Bukarka (lat. Neocoenorhinidius pauxillus) — Buğumayaqlılar tipinin Sərtqanadlılar dəstəsinin Borulayıcı böcəklər fəsiləsinə aid olan növ.

Bukarka
Elmi təsnifat
XƏTA: parentrang parametrlərini doldurmaq lazımdır.
???:
Bukarka
Beynəlxalq elmi adı

Həyat tərzi

redaktə

Ağac və kol dekorativ bitkilərinin yarpaqlarına, xüsusilə cicəkli bitkilərdən ərik, gavalı ağaclarına və digər bəzək bitkilərinə (katalpa, söyüd, qovaq və s.) 14–22% zərər verir. Böcək imaqo mərhələsində torpaqda qışlayır. Mart-aprel aylarında ağaclarda tumurcuqlar əmələ gələndə qışlama yerlərindən çıxırlar və tumurcuqlarla qidalanırlar. Bu vaxt havanın orta günlük temperatur 12–16oC olur. Müşahidələrimizə əsasən, böcəklər 2–3 ay təbiətdə görünürlər. Abşeronda zərərvericinin yumurta qoyması bitkilərin çiçəkləməsi ilə eyni vaxta düşür. Yumurtalarını (bir ədəd olmaqla) yarpağın alt səthinə, yarpaq damarlarının bitişən yerlərinə qoyur. Ümumiyyətlə bir dişi fərd 100–120-yə qədər yumurta qoya bilir. Yumurtaqoyma 25–30 gün çəkir. Yumurtanın inkişafı isə 8–10 gün davam edir. Yumurtalardan çıxan sürfələr yarpaqların saplaq və damar hissələri ilə qidalanırlar. Qidalanma nəticəsində yarpaqlar sürfə ilə birlikdə yerə tökülürlər. Yarpaqlarla qidalanan sürfələr 30–35 gün müddətində inkişafını başa vurub torpağın 5–6 sm dərinliyinə keçirlər. Sürfələr torpağın altında beşikcik düzəldərək onun içərisində puplaşırlar. Puplaşma iyul ayının ikinci ongünlüyündə başlayır və avqust ayının əvvəllərində qurtarır. Barama içərisində formalaşan böcəklər beşikcikdə də qışlayırlar. Havanın temperaturundan (isti olduqda) asılı olaraq(sentyabr ayında) böcəklər torpaqdan çıxır, qidalanır və sonra havanın temperaturunun soyuması ilə əlaqədar olaraq, torpağın üst hissəsində bitki qalıqları altında gizlənirlər. 3 növ (Macrocentrus linearis Nees., Apanteles fulvipes Nees., Brachymeria intermedia Nees.) entomofaqı aşkar edilmişdir. Təbiətdə böcəklərin uçuşu iyun ayından avqust ayınadək davam edir.

Yayılması

redaktə

Rusiya, Qafqaz, Türkmənistan, Şərqi Avropa, İran, Türkiyə, Azərbaycan.

İstinadlar

redaktə

Həmçinin bax

redaktə