp 347–378. and 394-408 .
- Agatonović, Rad. "Односи између Србије и Блгарске" (serb). Kingdom of Serbia. 1899. 11 August 2014 tarixində orijinalından arxivləşdirilib.
- SANU. Balcanica. Srpska Akademija Nauka i Umetnosti, Balkanološki Institut. 1993.