Diskurs icması — əsas dəyərlər və fərziyyələr kimi başa düşülən bir sıra diskursları paylaşan insanlar qrupu və bu məqsədlərlə bağlı kommunikasiya yolları. Linqvist Con Sueyls diskurs icmalarını "hədəfləri və ya məqsədləri olan, bu məqsədlərə çatmaq üçün ünsiyyətdən istifadə edən qruplar" kimi təyin etmişdir.[1]

Diskurs icmasının bəzi nümunələri müəyyən bir akademik jurnalı oxuyan və/və ya ona töhfə verənlər, ya da Madonna pərəstişkarları üçün e-poçt siyahısının üzvləri ola bilər. Hər bir diskurs icmasının nəyin deyilə biləcəyi və necə deyilə biləcəyi ilə bağlı öz yazılmamış qaydaları var. Məsələn, jurnal "Diskurs ən gözəl anlayışdır" iddiası ilə məqaləni qəbul etməyə bilər. Digər tərəfdən, e-poçt siyahısının üzvləri Madonnanın son sinqlı freydist cəhətdən qiymətləndirə və ya qiymətləndirməyə bilər. Əksər insanlar hər gün müxtəlif diskurs icmalarının daxilində və arasında fəaliyyət göstərirlər.

Diskurs icmasının özü qeyri-maddi olduğuna görə onların fəaliyyət göstərdiyi forumlar baxımından diskurs icmalarını təsəvvür etmək daha asandır. Hipotetik jurnal və e-poçt siyahısı hər biri forumun nümunəsi, ya da "diskurs icmasının fəaliyyətinin konkret, lokal təzahürü" kimi görünə bilər.[2]

Diskurs icmasının dizaynı

redaktə
 
Fitnes üçün yaradılmış diskurs icma xəritəsi

Diskurs icmasının dizaynı üçün geniş istifadə olunan bir vasitə xəritədir. Xəritə diskurs icmasının ümumi məqsədlərini, dəyərlərini, xüsusi lüğətini və xüsusi janrını təmin edə bilər. Bu alət bütün üzvlərə missiya bəyanatı kimi təqdim edilə bilər. Yeni nəsil üzvlər diskurs icmasına daxil olan zaman yeni maraqlar yarana bilər. Bu xəritə hər hansı yenilənmiş maraqları nəzərə alsın deyə yenidən yaradıla bilər.[3] Diskurs icmasının tərtib olunma tərzi son nəticədə icmanın fəaliyyət göstərmə tərzinə nəzarət edir. Diskurs icması hər hansı digər qruplaşdırma növündən fərqlənir, çünki dizaynda iştirak edənlər ya məhdudlaşdırılır, ya da onlara daha çox imkan verilir.[4]

Mədəniyyət

redaktə

Diskurs icmaları müxtəlif dil və mədəniyyət mənşəli insanların cəlb edilməsi ilə məhdudlaşmır. Bu insanlar həmin diskurs icmasının standartlarına uyğunlaşmağa başlayırlar. Bununla belə, bir diskurs icmasında iştirakçılıq ümumi məqsədə çatmaq üçün digər qruplarda iştirakçılığa mane olmur. Bəzi hallarda, xüsusi standartlara uyğun olaraq, digər standartlardan danışığa müdaxilənin izləri müşahidə oluna bilər.[5]

Yerrik və Gilbert diskursun təsirinin yetərincə təmsil olunmayan tələbələrin marjinallaşmasını necə davam etdirdiyi haqqında tədqiqat aparmışdılar. Onların araşdırması müəyyən tələbələrin səslərinin eşidilməsinə maneələr yaradan, əsas akademik kurrikulumun formalaşmasında aşağı sinif tələbələrin girişini minimuma endirən çoxlu sayda məktəb qaydaları və təcrübələri ilə bağlı yaşadıqları məyusluqları müzakirə edir. Bu tələbələrə sinifdə öz töhfəsini vermək üçün az imkanlar verilirdi və bunu edən zaman onlara yalnız müəyyən mövzular haqqında başqasının fikrini səsləndirməyə icazə verilirdi. Yerrik və Gilbert bildirmişdilər ki, "digər tədqiqatlar vasitəsilə də sübut olunduğu kimi, ev mühitində baş tutan diskurs ilə sinifdə təbliğ edilən akademik diskursla uyğunlaşma cəhdi baş tutmamışdır və bu, problematikdir".[6]

Həmçinin bax

redaktə

İstinadlar

redaktə
  1. Borg, Erik. Discourse communities (ELT Journal 57:4)
  2. Porter, J. (1992). Audience and Rhetoric: An Archaeological Composition of the Discourse Community. New Jersey: Prentice Hall.
  3. Little, M., C.F.C. Jordens, and E.-J. Sayers. "Discourse Communities And The Discourse Of Experience." Health 7.1 (2003): 73–86. Scopus®. Web. 6 Nov. 2015.
  4. Kehus, Marcella, Kelley Walters, and Melanie Shaw. "Definition And Genesis Of An Online Discourse Community." International Journal of Learning 17.4 (2010): 67–85. Education Source. Web. 30 Oct. 2015.
  5. Duszak, A. (1997). Culture and styles of academic discourse. Berlin: Mouton de Gruyter.
  6. Yerrick, R. K., & Gilbert, A. (2011). Constraining the discourse community: How science discourse perpetuates marginalization of underrepresented students. Journal of Multicultural Discourses, 6(1), 67–91. DOI:10.1080/17447143.2010.510909

Xarici keçidlər

redaktə