Dərc

Çap Nəşriyyat işi ilə səhv salmayın.

Dərc — bir mətnin, sənədin və ya hər hansı bir materialın ictimaiyyətə təqdim edilməsi prosesidir. Bu anlayış ənənəvi olaraq kitab, qəzet və jurnal nəşri ilə bağlı olsa da, müasir dövrdə həm də rəqəmsal platformalarda yayımlanmanı əhatə edir.

Əsas məqsədi

Dərcin əsas məqsədi məlumatı, biliyi və ya yaradıcılıq əsərlərini geniş auditoriyaya çatdırmaqdır. Dərc olunmuş materiallar müxtəlif məqsədlər üçün istifadə olunur, məsələn:

• Maarifləndirmə

• Əyləncə

• Tədqiqat və akademik işlər

• İctimaiyyətə məlumat vermə

Növləri

1. Ənənəvi dərc

Bu, çap mətbuatı vasitəsilə yayımlanmanı ifadə edir:

• Kitab nəşri: Ədəbi əsərlər, dərsliklər, romanlar və elmi işlər.

• Jurnal və qəzet dərc olunması: Müntəzəm şəkildə yayımlanan xəbərlər, məqalələr və mövzuya əsaslanan məzmun.

2. Rəqəmsal dərc

Müasir dövrdə məlumatın yayımlanması üçün rəqəmsal platformalardan geniş istifadə olunur:

• Elektron kitablar (e-books): İnternet vasitəsilə yayımlanan və oxunan kitablar.

• Veb nəşriyyat: Bloglar, onlayn məqalələr və xəbərlər.

• Sosial media dərc: Fərdlər və şirkətlər məlumatlarını Facebook, Twitter, Instagram və digər platformalarda paylaşır.

3. Akademik dərc

Elmi və tədqiqat işlərinin yayımlanması xüsusi əhəmiyyət kəsb edir:

• Tədqiqat jurnalları: Yüksək elmi dəyəri olan işlər burada dərc olunur.

• Konfrans materialları: Elmi tədbirlərdə təqdim olunan məqalələr və işlər.

4. Xüsusi dərc növləri

• Məhdud tiraj: Əsərin məhdud sayda çap edilərək xüsusi auditoriyaya təqdim olunması.

• Xüsusi buraxılış: Konkret mövzuya və ya hadisəyə həsr olunmuş nəşrlər.

Prosesin mərhələləri

1. Məzmun hazırlığı: Yazar və ya tədqiqatçılar materialı hazırlayır.

2. Redaktə və korrektə: Peşəkar redaktorlar və ya korrektəçilər məzmunu yoxlayıb təkmilləşdirirlər.

3. Dizayn və tərtibat: Kitab, jurnal və ya veb-səhifə üçün uyğun format hazırlanır.

4. İstehsal: Çap və ya rəqəmsal formatda istehsal olunur.

5. Paylama: Kitab mağazaları, rəqəmsal platformalar və ya digər kanallar vasitəsilə yayımlanır.

Müasir əhəmiyyəti

• Rəqəmsal inqilab: İnternet vasitəsilə hər kəs öz materialını asanlıqla dərc edə bilər.

• Kütləvi oxucu auditoriyası: Rəqəmsal dərc daha geniş auditoriyaya çatmağa imkan verir.

• Əlçatanlıq: Ənənəvi dərc ilə müqayisədə rəqəmsal materiallar daha sürətli və ucuz yayımlanır.

Dərc ilə çap arasındakı fərq

• Çap: Fiziki məhsulun (kitab, jurnal, qəzet) istehsalı prosesidir.

• Dərc: Həm çap, həm də rəqəmsal formatda materialların ictimaiyyətə təqdim edilməsini əhatə edir.

Həmçinin bax

• Nəşriyyat işi
• Mətbəə
• Çap
• Yayım
• Nəşr