Fransada islam
Fransada islam — tərəfdarlarının sayı və əhəmiyyətinə görə Fransada ikinci ən böyük din, artım baxımından isə birincidir. Fransada müsəlmanların ən mühüm dini obyekti 1926-cı ildə əsası qoyulmuş və hazırda Əlcəzair hakimiyyətinin nəzarətində olan Paris Katedral Məscididir.[1][2]
| Fransada İslam | |
|---|---|
 Paris Böyük Məscidi | |
| Ümumi say | |
| 3 - 5,7 milyon[1][2][3] | |
| Dinlər | |
| Əsasən Sünni İslam, azlıq Şiə İslamı, Əhmədiyyə İslamı və İbadi İslam | |
| Dillər | |
| Fransız dili, Ərəb, Berber dilləri |
Fransada İslam tarixi redaktə
Müsəlmanlar 717-ci ildə Akvitaniyanı və 719-cu ildə Narbonnanı işğal edərək İspaniyadan Fransaya gəldilər. Fransa ərazisində 732-ci ildə Poitiers tarixi döyüşü baş verdi. Müsəlmanların şimala doğru irəliləməsi Çarlz Martelin komandanlığı altında frank qoşunları tərəfindən dayandırıldı. 888-ci ildə Fransanın cənubunda ərəb koloniyası olan Fraxinet quruldu və təxminən 100 il mövcud oldu. Fransada uzun müddət praktiki olaraq heç bir müsəlman yox idi. XIX–XX əsrin əvvəllərində müsəlman əhalisi çox olan ərazilər — Əlcəzair, Tunis, Mərakeş Fransaya birləşdirildi. Müsəlmanların Fransa ərazisinə kütləvi axını Birinci Dünya Müharibəsi zamanı, Şimali Afrikadan çoxlu sayda insanın ölkəni müdafiə etmək üçün cəlb edildiyi zaman baş verdi. Onların bir hissəsi sülh bağlandıqdan sonra Fransada qaldı. 1926-cı ildə Paris Katedral Məscidi Birinci Dünya Müharibəsində həlak olmuş müsəlman əsgərlərin xatirəsinə açılmışdır.[4]
Məscidlər redaktə
Fransa Müsəlmanları Şurasının rəhbəri Dalil Əbu Bəkrin sözlərinə görə, 2015-ci ilin əvvəlində Fransada 2200 məscid var idi.[5]. Onun fikrincə, mövcud məscidlərin sayı Fransada 7 milyon müsəlmanın mənəvi ehtiyaclarını ödəmirdi. Bununla bağlı Müsəlmanlar Şurası Fransada məscidlərin sayının artırılmasını tələb edib. Bu tələb dövlət qurumlarının islahatına cavabdeh olan nazir Tierri Mando və Fransa Yepiskoplar Şurası tərəfindən dəstəklənib. Milli Cəbhə partiyasının vitse-prezidenti Florian Filippo isə Fransada kifayət qədər müsəlman ibadət yerlərinin olduğunu bildirərək, məscidlərin ekstremizm yuvası olduğuna işarə etdi.[6][7]
Fransada böyük müsəlman ictimai təşkilatları redaktə
Hazırda Fransada bir neçə böyük müsəlman ictimai təşkilatı fəaliyyət göstərir. 1983-cü ildən Fransa İslam Təşkilatları İttifaqı fəaliyyət göstərir, 2014-cü ildən BƏƏ səlahiyyətliləri tərəfindən terrorçu qruplar siyahısına daxil edilib. 2003-cü ildə Fransanın Müsəlman Etiqad Şurası yaradıldı, burada 2013-cü il seçkilərinin nəticələrinə görə Mərakeşli nümayəndələr üstünlük təşkil edir, lakin onun rəhbəri Paris Katedral Məscidinin imamıdır. 2006-cı ildə Mərakeşin dəstəyi ilə Fransa Müsəlmanları Assosiasiyası yaradıldı. Hər iki təşkilat bir-biri ilə əlaqəlidir.[8]
İstinadlar redaktə
- ↑ 1 2 The World Factbook Arxivləşdirilib 2022-03-16 at the Wayback Machine CIA World Factbook - France Sitat səhvi: Xətalı
<ref>etiketi; "The World Factbook" adı bir neçə dəfə müxtəlif məzmunla verilib - ↑ 1 2 "Religion, famille, société : Qui sont vraiment les musulmans de France". 2016-09-19 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2016-09-18.
- ↑ "5 facts about the Muslim population in Europe". 29 November 2017. 17 August 2018 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 10 March 2023.
- ↑ "5 facts about the Muslim population in Europe". Pew Research Center (ingilis). 2018-08-17 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-12-13.
- ↑ "Французское правительство: Нехватка мечетей способствует радикализации мусульман". IslamNews. 2015-04-08. 2015-04-12 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2015-04-08.
- ↑ Ray, Michael. "Battle of Tours". Encyclopedia Britannica. 2019-06-13. 2019-06-28 tarixində arxivləşdirilib.
- ↑ Bunting, Tony. "Battle of Tours". Encyclopedia Britannica. 2017-09-14 tarixində orijinalından arxivləşdirilib.
- ↑ Салкина М. Институционализация ислама во Франции // Международные процессы. — 2016. — Т. 14. — № 2 (45). — С. 115