Dimorfoteka

Dimorfoteka (lat. Dimorphotheca) — bitkilər aləminin astraçiçəklilər dəstəsinin mürəkkəbçiçəklilər fəsiləsinə aid bitki cinsi.

Dimorfoteka
Elmi təsnifat
Domen: Eukariotlar Klad: Diaphoretickes Ranqsız: Arxeplastidlər Aləm: Bitkilər Klad: Streptofitlər Klad: Embryophytes Klad: Polysporangiophytes Klad: Tracheophytes Klad: Toxumlu bitkilər Klad: Çiçəkli bitkilər Klad: Eudicots Klad: Core eudicots Klad: Superasterids Klad: Asterids Klad: Campanulids Dəstə: Astraçiçəklilər Fəsilə: Mürəkkəbçiçəklilər Yarımfəsilə: Asteroideae Triba: Calenduleae Cins: Dimorfoteka
Beynəlxalq elmi adı
Dimorphotheca Vaill., 1754
Şəkil axtarışı ITIS   37244 NCBI   13490 EOL   62701

Botaniki xarakteristikası

Dimorfoteka yunan sözü olub, "iki formalı tütün" adlanır. Bitkiyə dimorfoteka adının verilməsinə səbəb bu bitkilərdə iki müxtəlif tipli meyvələrin olmasıdır. Dimorfotekalar Cənubi Afrika mənşəlidirlər. Gülçülükdə əsasən Dimorfotekanın-2 növündən və onlar əsasında alınmış çoxsaylı hibridlərindən istifadə olunur. Çıxıntılı dimorfoteka (D.sinuata)-1798-ci ildən gülçülükdə istifadə olunur. Bu, hündürlüyü 50 sm, xırda yarpaqlı və narıncı rəngdə səbət hamaşçiçəyi olan bitkidir. Hər gülün oturacağında bənövşəyi rəngdə ləkə vardır. Yağış dimorfotekası — sarı, qəhvəyi və narıncı rənglərdə iri hamaşçiçəkləri olan növlərinə də rast gəlmək olar. Dimorfotekanın toxumla çoxaldılması ondan yüksək məhsul əldə etməyə imkan verir. Toxumdan çıxan bitkiləri seyrəkləşdirib, 10-15 sm aralı əkirlər. Dimorfotekadan çəpərlərin salınmasında geniş istifadə olunur. Bitkinin uzun müddət çiçəkləməsi üçün solmuş hamaşçiçəkləri vaxtaşırı kəsmək lazımdır.

Sinonimləri

Homotipik sinonimləri

• Meteorina Cass.

Heterotipik sinonimləri

• Acanthotheca DC.
• Arnoldia Cass.
• Blaxium Cass.
• Castalis Cass.
• Gattenhoffia Neck.

Növləri

• Dimorphotheca acutifolia Hutch.
• Dimorphotheca barberae Harv.
• Dimorphotheca caulescens Harv.
• Dimorphotheca chrysanthemifolia (Vent.) DC.
• Dimorphotheca cuneata (Thunb.) DC.
• Dimorphotheca dregei DC.
• Dimorphotheca ecklonis DC.
• Dimorphotheca fruticosa (L.) DC.
• Dimorphotheca jucunda E.Phillips
• Dimorphotheca montana Norl.
• Dimorphotheca nudicaulis (L.) DC.
• Dimorphotheca pluvialis (L.) Moench
• Dimorphotheca sinuata DC.
• Dimorphotheca spectabilis Schltr.
• Dimorphotheca tragus (Aiton) DC.
• Dimorphotheca venusta (Norl.) Norl.
• Dimorphotheca walliana (Norl.) B.Nord.
• Dimorphotheca zeyheri Sond.