Dəmir (II) oksid


Dəmir (II) oksidi - dəmir (II) və oksigenin mürəkkəb qeyri-üzvi birləşməsidir. Təbiətdə vüstit mineralı kimi mövcuddur.

Dəmir (II) oksid
Ümumi
Kimyəvi formulu FeO
Molyar kütlə 71,844 q/mol
Fiziki xassələri
Sıxlıq 5,745 q/sm³
Termik xüsusiyyətlər
Ərimə nöqtəsi 1377 °S
Qaynama nöqtəsi 3414 °S
Təsnifatı
CAS-da qeyd. nöm. 1345-25-1
PubChem
SMILES [Fe]=O
ChEBI 50820
ChemSpider

Fiziki xassələri

redaktə

Dəmir (II) oksid – qara rəngdə bərk birləşmədir. Yalnız yüksək temperaturda sabit vəziyyətdə olur.

Alınması

redaktə

Dəmir (III) oksidin hydrogen ilə reduksiyaedici reaksiyası zamanı almaq olar: Fe2O3 + 3H2 → 2FeO + 3H2O

Dəmir (III) oksidin dəm qazı ilə reduksiyaedici reaksiyası zamanı:

Fe2O3 + CO → 2FeO + CO2

Dəmir(III) oksidin dəmir ilə reaksiyası zamanı:

Fe2O3 + Fe → 3FeO

Dəmirin oksigenlə aşağı təzyiq altında qızdırılması zamanı:

2Fe + O2 → 2FeO

Dəmir oksalatın vakuumda parçalanması zamanı:

FeC2O4 →t FeO + CO↑ + CO2

Kimyəvi xassələri

redaktə

Dəmir (II) oksid reaksiya zamanı əsası xassələr görsədir. Suda həll olunmur, oksidləşməyən turşularda asanlıqla həll olunur: FeO + 2HCl → FeCl2 + H2O

Reduksiyaedici xassələr görsədir:

FeO + 4HNO3 → NO2 + Fe(NO3)3 + 2H2O

Dəmir(II) oksidin oksigenlə oksidləşmə reaksiyası:

4FeO + 3O2 → 2Fe2O3

Natriun hidroksidlə birgə əriməsı reaksiyası

FeO + 4NaOH →Na4FeO3 + 2H2O

Oksigenlə reaksiyası: 4FeO + 2nH2O + O2 → 2(Fe2O3 ⋅ nH2O)

6FeO + O2 →300−500 0C 2Fe3O4

Hidrogen sulfid ilə reaksiyası:

FeO + H2S →500 0C FeS + H2O

Tətbiqi

redaktə

Keramika və mineral boyaların tərkib hissəsi kimi istifadə olunur. E172 nömrəsi altında qida rəngi kimi qida sənayesində geniş istifadə olunur.

Toksikliyi

redaktə

Dəmir (II) oksidi zəhərli deyil. Buna baxmayaraq, dəmir (II) oksidin aerozollarına (toz, tüstü) uzun müddət məruz qaldıqdan sonra ağciyərlərdə çökür və pnevmokoniozun bir növü olan sideroza səbəb olur.

Mənbə

redaktə
  • Волков А. И., Жарский И. М. Большой химический справочник. Современная школа, 2005. — 608 с.
  • Лидин Р. А. Справочник школьника. Химия. — М: 2003.