Dielektrik itkiləri

Dielektrik itkiləri — dielektrik elektrik sahəsində yerləşən zaman sərf edilən aktiv güc və ya enerjidir.

Haqqında

Dielektrik itkiləri həm sabit,həm də dəyişən gərginlikdə baş verə bilər.Dielktrik itkiləri əsas etibarı ilə aşağıdaki səbəblərdən yaranır

1. Elektrik keçiriciliyi hesabına yaranan;
2. Dipol-relaksasiya və ya gecikmiş polzarizasiya hesabına yaranan;
3. Strukturun q/l keçiricliyi hesabına yaranan.

Tərkibində qaz qabarcıqları olan dielekriklərdə ionlaşma, hesabına yaranan dielektrik itkiləri və s. dielektrik itkilərinin yaranmasının əsas səbəbi elektrik sahəsində dielektriklərdə baş verən fiziki proseslərin,sona çatması üçün əlavə enerjinin sərf olunmasıdır.

Dielektriklər itkiləri,dielektrikdə səpələnən enerji istilik enerjisinə çevrilir və dielektrik elektrik sahəsində əlavə olaraq qızır. Buna görə də dielektrik itkiləri xoşagəlməz hal kimi qəbul edilir. Lakin bütün dielektriklərdə elektrik sahəsində mövcuddur. Dielektrik itkiləriniin qiyməti nə qədər az olsa bir qədər yaxşıdır. Sabit gərginliklərdə dielektriklərdə yaranan itkilərin əsasən keçiriclik hesabına yaranması itkilərlə xarakterizə olunur. Dəyişən gərginlikdə isə keçiriclik hesabına yaranan itkilərdən əlavə həm də polyarizasiya hesabına itkilər yaranır.Elektrik və ion polyarizasiyasl dielektrik itkiləri yaratmır. Çünki bu polyarizasiylar çox kiçik bir müddətdə baş verir. Və polyarizasiyanın bərpası üçün sərf olunan elektrik enerjisi istilik enerjisinə çevrilməyə imkan tapmır. Yəni itki olmur. Depol-relaksasiya polyarizasiyaları isə dielektrik itkiləri yaradır, dipollar özüllü mühitdə sahə istiqamətində oriyentasiya olunması üçün müəyyən vaxt və elektrik enerjisi sərf olunur. Bu enerji istilik enerjisinə çevrilir. Dielektrik qızır. Bu da dielektrik itkisinin yaranmasına səbəb olur. Bir qayda olaraq dialektrik itkiləri dielektrikə tətbiq olunmuş gərginliyin kvadratı ilə düz mütənasib artır. Dielektrik itkilərinin fiziki mahiyyətini araşdırmaq üçün dielektrikdə elektrik sahəsində yaranan cərəyanı anliz edək. Dielektriok elektrik sahəsində 3 növ gərginlik yaranır. Yerdəyişmə cərəyanı (ani polyarizasiya hesabına yaranan cərəyan) Absorbsiya cərəyanı (dipol-relaksasiya hesabına yaranır) Keçiriclik cərəyanı(dielektriklərdə elektrik enerjisini alması hesabına yaranır) Ümumi cərəyan bu 3 cərəyanın cəmindən ibarət olur.