Fəlakət bərpa planı

Fəlakət bərpa planı (FBP) — təşkilatların fəaliyyətini bərpa etmək və məlumatlarını qorumaq məqsədilə hazırlanmış sistematik yanaşma. Bu plan gözlənilməz hadisələr, kiberhücumlar, təbii fəlakətlər və digər təhlükələr zamanı təşkilatların dayanıqlılığını təmin etmək üçün əhəmiyyətli bir vasitədir. Müasir iş mühitində fəlakət bərpa planları yalnız informasiya texnologiyları infrastrukturu üçün yox, həm də bütün təşkilatın fəaliyyəti üçün kritik əhəmiyyət daşıyır.[1]

Rokfeller Universitetində fəlakət halında plan haqqında kitab.

Fəlakət bərpa planları müştəri məmnuniyyətinin artırılmasına, maliyyə itkilərinin azaldılmasına və təşkilatın reputasiyasının qorunmasına xidmət edir. Məlumatların qorunması fəlakət bərpa planlarının əsas məqsədlərindən biridir. Fəlakət baş verən zaman məlumat itkisi ciddi maliyyə və imic problemlərinə səbəb ola bilər, lakin effektiv FBP bu itkini minimuma endirir. Eyni zamanda, iş fəaliyyətlərinin kəsintisiz davam etdirilməsi müştəri məmnuniyyətini artırır və təşkilatın etibarlılığını gücləndirir. FBP həmçinin, potensial risklərin təsirini azaldaraq, resursların optimallaşdırılması və strateji planlama üçün əhəmiyyətli rol oynayır.[1]

Əlamətləri

redaktə

Fəlakət bərpa planı bir neçə əsas komponentdən ibarətdir. İlk növbədə, fəlakət risklərinin qiymətləndirilməsi və müvafiq tədbirlərin planlaşdırılması vacibdir. Məlumatların müntəzəm ehtiyat nüsxələrinin çıxarılması, məlumat itkisi zamanı onların bərpasını asanlaşdırır. Resursların idarə edilməsi isə bərpa prosesində tələb olunan avadanlıqların və vasitələrin mövcudluğunu təmin edir. Nəhayət, planın test edilməsi və mütəmadi yenilənməsi onun effektivliyini artırır.[2]

Fəlakət bərpa planının hazırlanması mərhələlərə bölünür. İlk addım risk analizidir – burada təşkilatın üzləşə biləcəyi potensial təhlükələr qiymətləndirilir. Daha sonra iş təsirinin analizi həyata keçirilir ki, fəlakət baş verdikdə hansı sahələrin daha çox təsirlənəcəyi müəyyən edilsin. Bu analizlər əsasında konkret bərpa strategiyaları tərtib olunur və işçilər bu strategiyalar üzrə məlumatlandırılır, həmçinin praktiki təlimlər keçirilir.[3]

Müasir texnologiyalar fəlakət bərpa planlarının effektivliyini artırmaqda mühüm rol oynayır. Bulud texnologiyaları məlumatların sürətli bərpasını təmin edərək əməliyyatların çevikliyini artırır. Süni intellekt və avtomatlaşdırma kimi alətlər isə fəlakət hallarında daha dəqiq və sürətli həll yolları təqdim edir.[4]

İstinadlar

redaktə
  1. 1 2 "What is disaster recovery (DR)? Definition from TechTarget". Search Disaster Recovery.
  2. "Building a Successful Disaster Recovery Strategy | IBM". www.ibm.com. 17 iyl 2024.
  3. "What Is a Disaster Recovery Plan (DRP)?". www.zscaler.com.
  4. "What is a Disaster Recovery Plan?". Kyndryl.