Vikipediya

Creative Commons

təşkilat, azad lisenziya yaradıcısı

Creative Commons (CC) — Amerika qeyri-kommersiya təşkilatı, təhsilə çıxışa və başqalarının qanuni şəkildə əsaslandırması və paylaşması üçün mövcud olan yaradıcı əsərlərin çeşidini genişləndirməyə həsr olunmuş beynəlxalq şəbəkə.[6] Təşkilat Creative Commons lisenziyaları kimi tanınan bir neçə müəllif hüququ lisenziyasını ictimaiyyətə pulsuz olaraq təqdim edib. Bu lisenziyalar yaradıcı əsərlərin müəlliflərinə alıcıların və ya digər yaradıcıların xeyrinə hansı hüquqları qoruduqlarını və hansı hüquqlardan imtina etdiklərini bildirməyə imkan verir. Asan başa düşülən bir səhifəlik hüquqların izahı və əlaqəli vizual simvollar hər bir Creative Commons lisenziyasının xüsusiyyətlərini izah edir. Məzmun sahibləri müəllif hüquqlarını qorumağa davam edirlər, lakin Creative Commons lisenziyaları "bütün hüquqlar qorunur" adı altında zəruri olan müəllif hüququ sahibi (lisenziya verən) və lisenziyaçı arasında xüsusi hüquqlar üzrə fərdi danışıqları əvəz edən standart buraxılışlar verir.

Creative Commons
CC, 🅭[1]
Loqonun şəkli
Növü qeyri-kommersiya təşkilatı[d][2]
Yaranma tarixi 15 yanvar 2001
Mərkəzi
Üzvləri
creativecommons.org
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Təşkilat 2001-ci ildə Lovrens Lessiq, Hal Abelson və Erik Eldred tərəfindən İctimai Mülkiyyət Mərkəzinin dəstəyi ilə qurulub.[7] Hal Plotkin tərəfindən yazılmış Creative Commons haqqında ümumi maraq doğuran nəşrdə ilk məqalə 2002-ci ilin fevralında dərc edilmişdir. Müəllif hüququ lisenziyalarının ilk toplusu 2002-ci ilin dekabrında buraxılmışdır.[8][9] Lisenziyaları hazırlayan və hal-hazırkı Creative Commons infrastrukturunu quran təsisçi idarəetmə komandasına Molli Şaffer Van Hovlinq, Qlen Otis Brovn, Niru Paharia və Ben Adida daxildir.[10]

2002-ci ildə David Vayli tərəfindən 1998-ci ildə yaradılmış prekursor layihəsi olan Açıq Məzmun Layihəsi (ing. Open Content Project) Creative Commons-u davamçısı olaraq elan etdi və Vayli CC direktoru kimi ora qoşuldu.[11][12] Aaron Şvarts,[13] Matyu Hovqheyin etdiyi kimi Creative Commons-un erkən mərhələlərində əhəmiyyətli rol oynadı.[14]

2019-cu ilə olan məlumata əsasən müxtəlif Creative Commons lisenziyaları altında lisenziyalaşdırılmış təxminən 2 milyard əsər mövcuddur.[15] Vikipediya və onun qardaş layihələri bu lisenziyalardan birini istifadə edir.[16] 2017-ci ilin hesabatına görə, Flickr təkcə YouTube-da 49 milyon, DeviantArt-da 40 milyon və Wikimedia Commons-da 37 milyon əsərlə birlikdə, ümumilikdə 415 milyon CC lisenziyalı fotoşəkilə ev sahibliyi edib.[17][18] Lisenziyalar həmçinin Stack Exchange, MDN, Internet Archive, Khan Academy, LibreTexts, OpenStax, MIT OpenCourseWare, WikiHow, TED, OpenStreetMap, GeoGebra, Doubtnut, Fandom, Arduino, ccmixter.org, Ninjam və əvvəllər Unsplash, Pixabay and Socratic saytları tərəfindən istifadə olunub.

Həmçinin bax

redaktə

İstinadlar

redaktə
  1. ↑ 1 2 The Unicode Standard Now Includes CC License Symbols.
  2. ↑ https://creativecommons.org/contact.
  3. ↑ https://creativecommons.org/about/contact/.
  4. ↑ http://www.fsf.org/news/2008_free_software_awards.
  5. ↑ https://web.archive.org/web/20210509053033/https://craft.co/creative-commons.
  6. ↑ "Frequently Asked Questions". Creative Commons. August 4, 2016. November 27, 2010 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: December 20, 2011. (#redundant_parameters); (#redundant_parameters); (#redundant_parameters)
  7. ↑ "Creative Commons: History". October 7, 2011 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: October 9, 2011. (#redundant_parameters); (#redundant_parameters)
  8. ↑ Plotkin, Hal. "All Hail Creative Commons / Stanford professor and author Lawrence Lessig plans a legal insurrection". SFGate. February 11, 2002. July 16, 2011 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: March 8, 2011. (#redundant_parameters); (#redundant_parameters); (#redundant_parameters)
  9. ↑ "History of Creative Commons". November 3, 2009 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: November 8, 2009. (#redundant_parameters); (#redundant_parameters)
  10. ↑ Haughey, Matt. "Creative Commons Announces New Management Team". Creative Commons. September 18, 2002. July 22, 2013 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: May 7, 2013. (#redundant_parameters); (#redundant_parameters)
  11. ↑ Wiley, David A. "OpenContent is officially closed. And that's just fine". opencontent.org. June 30, 2003. August 2, 2003 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: February 21, 2016. I'm closing OpenContent because I think Creative Commons is doing a better job of providing licensing options which will stand up in court (#redundant_parameters); (#redundant_parameters); (#invalid_param_val)
  12. ↑ matt. "Creative Commons Welcomes David Wiley as Educational Use License Project Lead". creativecommons.org. June 23, 2003. March 3, 2016 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: February 21, 2016. (#redundant_parameters); (#redundant_parameters); (#redundant_parameters)
  13. ↑ Lessig, Lawrence. "Remembering Aaron Swartz". Creative Commons. January 12, 2013. December 4, 2015 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: May 7, 2013. (#redundant_parameters); (#redundant_parameters); (#redundant_parameters)
  14. ↑ "Matt Haughey" (ingilis). Creative Commons. April 4, 2005. January 12, 2018 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: January 11, 2018. (#redundant_parameters); (#redundant_parameters); (#redundant_parameters)
  15. ↑ "Creative Commons Annual Report 2019" (PDF) (ingilis). Creative Commons. November 8, 2020 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: September 6, 2021. (#redundant_parameters); (#redundant_parameters); (#redundant_parameters)
  16. ↑ "Wikimedia Foundation Terms of Use". June 13, 2012 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: June 11, 2012. (#redundant_parameters); (#redundant_parameters); (#redundant_parameters)
  17. ↑ "Flickr: Creative Commons". Flickr (ingilis). February 15, 2011 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: January 16, 2018. (#redundant_parameters); (#redundant_parameters); (#redundant_parameters)
  18. ↑ "State of the Commons 2017". State of the Commons 2017 (ingilis). October 19, 2019 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: September 15, 2019. (#redundant_parameters); (#redundant_parameters); (#redundant_parameters)

Xarici keçidlər

redaktə
Mənbə — "https://az.wikipedia.org/w/index.php?title=Creative_Commons&oldid=7620565"