Bulud iyəsi

Bulud iyəsi - türk və altay mifologiyasında buludun qoruyucu ruhu. Bulut iyəsi və ya Bolıt iyəsi olaraq da deyilər. Yağış iyəsi ("Yağmur iyəsi") yəni yağışın qoruyucu ruhu da buludlara asılıdır. Bundan başqa diqqət çəkici və buludlarla əlaqədar olan iyeler bunlardır. (Bulud iyəsiylə əlaqəli olan Ətin "göy gurultusu" sözü Sibirdəki Ətin adlı üstün varlığı / ruhu da ağla gətirir.)

• Ətin / Eten iyəsi: Göy gurultusu ruhu.
• Ayanga / Ayunga iyəsi: Göy gurultusu ruhu.
• Çakılgan / Çağılgan iyəsi: İldırım ruhu.
• İldırım / Yıldırım iyəsi: İldırım ruhu.
• Şimşək / Şüğşek iyəsi: Şimşək ruhu.
• Yaşın / Yışın iyəsi: Şimşək ruhu.

Bulud Qızları adı verilən ruhların da Bulud iyəsi ilə əlaqəli olma ehtimalı vardır. Bunlar yeddi qardaşdırlar və çox köhnə zamanlarda yaşayıb ölmüşlər. Saçları dağınıq, gözləri çəpdir. Uzun dırnaklarla və parçalanmış paltarlarla gəzərlər.

Etimologiya

(Bul/Bol) kökündən törəmişdir. Səmada su, buz və ya toz zərrəciklərinin yoğunlaşmasıyla ibarət yığın. Çıxarma, etmə, meydana gətirmə anlayışlarıyla əlaqəlidir. Söz kökü bolluq anlayışını ehtiva edir. Bolluq gətirən deməkdir. Tunqus və mançjur dillərində Bolo kökü səmanı və havanı ifadə etməkdə istifadə edilər.

Mənbə

• Türk Əfsanə Sözlüyü, Dəniz Qaraqurd, Türkiyə, 2011, (OTRS: CC BY-SA 3.0)  (türk.)