Acılıqotu

Acılıqotu
Acılıqotu
Elmi təsnifat
	Domen: Eukariotlar Klad: Diaphoretickes Ranqsız: Arxeplastidlər Aləm: Bitkilər Klad: Streptophyta Klad: Embryophytes Klad: Polysporangiophytes Klad: Tracheophytes Klad: Toxumlu bitkilər Klad: Gymnosperms Şöbə: Qnetokimilər Sinif: Gnetopsida Dəstə: Ephedrales Fəsilə: Ephedraceae Cins: Acılıqotu
Beynəlxalq elmi adı
	Ephedra L., 1753[…];
ITIS	183496
NCBI	3387
EOL	108390
FW	251997

Acılıqotu və ya efedra (lat. Ephedra) — çılpaqtoxumluların acılıqotukimilər fəsiləsindən həmişəyaşıl kol və ya ağac cinsi. Bu bitkilərə şimal yarımkürəsində Avropanın cənubunda, Afrikanın şimalında, Mərkəzi Asiyanın cənub-qərbində, Şimali Amerikanın cənub qərbində, cənub yarımkürəsində isə Cənubi Amerikada rast gəlinir. Təqribən 70 növü məlumdur. Azərbaycanda 4 yabanı növü: ortaboylu acılıqotu, qatırquyruğuyabənzər acılıqotu, ikisünbül acılıqotu, hündürboylu acılıqotu və 1 becərilən kirpikli acılıqotu məlumdur.

Meyvəsinin tərkibində S vitamini, efedrin və psevdoefedrin alkaloidləri var. Buna görə də açı dadır. Ayaz dəydikdə meyvəsi şirinləşir və yeməli olur. Bəzi növlərinin cavan şivlərindən efedrin alınır.

Növləri redaktə

Azərbaycanın dərman bitkiləri redaktə

İkisünbül acılıqotu; Adi acılıqotu (Ephedra distachya L.)
Qatırquyruğuyabənzər acılıqotu (Ephedra equisetina Bunge)
Ortaboylu acılıqotu (Ephedra intermedia Schrenk et C.A.Mey.)
Birtoxumlu acılıqotu (Ephedra monosperma C.A. Mey.)
Hündürboylu acılıqotu (Ephedra procera Fisch. et Mey.)

Digər növləri redaktə

İstinadlar redaktə

↑ Linney K. Genera plantarum eorumque characteres naturales, secundum numerum figuram, situm, & proportionem omnium fructificationis partium. 5 Stokholm: 1754. S. 462. doi:10.5962/BHL.TITLE.746
↑ Linnæi C. Species Plantarum (lat.): Exhibentes plantas rite cognitas ad genera relatas. 1753. C. 2. S. 1040.

Xarici keçidlər redaktə

Ephedra viridis (Plants for a Future Database)
Usage in Chinese Medicine
Ephedra Herbarium Specimens Arizona and Maps (seinet.asu.edu) Arxivləşdirilib 2008-10-14 at the Wayback Machine
The Ephedra Site Arxivləşdirilib 2011-10-05 at the Wayback Machine
Ephedra Information at blackturtle.us Arxivləşdirilib 2012-02-19 at the Wayback Machine
Ephedraceae of Mongolia in FloraGREIF

Həmçinin bax redaktə

[_60fa72381990f6e7-1] Linney K. Genera plantarum eorumque characteres naturales, secundum numerum figuram, situm, & proportionem omnium fructificationis partium. 5 Stokholm: 1754. S. 462. doi:10.5962/BHL.TITLE.746

[_ec4741799f79869a-2] Linnæi C. Species Plantarum (lat.): Exhibentes plantas rite cognitas ad genera relatas. 1753. C. 2. S. 1040.

[1]

[2]