Diksit—Stiqlits—Kruqman modeli

Diksit—Stiqlits—Kruqman modeli — yeni beynəlxalq ticarət nəzəriyyəsinin əsasını təşkil edən və iqtisadçılar Avinaş Diksit, Cozef Stiqlits və Pol Kruqman tərəfindən yaradılmış inhisarçı rəqabət və miqyas iqtisadiyyatları şəraitində aqlomerasiyaların formalaşması üçün makroiqtisadi model[1].

E.Çemberlinin 1933-cü ildən "İnhisarçı rəqabət nəzəriyyəsi" kitabında (əvvəllər 1927-ci il dissertasiyasında verilmişdir)[2] və bir neçə ay sonra C.Robinsonun "Qeyri-kamil rəqabətin iqtisadi nəzəriyyəsi" əsərində "həmçinin 1933-cü ildən inhisarçı rəqabət üçün xarakterik olan anlayışlar və fərziyyələr tətbiq olunur[3].

İnhisarçı rəqabət modeli 1977-ci ildə A. Diksit və J. Stiqlitsin “İnhisarçı rəqabət və optimal məhsul müxtəlifliyi” [4] adlı birgə məqaləsində (Uorvik Universitetində 1975-ci ildə birgə iş əsasında) yaranmışdır[5].

Bu model 1979-cu ildə Pol Kruqmanın “Artan gəlirlər, inhisarçı rəqabət və beynəlxalq ticarət”[6] və 1980-ci ildə “Məqsəd iqtisadiyyatı, məhsulun differensasiyası və ticarət strukturu”[7] məqalələrində əlavə edilmiş və yenidən işlənmişdir. 1980-ci ildə A. Diksit və V. Normanın monoqrafiyası, 1985-ci ildə isə E. Helpman və P. Kruqmanın "Bazar strukturu və xarici ticarət" əsərindən sonra. P. Kruqman təhlili 1991-ci ildə “Gəlirlərin artırılması və iqtisadi coğrafiya”[8] məqaləsi ilə tamamladı və 1999-cu ildə M. Fujita, P. Kruqman və A. Venablesin “Məkan iqtisadiyyatı” əsəri nəhayət Diksit—Stiqlits—Kruqman modeli formalaşdırdı[9].

İstinadlar

redaktə
  1. Лимонов Л.Э. Региональная экономика и пространственное развитие. 1. М.: Юрайт. 2015. 335–369. ISBN 978-5-9916-4444-0.
  2. Ольсевич Ю. Конкуренция и монополия в условиях рыночной и переходной экономики (Теория монополистической конкуренции). М.: Экономика. Чемберлин Э. 1996. 5–28. ISBN 5-900428-49-4.
  3. Самуэльсон П. Монополистическая конкуренция – революция в теории (PDF). 2 (Вехи экономической мысли). СПб.: Экономическая школа ГУ ВШЭ. 2000. 354–370. ISBN 5-900428-49-4.
  4. Dixit A., Stiglitz J. Monopolistic competition and optimum product diversity (PDF) (American Economic Review). 1977. 297–308.
  5. Dixit A., Stiglitz J. Monopolistic competition and optimum product diversity (PDF) (Economic Research Paper University Warwick, England). 1975.
  6. Кругман П. Возрастающая отдача, монополистическая конкуренция и международная торговля (PDF). 2 (Вехи экономической мысли). СПб.: Экономическая школа ГУ ВШЭ. 2000. 523–532. ISBN 5-900428-49-4.
  7. Krugman P. Scale economies, product differentiation, and the pattern of trade (PDF) (American Economic Review). 1980. 950–959.
  8. Krugman P. Increasing returns, monopolistic competition and international trade (PDF) (Journal of Political Economy). 1991. 483–499.
  9. Матвеенко В. Д. Модель монополистической конкуренции Диксита-Стиглица: межстрановая версия (PDF). 7. СПб.: Экономическая школа ГУ ВШЭ. отв. ред. А. П. Киреев, В. Д. Матвеенко//Международная экономика. 2011. 45–55. ISBN 978-5-903816-02-6.