Elastik istehsal sistemi

Elastik istehsal sistemi (ing. Flexible Manufacturing System, FMS) — istehsal sistemidir ki, burada sistemin məhsul qarışığı və ya texnologiyasındakı dəyişikliklərə, proqnozlaşdırılan və ya gözlənilməz şəkildə reaksiya verməyə imkan verən çeviklik dərəcəsi vardır.

FMS tərkibi

Ümumiyyətlə, bu çeviklik bir çox alt kateqoriyadan ibarət iki kateqoriyaya bölünür:

• Birinci kateqoriya, marşrut çevikliyi, yeni növ məhsullar istehsal etmək üçün sistemin dəyişdirilməsi qabiliyyətini və hissədə yerinə yetirilən əməliyyatların ardıcıllığını dəyişdirmək qabiliyyətini əhatə edir.
• İkinci kateqoriya maşın çevikliyi adlanır ki, bu da bir hissədə eyni əməliyyatı yerinə yetirmək üçün bir neçə maşından istifadə etmək qabiliyyətindən, həmçinin sistemin həcm, tutum və ya imkanlar kimi irimiqyaslı dəyişiklikləri qəbul etmə qabiliyyətindən ibarətdir.

Əksər FMS üç əsas sistemdən ibarətdir. Tez-tez avtomatik CNC maşınları olan iş maşınları hissələrin hərəkətini optimallaşdırmaq üçün material idarəetmə sistemi və material hərəkətlərini və maşın axınını idarə edən mərkəzi idarəetmə kompüteri ilə birləşdirilir.

FMS-nin əsas üstünlükləri onun istehsal resurslarının idarə edilməsində yüksək çevikliyidir, məsələn, yeni məhsulun istehsalı üçün vaxt və səy. FMS-nin ən yaxşı tətbiqi kütləvi istehsalda kiçik bir sıra məhsul dəstlərinin istehsalında tapıla bilər.

Ədəbiyyat

• Manufacturing Flexibility: a literature review. By A. de Toni and S. Tonchia. International Journal of Production Research, 1998, vol. 36, no. 6, 1587—617.
• Computer Control of Manufacturing Systems. By Y. Koren. McGraw Hill, Inc. 1983, 287 pp, ISBN 0-07-035341-7
• Manufacturing Systems — Theory and Practice. By G. Chryssolouris. New York, NY: Springer Verlag, 2005. 2nd edition.
• Design of Flexible Production Systems — Methodologies and Tools. By T. Tolio. Berlin: Springer, 2009.ISBN 978-3-540-85413-5