Dimitrana İvanova

Dimitrana İvanova — Bolqarıstanda olan təhsil islahatçısı, seçki hüququ müdafiəçisi və qadın hüquqları müdafiəçisi. O, 1926-1944-cü illərdə Bolqarıstan Qadınlar İttifaqına rəhbərlik edib.

Dimitrana İvanova
bolq. Димитрана Иванова
Doğum tarixi 1 fevral 1881(1881-02-01)
Doğum yeri
Vəfat tarixi 29 may 1960(1960-05-29) (79 yaşında)
Vəfat yeri
Təhsili
Fəaliyyəti müəllimə, jurnalist, qadın hüquqları fəalı[d], sufrajist
Üzvlüyü
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Bioqrafiya redaktə

Dimitrana Petrova 1881-ci il fevralın 1-də Bolqarıstanın Ruse şəhərində anadan olub. O, tacir qızı olaraq yerli qızlar məktəbində, sonra isə qızlar liseyində təhsil alıb. Bolqarıstanda qadınlara 1896-cı ildən Sofiya Universitetində mühazirə oxumağa icazə verilirdi, lakin onlar 1901-ci ilə qədər orada daimi tələbə ola bilməzdilər və hətta o zaman bu, çətinliklər yaradırdı, çünki qızların orta məktəblərində universitetə qəbul üçün tələb olunan yeddi orta sinifdən yalnız altısı var idi. Dimitranaya bu əsaslarla Sofiyada hüquq fakültəsində yer verilmir, lakin o, Sürix Universitetində fəlsəfə təhsili alan ilk qadın olur. 1900-cü ildə Bolqarıstana qayıtdıqdan sonra o, qadınlar üçün praktiki olaraq yeganə peşə olan müəllim kimi çalışır (baxmayaraq ki, bu 1904-cü ilə qədər evli qadınlar üçün qadağan idi). 1914-cü ildə Dimitrana müəllim Donço İvanovla evlənir, lakin peşəkar fəaliyyətini davam etdirdi (1904-cü ildə evli qadın müəllimlərə qoyulan qadağa aradan qaldırılır). 1921-ci ildə o, Sofiya Universitetinin Hüquq fakültəsində təhsil almaq üçün ərizə verir və sonda buna icazə verilir. İvanova 1927-ci ildə oranı bitirmişdir[1].

1926-cı ildə İvanova Yuliya Malinovanı ölkəsinin aparıcı qadın hüquq müdafiə təşkilatı, 1901-ci ildə əsası qoyulmuş Bolqarıstan Qadınlar Birliyinin sədri kimi əvəz edir[2]. 1935-1940-cı illərdə Beynəlxalq Qadınlar Alyansının idarə heyətinin üzvü olub. İvanova ictimai müzakirələrdə mübahisəli bir reputasiya qazanır və tez-tez mətbuatda karikaturaların mövzusu olur. Sədr olduğu müddətdə iki məsələyə çox diqqət yetirilirdi: qadınların vəkillik fəaliyyəti ilə məşğul olmasına icazə verilməsi, qadınların digər oxşar peşələrə sahib olmaq hüququnu ifadə edən mühüm simvolik məsələ kimi qiymətləndirildi və qadınların seçki hüququ. Bolqar qadınları 1937-ci ildə şərti olaraq səsvermə hüququ alırlar, lakin dul, evli və ya boşanmış olsaydılar, özləri seçilə bilməzdilər.

İvanova 1944-cü ildə kommunistlərin Bolqarıstanı ələ keçirməsindən sonra, bütün mülki "burjua" təşkilatları ləğv edildikdən sonra həbs edilir[3]. O, 1945-ci ildə tanışlarından birinin kommunist hərəkatına müdaxiləsindən sonra azadlığa buraxılmışdır.

İstinadlar redaktə

  1. Daskalova, Krassimira. The women's movement in Bulgaria in a life story // Women's History Review. — 2004. — 1 March (vol. 13, no. 1). — P. 91—104. — ISSN 0961-2025. — doi:10.1080/09612020400200384.
  2. Ruiz, Blanca Rodriguez; Rubio-Marín, Ruth. The Struggle for Female Suffrage in Europe: Voting to Become Citizens. — BRILL, 2012. — P. 329. — ISBN 9789004224254
  3. Haan, Francisca de; Daskalova, Krasimira; Loutfi, Anna. Biographical Dictionary of Women's Movements and Feminisms in Central, Eastern, and South Eastern Europe: 19th and 20th Centuries. — Central European University Press, 2006. — ISBN 9789637326394.