Bretanlı Anna
Bretanlı Anna (fr. Anne de Bretagne) (d. 25 yanvar 1477 - ö. 9 yanvar 1514[1]) ― Bretan hersoqinası və Fransa kralının xanımı. Fransa tarixində 2 dəfə Fransa kraliçası olmuş yeganə qadındır. Bundan başqa İtalyan müharibələri əsnasında, Anna 1501-1504-cü illərdə Neapol kraliçası, 1499-1500 və 1500-1512-ci illərdə isə Milan hersoqinası oldu.
| Bretanlı Anna | |
|---|---|
| fr. Anne de Bretagne | |
.jpg) | |
| Əvvəlki | II Fransisk |
| Sonrakı | Fransalı Klaudye |
| Əvvəlki | Savoyyalı Şarlotta |
| Sonrakı | Valualı Janna |
| Əvvəlki | Valualı Janna |
| Sonrakı | Mariya Tüdor |
| Şəxsi məlumatlar | |
| Doğum tarixi | |
| Vəfat tarixi | (36 yaşında) |
| Vəfat yeri | |
| Dəfn yeri | |
| Atası | II Fransisk |
| Həyat yoldaşları |
I Maksimilyan VIII Çarlz XII Lüdovik |
| Uşaqları |
Fransalı Klaudye Fransalı Renya |
| Dini | Roma-Katolik kilsəsi |
|
|
|
.jpg) |
|
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Uşaqlıq illəri Fransanın Bretan bölgəsi üzərində nüfuz müharibəsi apardığı illərə təsadüf edən Annanın atası II Fransisk Montfort sülaləsinin son kişi namizədi idi. Onun 1488-ci ildə vəfatından sonra Anna yeganə övladı olaraq, hələ 11 yaşında ikən Bretan hersoqinası oldu. Ancaq Fransa təhlükəsi hələ də davam etməkdə idi. Fransa krallığına qarşı müttəfiq axtaran Anna 1490-cı ildə Avstriyalı Maksimilyanla vəkalətən evləndi. 2 il davam edən bu formal evlilik boyunca cütlük bir-birini heç vaxt görmədi. Üstəlik Fransa himayəsində olan Bretan hersoqluğunun Avstriyalılarla müttəfiq olması Fransa kralı VIII Çarlzın narazılığına səbəb olmuşdu. Fransa ordusunun bölgəyə hücum etməsiylə Anna bu evlilikdən imtina etməyə məcbur edildi. Cütlüyün nigahı 1492-ci ilin əvvəlində Roma papası tərəfindən rəsmi şəkildə ləğv edildi.
Bretanlı Anna hələ ilk nigahı rəsmi şəkildə ləğv edilmədən öncə 1491-ci ilin dekabrında Endr və Luaradakı Lanj qalasında Fransa kralı VIII Çarlzla evləndi. Bu nigaha məcbur edilən Anna bir neçə dəfə hamilə qalsa da, övladları ya ölü doğuldu, ya da yetkinlik yaşına çatmadan vəfat etdi. Bu səbəblə ərinin 1498-ci ildə vəfatından sonra Fransa taxtına onun ata şəcərəsindən qohumu olan Orleanlı Lüdovik çıxdı. Bretan hersoqluğunun varlığını davam etdirmək üçün Anna bu dəfə yeni kralla evlənməyə məcbur oldu. XII Lüdovik xanımına dərin sevgiylə bağlandı. Cütlüyün bu nigahdan 2 qızı dünyaya gəlsə də, bunlardan heç biri Fransa taxtında varis elan olunmadı. Bununla yanaşı qızlardan böyüyü - Klaudye anasının varisi olaraq Bretan hersoqluğunun vəliəhdi elan olundu. Varisi olan qızı Klaudyeni vaxtilə formal olaraq evli qaldığı I Maksimilyanın nəvəsi Karlla nişanlayan Annanın ani ölümü bu nigaha mane oldu. Qızı Klaudye isə atasından sonra Fransa taxtına çıxan Anqulemli Fransisklə evləndi və beləcə, Bretan bölgəsi tamamilə Fransa tərəfindən ilhaq olundu.
Mənbə Redaktə
- Labande-Mailfert, Yvonne. Charles VIII et son milieu: 1470-1498 - La jeunesse au pouvoir, Librairie C. Klincksieck, 1975, p. 93.
- François-Olivier Rousseau, Patricia Canino: Corps de pierre: gisants de la Basilique de Saint-Denis, Regard, 1999, p. 21.
- Christelle Cazaux: La musique à la cour de François Ier, Librairie Droz, 2002, pp. 39–40.
- Didier Le Fur: Anne de Bretagne, Guénégaud, 2000, p. 188.