Göhər Məmmədova

Azərbaycan tarixçisi

Göhər Nağı qızı Məmmədova (5 mart 1947, Bakı18 aprel 2019, Bakı) — tarix üzrə fəlsəfə doktoru, Azərbaycan Respublikasının Dövlət Mükafatı laureatı.

Göhər Məmmədova
Göhər Nağı qızı Məmmədova
Doğum tarixi
Doğum yeri Bakı, Azərbaycan SSR, SSRİ
Vəfat tarixi (72 yaşında)
Vəfat yeri Bakı, Azərbaycan
Vətəndaşlığı SSRİ SSRİ
Azərbaycan Azərbaycan
Elmi dərəcəsi tarix üzrə fəlsəfə doktoru
Təhsili Azərbaycan Dövlət Universitetinin Tarix fakültəsi
Mükafatları Azərbaycan Respublikasının Dövlət mükafatı — 2012

Həyatı

redaktə

Göhər Məmmədova 1947-ci il martın 5-də anadan olub. 1965-1969-cu illərdə Azərbaycan Dövlət Universitetinin (indiki BDU) Tarix fakültəsində təhsil alıb. 1969-2019-cu illərdə Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyasının Tarix İnstitutunda çalışıb və 1983-2016-cı illərdə isə institutun elmi katibi olub.

1980-ci ildə “Rus konsulları Azərbaycan haqqında (XVIII əsrin 20-60-cı illəri)” mövzusunda namizədlik dissertasiyası müdafiə edib. Göhər Məmmədovanın əsas tədqiqat obyekti XVIII-XIX əsrin əvvəllərində Rusiyanın Qafqaz siyasəti və Azərbaycan problemi idi. Bu istiqamətdə onun 30-a yaxın elmi əsəri, o cümlədən iki monoqrafiyası çapdan çıxıb. O, Rusiya Federasiyası Dövlət arxivlərində saxlanılan çoxsaylı sənədlər əsasında tədqiqat apararaq, Azərbaycan tarix elminə yeniliklər gətirib. G.Məmmədovanın kadr hazırlığında da əməyi olub – 2 nəfər tarix üzrə fəlsəfə doktoru yetişdirib.[1]

O, Tallinn, Daşkənd, Kəraçi, Bakı və s. şəhərlərdə keçirilən beynəlxalq elmi konfranslarda iştirak və çıxış edib.

Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyevin 25 may 2012-ci il tarixli 2238 nömrəli sərəncamı ilə Qarabağın, Naxçıvanın və İrəvan xanlığının tarixinə dair silsilə əsərlərə görə Dövlət Mükafatına layiq görülüb.[2][3]

Göhər Məmmədova 2019-cu il aprelin 18-də vəfat edib.[4]

Elmi əsərləri

redaktə

Kitabları

redaktə
  1. Русские консулы об Азербайджане (20-60-е годы XVIII в.). Баку: Элм, 1989.
  2. О походе В.Зубова в Азербайджан в 1796 г. Баку: Элм, 2003.
  3. “İrəvan xanlığı: Rusiya işğalı və ermənilərin Şimali Azərbaycan torpaqlarına köçürülməsi” kitabı (Azərbaycan, türk, ingilis, rus, rumın, italyan, ərəb, ispan və alman dillərində - həmmüəllif)[5]

Məqalələri

redaktə
  1. К вопросу об учреждении первого русского консульства в Азербайджане (1720 г.) // Известия АН Азерб. ССР, сер. ИФП. – 1975. – №3.
  2. Некоторые вопросы истории Азербайджана в журнале консула С.Аврамова (1721 г.) // Известия АН Азерб. ССР, сер. ИФП. – 1977. – №2.
  3. К вопросу об азербайджанско-русских торговых отношениях во второй половине XVIII века по донесениям русских консулов (50-е годы) // Известия АН Азерб. ССР, сер. ИФП. – 1978. – №1.
  4. О попытке перенесения центра русской консульской резиденции в город Баку в первой половине XVIII в. // Известия АН Азерб. ССР, сер. ИФП. – 1980. – №2.
  5. К торговым связям азербайджанских и среднеазиатских городов в XVIII в. // Позднефеодальный город Средней Азии. – Ташкент: Изд-во ФАН Узбекской ССР, 1990.
  6. Urmiye hanlığı // Türkler (Yeni Türkiye yayınları). – Ankara, 2002. – s. 133-150.
  7. Несколько слов о последствиях похода В.Зубова в Азербайджан в 1796 г. // Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin 85-ci ildönümünə həsr olunmuş Respublika elmi konfransının materialları / AМЕА Tarix İnstitutu. Azərbaycan Tarix Qurumu. – Bakı, 2003. – с. 209-223.
  8. Азербайджан в восточной политике России в начале XVIII в. // Исторические факты о деяниях армян на азербайджанской земле. – Баку: Елм, 2003. – с. 163-170.
  9. Azerbaijan in Oriental policy of Russia in the early 18th century // Historical facts of Armenian’s Actions in Azerbaijan land. – Baku: Elm, 2003. – p. 328-333.
  10. Gəncəli Cavad xan haqqında bir neçə söz (Vəfatının 200 illiyi münasibətilə) // Gəncə şəhərinin tarixinə həsr olunmuş elmi-praktik konfransın materialları. – Gəncə, 2004. – s. 121-127.
  11. К вопросу о меликах и меликствах Азербайджана в XVIII в. // Известия НАН Азербайджана, сер. ИФП. – 2004. – №4. – с. 33-50.
  12. Несколько слов о шекинском восстании во главе с Гаджи Челеби против Надир шаха // Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin 86-cı ildönümünə həsr olunmuş Respublika elmi konfransının materialları / AМЕА Tarix İnstitutu. Azərbaycan Tarix Qurumu. – Bakı, 2004. – с. 177-188 /в соавторстве/.
  13. К вопросу о Ширванском восстании 1743 г. // Azərbaycan arxeologiyası və etnoqrafiyası / AMEA Arxeologiya və Etnoqrafiya İnstitutu. – Bakı, 2004. – с. 174-182 /в соавторстве/.
  14. Азербайджан в восточной политике России и армянский вопрос в XVIII в. – начале XIX в. // Азербайджан и азербайджанцы. – 2005. – №1-6. – с. 35-48.
  15. О книге члена-корреспондента НАНА Ф.Дж.Мамедовой “Кавказская Албания и албаны” (Баку, 2005) // Каспий. – 2006. – 19 января.
  16. К вопросу о христианских меликах и меликствах Северного Азербайджана в XVIII в. // Гарабаг: Кюрекчайский договор. – Баку, 2005. – с. 67-82.
  17. Азербайджан (исторический очерк) // Большая Российская Энциклопедия. – Москва, 2006. – с. 262 /в соавторстве/.
  18. К вопросу политической консолидации Северо-восточного Азербайджана во второй половине XVIII в. // Əsərlər / AMEA A.A.Bakıxanov ad. Tarix İnstitutu. – 2007. – т. XIX. – с. 77-87.
  19. XVIII əsrin 30-40-cı illərində Car və Şəki bölgəsində xalq azadlıq hərəkatı tarixindən // Elmi əsərlər / AMEA A.A.Bakıxanov ad. Tarix İnstitutu. – XX bur. – 2007. – s. 24-28.
  20. About the Christian Meliks and Melikates of North Azerbaijan in the XVIII century // Azerbaijan’s & Azerbaijanis. – 2009. – p. 83-93.
  21. Азербайджан в восточной политике России в начале XVIII в. // Исторические факты о деяниях армян на азербайджанской земле. – Бишкек: Мегамедиа, 2009. – с. 150-154.
  22. Azerbaijan in Oriental policy of Russia in the early 18th century // Historical facts of Armenian’s Actions in Azerbaijan land. – Bishkek: Megamedia, 2009. – p. 272-275.

İstinadlar

redaktə
  1. Göhər Nağı qızı Məmmədova // Tarix İnstitutu. — Bakı: “Təhsil”, 2005. — səh. 21.
  2. "2012-ci il üçün Azərbaycan Respublikasının elm sahəsində Dövlət Mükafatının verilməsi haqqında Azərbaycan Respublikası Prezidentinin Sərəncamı (25 may 2012-ci il)" (az.). e-qanun.az. 2022-06-14 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-04-04.
  3. "İlham Əliyev 28 May - Respublika Günü münasibətilə rəsmi qəbulda iştirak etmişdir" (az.). president.az. 2012-05-25. 2023-04-06 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-04-06.
  4. "Görkəmli tarixçi vəfat edib" (az.). news24.az. 2019-04-18. 2023-04-04 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-04-04.
  5. Xəlilov, Nazim; Nəciyev, Elnur. Ağır sınaqlarda sınmayan böyük alim: Yaqub Mahmudov. Bakı: “Zərdabi‐Nəşr” MMC, 2022. — səh. 102. ISBN 978‐9952‐479‐46‐1. Archived from the original on 2023-04-04. İstifadə tarixi: 2023-04-05.

Mənbə

redaktə
  • Məmmədova Göhər Nağı qızı // Azərbaycan tarixçiləri. Elmi əsərlərin biblioqrafik göstəricisi. II hissə. Məqalələr. — Bakı: “Şərq-Qərb” Nəşriyyat evi, 2011. — səh. 229, 352, 366, 521-522.