Difenilxlorarsin (Norin, Motron, İntar, Klark I, DA) — arsenin üzvi birləşməsi və sternitlər qrupun qıcıqlandırıcı maddəsi. Mixaelis və La Kosta tərəfindən 1878 ildə kəşf edilmişdir.

Difenilxlorarsin
Ümumi
Kimyəvi formulu C₁₂H₁₀AsCl[1]
Molyar kütlə 264,59 q/mol
Termik xüsusiyyətlər
Ərimə nöqtəsi 44 °S
Qaynama nöqtəsi 333 °S
Təsnifatı
CAS-da qeyd. nöm. 712-48-1
PubChem
SMILES Cl[As](C1=CC=CC=C1)C2=CC=CC=C2
ChemSpider

Xassələri redaktə

Difenilxloroarsin, kimyəvi cəhətdən difenilkianarsin ilə müqayisədə daha davamlıdır. xüsusən də qızdırıldıqda. 230 °C-də difenilxlorarsin saralır və dağılmağa başlayır.

İstifadəsi redaktə

İlk dədə 1917-ci ildə Birinci Dünya Müharibəsində kimyəvi silah kimi istifadə olunmuşdur.

0.1 mkq / l konsentrasiyasında, difenilxloroarsinin təsiri hiss olunmağa başlayır və insan üçün 1 μg / l -dən yuxarı konsentrasiyası artıq dözülməzdir. Bununla birlikdə, aerozol hissəcikləri dəriyə düşərsə,dəridə də qıcıqlandırıcı təsiri hiss edilə bilər. 0,05 mq / sm 2 olduqda, difenilxloroarsin qızartı yaradır və daha yüksək sıxlığı olan lezyonlarla eritema, şişlər və hətta blisterlər meydana gələ bilər.

Tətbiqi redaktə

Difenilxlorarsin, Qrinyar reaksiyasına görə digər difenil arsen birləşmələrinin istehsalı üçün faydalı bir reagentdi:

 
R — alkil və ya aril radikalıdı.

Mənbə redaktə

  • Александров В. Н., Емельянов В. И. Отравляющие вещества: Учебное пособие / Под ред. д-ра хим. наук, проф. Г. А. Сокольского. — 2-е изд., перераб. и доп. — М.: Воениздат, 1990. — 272 с. — 100 000 экз. — ISBN 5-203-00341-6.
  • Супотницкий М. В., Петров С. В., Ковтун В. А. Влияние химического оружия на тактику и оперативное искусство Первой мировой войны (исторический очерк), часть 1 // Вестник войск РХБ защиты. — 2017. — Т. 1. — № 1. — С. 53-68.
  • Супотницкий М. В., Петров С. В., Ковтун В. А. Влияние химического оружия на тактику и оперативное искусство Первой мировой войны (исторический очерк), часть 2 (продолжение) // Вестник войск РХБ защиты. — 2017. — Т. 1. — № 2. — С. 39-64.
  • Супотницкий М. В., Петров С. В., Ковтун В. А. Влияние химического оружия на тактику и оперативное искусство Первой мировой войны (исторический очерк), часть 3 (окончание) // Вестник войск РХБ защиты. — 2017. — Т. 1. — № 3. — С. 51-78.
  1. Diphenylchlorarsine (ing.).