Cırtdan siçan (lat. Micromys minutus) — gəmiricilər dəstəsindən məməli heyvan növü.

Cırtdan siçan
Elmi təsnifat
XƏTA: parentrang parametrlərini doldurmaq lazımdır.
???:
Cırtdan siçan
Beynəlxalq elmi adı
Cırtdan siçan

Cırtdan siçan az öyrənilmişdir. Arealın kənarlarnda olan nadir növdür. Sayı barədə dəqiq məlumat yoxdur.


Qısa təsviri redaktə

Gəmiricilər arasında ən kiçiyidir. Bədəninin uzunluğu 5.5 - 7 sm, quyruğunun uzunluğu 6.5 sm-ə qədərdir, çəkisi 7 - 10qramdır. Quyruğu hərəkətlidir və tutucudur, onun vasitəsilə ot bitkilərinin nazik saplaqlarına sarınmaq qabiliyyətinə malikdir. Arxa pəncələri tutucudur. Rəngi birrəngli qonur və ya kürəndir. Qulaqları böyük deyil.[3]

Yayılması redaktə

Geniş yayılmış növdür. Arealı AvropaAsiyanın tropik olmayan hissəsini, Britaniyadan Yapon adalarına qədər olan adaları əhatə edir. Qərbdən Böyük Qafqaz massivi, Şərqdən Xəzərsahili boyunca ŞabranXaçmaz rayonlarının dolanaraq, Zaqafqaziya ərazisindən keçir. Azərbaycanın Şimal-Şərq hissəsində məskən salaraq, Respublikada Xəzər sahili boyunca, Şabrandan Xaçmaza qədər rast gəlmək olar.

Yaşayış yeri və həyat tərzi redaktə

Çöl və çöl-meşə zonalarında rast gəlmək olar. Onlar açıq yerlərdə bitkilərin hündür və sıx olan hissələrində, daha çox isə su mənbəyi yaxınlığında məskən salırlar. Yaşayış yerləri kimi becərilmiş torpaqlar- tarlalar, biçənəklər, bostanlar, sahələrarası və dincə qoyulmuş torpaqlar səciyyəvidir. Yay mövsümünün sonunda onlar kənd təsərrüfatı bitkilərinin yetişdirildiyi sahələrdə toplaşırlar. Yerüstü və ya kürəvi asılmış yuvalar qururlar. Dənli, paxlalı bitkilər, enliyarpaqlı ağac növlərinin toxumları və həşəratlarla qidalanırlar. Yay mövsümü ərzində 2 - 4 dəfə, hərəsində 5 - 8 bala verir. Təbii şəraitdə həyat davamiyyəti 1.5 - 2, qeyri-təbii şəraitdə isə 5 il olur. Dənli bitkilərin zərərvericisidir. Tulyaremiya, leptospiroz, yapon ensefaliti və digər təhlükə törədən xəstəliklərin təbii daşıyıcısıdır.

İstinadlar redaktə

Ədəbiyyat redaktə

  • Azərbaycan faunası.Məməlilər (Mammalia). Bakı: Elm, 1978, с.111. 2.
  • Громов И.М., Ербаева М.А. Млекопитающие фауны России и сопредельных территорий. Зайцеобразные и грызуны. Ред. А.А. Аристов, Г.И. Баранова. СПб: ЗИН РАН. 1995. c. 522.