Dar dərələr
Dar dərələr — Belə dərələrə Təngi tipli dərələr də deyilir. Bu tip dərələrin əsas xüsusiyyəti ondan ibarətdir ki, onlar dar olmaqla yanaşı nisbətən böyük yamaclara malikdirlər. Yamacların meyl bucağı bəzi hallarda 700–800, hətta 900 də çata bilər. Belə dərələrdə əsasən dərinlik və ya dib eroziyası hökm sürdüyündən onlar dərin olur. Digər tərəfdən suyun maksimal sürəti ilə əlaqədar olaraq bu dərələrdə müşahidə edilən süxur qırıntıları əsasən ölçüsünə görə iri olur. Belə dərələrin əmələ gəlməsində çöküntülərin fiziki xassələrinin böyük əhəmiyyəti vardır. Əgər həmin ərazidə nisbətən suda tez həll olan (məsələn: əhəngdaşı) süxurlar vardırsa, həmin dərənin əmələgəlməsi üçün əlverişli şərait yaranır. Digər tərəfdən böyük su keçiriciliyə malik olan çöküntülər(qum və qumdaşı) şaquli istiqamətdə daha tez yuyularaq, belə dərə tipinin əmələ gəlməsinə səbəb olur. Bu dərələr əsasən dağ silsilələrində müşahidə olunur. Məsələn: Qafqaz, Alp, Pamir, Himalay və s.[1]
Həmçinin bax
redaktəİstinadlar
redaktə- ↑ Səmədov S. S. Məmmədova P. Ə. Geomorfologiya və dördüncü dövr çöküntülərinin geologiyası. Ali məktəblər üçün dərslik. Bakı.2011.134 səh.