Fransa Polineziyası

Fransa Polineziyası (fr. Polynésie française, taiti Pōrīnetia farāni) — Fransanın dənizaşırı kollektivliyi və təsisçi ölkəsi cənubi Sakit okeanın mərkəzində yerləşir. Qərbdən — Kuk Adaları suları ilə, şimal-qərbdən — Kiribati Respublikası ilə, şimaldan, şərqdən və cənubdan — neytral Sakit okean suları ilə, cənub-şərqdən — Pitkern suları ilə həmsərhəddir.

Fransa Polineziyası fr. Polynésie française
Bayraq Gerb
Şüarı: Tahiti Nui Mare’are’a
Paytaxtı	Papeete
Rəsmi dilləri	Fransız
Tarixi
• Yaranması	1842
Ərazisi
• Ümumi	4167 (173-cü yer)
• Su (%)	12
Əhalisi
• 2015 təxmini	280 min (184-сü yer)
• 2012 siyahıya alma	268 270
• Sıxlıq	67/km2 (173.5/kv. mil) (130-cu yer)
Valyutası	CFP Franqı
Telefon kodu	+689
İnternet domeni	.pf

Buraya arxipelaqlar daxildir: Cəmiyyət adaları, Tuamotu adaları, Markiz adaları, Tubuai adaları, Tuamotunun yaxınlığında olan Qambye adalarını ayrıca ayırır, əslində Tuamotunun ayrı bir hissəsi. Ümumi sahəsi — 4,167 km², əhalisi — 281 674 nəfərdir (2017-ci ildə təxmin edildiyi kimi). Siyasi və inzibati mərkəz Taiti adasındakı Papeete şəhəridir (Fransız Polineziyasının ən böyük adası, 1 min km²).

Fransız Ali Komissarlığı tərəfindən idarə olunur. Yerli hakimiyyət orqanları - Nazirlər Şurası və ərazi məclisi.

Etimologiyası

Dənizaşırı kollektivliyin ilk sözü Fransaya aid olmaq deməkdir. İkinci söz, yarısını tutduğu Sakit okean bölgəsindən gəlir. "Polineziya" adı (hərfən — «çox adalı») XVI əsrdə qədim yunan sözlərindən πολύς - "çox" və νῆσος - "ada" sözlərindən süni şəkildə yaranmışdır; sonu ümumiyyətlə ölkələrin və ərazilərin adlarına aiddir . Ərazinin müasir adı ikinci yarıda və ya XIX əsrin sonlarında, ərazinin Fransanın bir hissəsi olanda sonra ortaya çıxdı.

Ümumi coğrafiyası və ətraf mühit şəraiti

Həmçinin bax: Fransa Polineziyası adalarının siyahısı

Fransa Polineziyası xəritəsi

Fransa Polineziyasına Markiz, Cəmiyyət, Qambye, Tubuai və Tuamotu arxipelaq daxildir. Ümumiyyətlə təxminən 130 adadan ibarətdir. Ən iri adası — Taitidir, burada mərkəzi şəhər Papeete yerləşir.

Ümumi sahəsi

4167 km²

* Torpaq sahəsi: 3660 km²

* Su: 507 km²

* Dəniz: 4.8 milyon km²

Torpaq sərhədləri

0 km

Sahil xətti

2,525 km

Dəniz tələbləri

* Eksklüziv iqtisadi bölgə: 200 dəniz mil

* Ərazi dəniz: 12 dəniz mili

Həddindən artıq nöqtələr

* Ən aşağı nöqtə: Sakit Okean 0 m.

* Ən yüksək nöqtə: Orohena dağı (Taiti adası) 2241 m.

Təbii ehtiyatlar

Ağac, balıq, kobalt, su elektrik

Torpaq istifadəsi

* Torpaq sahəsi: 1%

* Daimi bitkilər: 6%

* Daimi otlaqlar: 5%

* Meşələr və meşəlik: 31%

* Digər: 57% (1993 qiymətləndir.)

Suvarılan torpaq

  N / A km²

Siyasət

Fransız Polineziyası tam olaraq müstəqil siyasətə malik olan dövlət deyil. Belə ki, daxili siyasətdə müstəqil olsalarda, xarici siyasətdə Fransadan asılıdır. Dövləti qubernator idarə edir və həmin qubernator Fransa parlamenti tərəfindən təyin edilir.

İqtisadiyyat

İqtisadi olaraq da əsasən Fransaya bağlıdır. Milli iqtisadiyyat Fransa parlamenti və qismən yerli icra orqanları tərəfindən həyata keçirilir. Milli valyutası CFP Franqıdır.

Dil

Yerli dialektlər mövcud olsada dövlətin rəsmi dili fransızcadır.

Şəkillər

Murea

Bora Bora

Həmçinin bax

• Fransa Polineziyası adalarının siyahısı
• Taiti Krallığı
• Bora-Bora Krallığı

Ədəbiyyat

• Поспелов Е. М. Географические названия мира. Топонимический словарь (Русские словари, Астрель, АСТ 3 000 nüs.). М.: 2-е изд., стереотип. отв. ред. Р. А. Агеева. 2002. səh. 512. ISBN 5-17-001389-2.

Xarici keçidlər

• Jane’s Tahiti Home Page: tourist information on French Polynesia Arxivləşdirilib 2019-10-24 at the Wayback Machine
• Presidency of French Polynesia
• University of French Polynesia
• Tahiti Photos