Furuhelm adası
Furuqelm adası — Yapon dənizində, Böyük Pyotr körfəzinin cənub-qərbində, Vladivostokdan 110 km cənub-qərbdə yerləşən ada. Rusiya Federasiyasının ən cənub adasıdır. İnzibati baxımdan Rusiya Ferederasiyası Xasan rayonu ərazüsinə daxildir.
| Furuhelm adası | |
|---|---|
| rus. Остров Фуругельма | |
 | |
| Ümumi məlumatlar | |
| Sahəsi | 2,45 km² |
| Hündür nöqtəsi | 120 m |
| Əhalisi | 0 nəfər (2015-ci il) |
| Yerləşməsi | |
| 42°28′00″ şm. e. 130°55′20″ ş. u. | |
| Ölkə |
 Rusiya |
| Vilayət | |
| Akvatoriya | |
|
|
|
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
.jpg)
Tarix redaktə
Ada ilk dəfə 10 may 1854-cü ildə Pallada freqatında kəşf edilmişdir. Ada "Knyaz Menşikov" gəmisinin kapitanı İvan Vasileviç Furuhelmin şərəfinə adlandırılmışdır.
1922-ci ildə balıqçı kolxozlarının ortaya çıxması ilə adada bir neçə batıqçı təsərrfatı yaradılmışdır. Adada böyük məşhurluq Komandor mavi qütb tülküsünün yetişdirildiyi ferma qazandırmışdır. Belə düşünülürdü ki, adada bu canlıların yetişdirilməsi ilə bağlı bir çətinlik olmayacaqdır. Buna əsas isə quç koloniyalarının burada çox olması göstərilirdi. Ancaq yayın bitməsi ilə quşlar adanı tərk edirdilər tülkülər isə aclıq çəkməyə başlayarkən onları balıqla, suiti əti ilə bəsləməyə başladılar. Bu layihədən bir müddət sonra imtina edilir.
1938-ci ildə Xasan gölü və Tumannaya çayı ətrafında Yaponiya və SSRİ qüvvələri arasında mübahisəli ərazilər uğrunda baş vermiş toqquşmalardan sonra adada 1300 mm-lik batareya təşkil edilir.
1970-ci illərdə adada yeni hərbi qarnizon təşkil edilir. Bununla belə silahlar bu gündə yaxşı vəziyyətdə qalır.
Adada daimi əhali yoxdur. 24 mart 1978-ci ildən ada Uzaqşərq dəniz qoruğu ərazisinə daxildir.
Coğrafiya redaktə
Furuhelm adası Vera adasına nisbətdə cənubda yerləşir. Bu səbəbdən nəyinki, Primorski dityarının həm də bütün Rusiyanın ən cənub adasıdır[1][2]. Şimali Koreya ilə sərhədə yaxın yerləşir. Onun uzunluğ 2,5 km, eni isə 1,5 km təşkil edir. Maksimal hündürlüyü 120 metrdir. Adanın sahilləri sıldırımlı və hündürdür.
Təbiəti redaktə
Ada özünün quş koloniyaları ilə məşhurdur. Burada olan Qaraquyruq qağayıların sayı 50 000 başa çatır. Bundan əlavə Fırtınaquşular, Sahilqartalı, Sahilqağayıları, Çəhrayı qağayı, yapon durnası, Daur durnası, Qara kərkəs, Berqut, Şahin və yapon qarabattağı kimi quşlar yayılmışdır. Məməlilərdən Tarla siçanı, sürünənlərdən yapon suilanı və Naxışlı dırmanantəlxəyə rastlamaq mümkündür. Adadan bir qədər aralıda MixelsonDaşları üzərində Ləkəli suitilərə aid yataq vardır.
İqlimi redaktə
Ən soyuq ay yanvardır. Bu ayda orta aylıq temperatur −11 °C təşkil edir. Ən isti ay isə avqustdur ki, bu aydada orta temperatur +21 °C təşkil edir.
Avqustda ətraf sularında temperatur 23–25 °C qədər arta bilir.
İstinadlar redaktə
- ↑ "Острова моей мечты. Остров Фуругельма. | Амурский Берег". 2016-11-05 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-11-11.
- ↑ "Экскурсия «Самый южный остров России» | Дальневосточный морской биосферный заповедник ДВО РАН". 2018-04-27 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-11-11.