Göytəpə
Göytəpə (əvvəlki adı Prişib) — Azərbaycan Respublikasının Cəlilabad rayonununda yerləşən şəhərdir. 2021-ci ilin məlumatına əsasən Göytəpə şəhərinin əhalisinin sayı 15 500 nəfərdir.
| Göytəpə | |
|---|---|
 | |
| 39°07′00″ şm. e. 48°35′43″ ş. u. | |
| Ölkə | |
| Rayon | Cəlilabad |
| Tarixi və coğrafiyası | |
| Əsası qoyulub | 1840 |
| Mərkəzin hündürlüyü | 5 m |
| Saat qurşağı | |
| Əhalisi | |
| Əhalisi | 15 500 nəfər |
| Rəsmi dili | azərbaycanca |
|
| |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
.svg)
TarixiRedaktə
Azərbaycan tarixçilərinin yazdığına görə, Rusiya İmperiyası XIX əsrdə Azərbaycan xanlıqlarını işğal edəndən sonra özünə dayaqlar yaratmaq üçün bölgəyə 250 min nəfərdən çox rus millətindən olan şəxs köçürüb. Onlar həm Bakı və Gəncə kimi böyük şəhərlərdə yerləşdirilirdi, həm də bölgələrdə. O vaxt ruslarına bir hissəsi də indiki Cəlilabad ərazisində yerləşdirilib. Cəlilabad rayonunda rus yer adları çoxdur — Astraxanovka, Tatyanovka, Nikolayevka, Petrovka, Privolnoye, Mixaylovka və s.
XIX əsrdə Azərbaycana köçürülən ruslar üçün münbit torpaqlar ayrılır, onlara yerli əhaliylə müqayisədə müxtəlif güzəştlər edilirdi. Cəlilabad rayonunun indiki ərazisi demək olar ki meşə örtüyündən məhrumdur, çöllükdü. İqlimi qurudu. Elə Göytəpə şəhərinin ətrafı da yalnız kartof sahələri və üzümlüklərdən ibarətdir. Amma 200 il əvvəl bölgənin təbiəti bir qədər ayrı cür olub. 1840-cı ildə Prişib kəndinin əhalisi Rusiyanın Orenburq quberniyasından zorla köçürülərək Lənkəran qəzasının Astraxanbazar ərazisinə gətirilmişdir. XX əsrdə toponim Prişib adlandırılmışdır.[1]
29 aprel 1992-ci ildə yaşayış məntəqəsi Prişib şəhərinin tarixi adı özünə qaytarılaraq Göytəpə şəhəri adlandırılmışdır.[2]
Sovet İttifaqı dağılandan sonra rusların çoxu Rusiyaya köçüb getsələr də, Göytəpədə rus üslubunda tikilmiş palıd evlərin çoxu durur, həmin evlərdə azərbaycanlılar yaşayır, burada yaşamaqda davam edən ruslar isə ahıl yaşında olanlardı.[3]
ƏhalisiRedaktə
| |||||||||||||||||||||||||||
Görməli yerləriRedaktə
Heydər Əliyev adına park- Göytəpə çayının sahilində inşa edilmişdir. Park-bulvarın ərazisində ümummilli lider Heydər Əliyevin bürüncdən abidəsi ucaldılıb.Bu istirahət məkanının ümumi ərazisi 30 min kvadratmetrdir. Burada iki artezian quyusu qazılıb. Park-bulvarda musiqili fəvvarə, müasir işıq dirəkləri, rahat oturacaqlar quraşdırılıb, 15 min kvadratmetr sahədə yaşıllıq zolağı salınıb. 11 avqust 2015-ci ildə Prezident İlham Əliyevin iştirakı ilə Heydər Əliyev adına park-bulvarın açılışı olmuşdur.
Tanınmış şəxsləriRedaktə
- Vüqar Mürsəlov — Azərbaycanın Milli Qəhrəmanı
- Rəşad Abdullayev — Vətən Müharibəsi Qəhrəmanı
- Vüqar İbadov — Vətən Müharibəsi Qəhrəmanı
- Tofiq Əmirli — Vətən Müharibəsi Şəhidi
- Elmir Həsənov — Vətən Müharibəsi Şəhidi
- Ümüd Qasımzadə — Vətən Müharibəsi Şəhidi
- Şəhriyar Əsgərov — Vətən Müharibəsi Şəhidi
- Murad Səlifov — Vətən Müharibəsi Şəhidi
- Elmir Məmmədov (baş gizir) — Vətən Müharibəsi Şəhidi
- Muxtar Babayev (kiçik çavuş) — Vətən Müharibəsi Şəhidi
TəhsilRedaktə
Göytəpə şəhərində Milli Qəhrəman Vüqar Mürsəlov adına 1 saylı tam orta məktəb, Şəhid Vasif Hüseynov adına 2 saylı tam orta məktəb, 3 saylı natamam orta məktəb və həmçinin texniki peşə məktəbi fəaliyyət göstərir.
Tarixi abidələrRedaktə
Göytəpə şəhərində 1878-ci ildə inşa edilmiş rus kilsəsi hələ də qalmaqdadır. Turizm nazirliyi tərəfindən qorunan, 4177 saylı inventarla rəsmi qeydiyyata alınan bu tarixi abidə öz görkəmini hələ də itirməyib. Dindar insanlar tərəfindən istifadə olunmadığı üçün Göytəpə şəhər mədəniyyət evi də elə bu kilsənin birinci mərtəbəsində yerləşdirilib. Mədəniyyət işçiləri tərəfindən bu kilsə daim nəzarətdə olmaqla daim qorunur.
İstinadlarRedaktə
- ↑ Akademik Budaq Budaqovun Şəxsi Web Portalı Arxivləşdirilib 2016-04-14 at the Wayback Machine-Azərbaycanın Lənkəran regionu Toponimlərinin İzahlı Lüğəti Kitabı
- ↑ "Azərbaycan Respublikası Bakı şəhərinin bəzi rayon və qəsəbələrinə, Ağdaş, Bərdə, Qobustan, İmişli, İsmayıllı, Yevlax, Gədəbəy, Goranboy, Lənkəran, Salyan, Füzuli, Xaçmaz, Cəlilabad rayonlarının bir sıra yaşayış məntəqələrinə yeni adlar verilməsi və inzibati ərazi bölgüsündə qismən dəyişiklik edilməsi haqqında Azərbaycan Respublikası Ali Soveti Milli Şurasının 29 aprel 1992-ci il tarixli, 112 nömrəli Qərarı" (az.). e-qanun.az. 1992-04-29. İstifadə tarixi: 2020-11-17.
- ↑ Azadlıq radiosu
- ↑ SSRİ əhalisinin siyahıya alınması (1959).
- ↑ SSRİ əhalisinin siyahıya alınması (1970).
- ↑ SSRİ əhalisinin siyahıya alınması (1979).
- ↑ SSRİ əhalisinin siyahıya alınması (1989).
|
Azərbaycan ilə əlaqədar bu məqalə qaralama halındadır. Məqaləni redaktə edərək Vikipediyanı zənginləşdirin. |
.svg){kind=icon}