Fenilsirkə turşusu

Fenilsirkə turşusu (α- toluol turşusu)- kimyəvi formulu С6H5СH2COOH olan üzvü birləşmədir.

Fenilsirkə turşusu

Ümumi
Kimyəvi formulu С6H5СH2COOH
Molyar kütlə 136,15 q/mol
Fiziki xassələri
Sıxlıq 1,228 q/sm³
Termik xüsusiyyətlər
Ərimə nöqtəsi 77—78,5 °S
Qaynama nöqtəsi 265,5 °C (760 мм. civə sütunu.) °S
Təsnifatı
CAS-da qeyd. nöm. 103-82-2
PubChem
ChEBI 30745
ChemSpider

Fiziki xassələr

redaktə

Fenilsirkə turşusu – parıltılı iynələrə bənzər, bal iyli bir maddədir. Üzvü birləşmələrdə həmçinin dietil efirində və etil spirtində yaxşı həl olunur. Suda pis həl olunur 1,66 q/100 q (20 °C).

Alınması

redaktə

Fenilsirkə turşusunun sintezinin əksəriyyəti benzil - hallogenlərdən əmələ gəlir.

  • Fenilsirkə turşusu benzil nitrilin hidrolizi ilə sintez edilə bilər, öz növbəsində benzil bromidin natrium siyanidlə qarşılıqlı təsiri ilə əldə edə bilərik.
 
  • Fenilsirkə turşusunun ikinci sintez üsulu - benzilxloridin maqniumlaqarşılıqla təsirindən və sonradan alınan Qrinyar reaktivının karbon turşusu ilə reaksiyası nəticəsində alınır
PhCH2Cl + Mg   PhCH2MgCl
PhCH2MgCl + CO2   PhCH2COOMgCl
PhCH2COOMgCl + H2O   PhCH2COOH + Mg(OH)Cl

Tətbiqi

redaktə

Fenilsirkə turşusu və efirləri ətir kompozisiyalarının və qida sirkəsinin hazırlanmasında istifadə olunur Fenilsirkə turşusu amfetaminin sintezində bir başlanğıc maddə kimi istifadə olunur.

Toksikliyi

redaktə

Dovşanlar üçün fenilsirkə turşusunun yarım öldürücü dozası 5 q / kq təşkil edir.

Mənbə

redaktə
  1. Рабинович В. А., Хавин З. Я. Краткий химический справочник. — Л.: Химия, 1977. — 188 с.
  2. Хейфиц Л. А. Фенилуксусная кислота // Химическая энциклопедия: в 5 т / Зефиров Н. С. (гл. ред.). — М.: Большая Российская энциклопедия, 1998. — Т. 5. — С. 68. — 783