Debitor və ya borclu (ing. Debtor) — bir şəxsin və ya təşkilatın başqa bir tərəfə (şəxsinə və ya təşkilata) olan borcunu ifadə edən termin.[1] Termin əsasən mühasibatlıq və maliyyə sahəsində istifadə olunur. Debitorlar, müəssisəyə malların, xidmətlərin və ya pulun qarşılığında borclu olan tərəfləri təmsil edir.[2]

Debitor anlayışı, müəssisənin nağd pul axınını və maliyyəsini izləmək üçün əhəmiyyətlidir. Yüksək debitor borcları toplamaq çətinləşərsə, bu, müəssisənin likvidliyinə mənfi təsir göstərə bilər. Debitor müəssisəyə borclu olan tərəfdir (aktiv), kreditor isə müəssisənin borclu olduğu tərəfdir (passiv).[3]

Antropoloq Devid Qreber, "Borc: İlk 5,000 İl" kitabında ticarətin hansısa kredit forması ilə, yəni artıq köçürülmüş mallar üçün sonradan ödəmə vədi ilə başladığını təklif edir. Buna görə də demək olar ki, borclular və kreditorlar hələ sikkə dövriyyəsinə daxil olana qədər mövcud olmuşdur.

"Borc" termini "borclu" mənasını verən latın debere sözündən gələn fransız dette sözündən gələn "borc" sözündəndir.[4]

Xüsusiyyətləri

redaktə

Əsasən, müəssisənin müştəriləri və ya alıcıları debitor hesab olunur.[5] Bu, o deməkdir ki, müştəri aldıqları mal və ya xidmətlər üçün hələ ödəniş etməyib, lakin bu ödənişi gələcəkdə edəcək. Debitorlar müəssisənin aktivləri (mülkiyyət) kimi nəzərə alınır, çünki bu borclar gələcəkdə pul şəklində geri alınacaq. Mühasibat uçotunda "Debitor borcları" balans hesabatında aktivlər bölməsində göstərilir.[6] Məsələn, şirkət müştəriyə 5.000 manatlıq məhsul satır və müştəri bu məbləği hələ ödəməyibsə, bu məbləğ şirkətin debitor borcu hesab olunur.[7]

İstinadlar

redaktə
  1. "Debtor". Investopedia. 2019-04-08 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2014-08-23.
  2. "Debt: The first 5000 years" (PDF). Unwelcome Guests. 2014-07-04 tarixində orijinalından (PDF) arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2014-08-21.
  3. "Budgeting and Debt – Types of Debt". Investopedia. 2014-08-13 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2014-08-24.
  4. "debt". Dictionary.com. 2016-03-04 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2014-08-27.
  5. "Types of Debt". Stepchange. 2016-05-17 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2014-09-04.
  6. UK Legislation, Administration of Justice Act 1970 Arxiv surəti 11 iyul 2024 tarixindən Wayback Machine saytında, section 40, accessed on 11 July 2024
  7. "Default". Investopedia. 2019-05-11 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2014-11-12.

Xarici keçidlər

redaktə