Gülxanım Abbasova
Gülxanım Qeybulla qızı Abbasova — [Azərbaycan alimi, AMEA akademik Yusif Məmmədəliyev adına Neft-Kimya Prosesləri İnstitutunun "Elmi-texniki ədəbiyyatın toplanması, təhlili və proqnozlaşdırma" Laboratoriyasının müdiri, Kimya elmləri üzrə fəlsəfə doktoru, dosent.[1]
| Gülxanım Abbasova | |
|---|---|
| Gülxanım Qeybulla qızı Abbasova | |
 | |
| Doğum tarixi | |
| Doğum yeri | Bakı, Azərbaycan SSR, SSRİ |
| Vətəndaşlığı |
 SSRİ→ Azərbaycan |
| Milliyyəti | azərbaycanlı |
| Elm sahəsi | kimya |
| Elmi dərəcəsi | Kimya elmləri üzrə fəlsəfə doktoru |
| Elmi adı | dosent |
| İş yeri | AMEA Neft-Kimya Prosesləri İnstitutu |
| Təhsili | Azərbaycan Dövlət Universitetinin Kimya fakültəsi |
| Mükafatları |
AMEA-nın Fəxri fərmanı,  |
Ümumi məlumat
redaktəGülxanım Qeybulla qızı Abbasova 20 oktyabr 1946-ci ildə Bakı şəhərində anadan olub. Orta təhsilini Bakıdakı 20 saylı məktəbdə almışdır. Məktəbi bitirdikdən sonra (1964) keçmiş S.M. Kirov adına Azərbaycan Dövlət Universitenin kimya fakültəsinə daxil olmuş, universiteti Fərqlənmə Diplomu ilə bitirmişdir (1969). Elə həmin ildə o, universitetin təqdimatı ilə Neft-Kimya Prosesləri İnstitutunda kinetika və kataliz ixtisası üzrə aspiranturaya daxil olmuşdur. Elmi fəaliyyətə Neft-Kimya Prosesləri İnstitutunda başlamışdır.
G.Abbasova AMEA-nın müxbir üzvü kimya elmləri doktoru, professor Bilal Ataş oğlu Dadaşov və kimya elmləri doktoru, professor Vəli Sultan oğlu Hacı-Qasımovun rəhbərliyi altında “İzobutanın izobutilenə dehidrogenləşməsi reaksiyasının qanunauyğunluğunun öğrənilməsi və katalizatorun hazırlanması” mövzusunda dissertasiya müdafiə edərək, kimya elmləri namizədi adına layiq görülmüşdür. G.Abbasova öncə aspirant, kiçik elmi işçi, böyük elmi işçi, baş elmi işçi kimi, 1990-cı ildən hazırkı dövrə qədər “Elmi-texniki informasiya” laboratoriyasının müdiri vəzifəsində çalışır.
Ailəlidir 2 övladı var.
Əsas elmi fəaliyyəti
redaktəƏsas fəaliyyətləri institutun tədqiqatlarının və işləmələrinin istiqamətləri üzrə elmi-texniki və patent məlumatlarının tematik, analitik və proqnoz xarakterli məcmuələrin tərtibi və buraxılması olan G.Abbasova yalnız elm sahəsində deyıl, ictimai işlərdə fəal iştirak etmişdir.
O, işlədiyi müddətdə vaxtaşırı olaraq, ümumi institut seminarlarının beynəlxalq və respublika konfranslarının, sinpozium və müşavirələrin elmi katibi kimi tədbirlərin təşkilində və keçirilməsində bilavasitə iştirak etmiş və bu sahədə xeyli işlər görmüşdür. Alim bir sıra beynəlxalq Moskva, Novosibirsk, Praqa, Tbilisi və digər şəhərlərdə elmi konfransların, eləcə də Türkiyənin İstanbul şəhərində keçirilən “İnsanların məskunlaşması” probleminə həsr olunmuş BMT “Habitat II” konfransının iştirakçısı olmuşdur.
Əsas elmi nailiyyətləri
redaktəİzobutanın dehidrogenləşməsi reaksiyası üçün Al-Cr katalizatorları işlənib hazırlanmışdır. Bu katalizator sənayedə işlənən katalizatorlardan bir neçə parametrlərdən üstündür. Elmi işlərin nəticələri 2007-ci ildə çap olunmuş «Кинетические закономерности и механизм реакции дегидр.циклогексана….» kitabında cəmləşdirilib.[2]
Təltif və mükafatları
redaktəG.Abbasovanın xidmətləri dövlətimiz tərəfindən də yüksək qiymətləndirilmiş və o, 2009-cu ildə Azərbaycan respublikasının Prezidentinin sərəncamı ilə, Azərbaycan Neft-kimya elminin inkişafındakı xidmətlərə görə “Tərəqqi” medalına layiq görülmüş və işlədiyi illər ərzində AMEA-nın fəxri fərmanı ilə təltif olunmuşdur.
Əsas elmi əsərləri
redaktə- Dadaşov B.A., Hacı-Qasımov V.S., Əsədov N.S. Кинетические закономерности и механизм реакций дегидрирования циклогексана и изопарафинов С4-С5 на оксиднохромовых катализаторах. - Bakı, “Elm”, 2007. – 124 səh.
- Dadaşov B.A., Hacı-Qasımov V.SКинетика реакции дегидрогенизации изобутана в изобутилен на катализаторах переменной активности. - Ж.Ф.Х., 1985, Т.LIX, №9. - 3səh.
- Abasov S.I., Zarbaliyev R.R., Tagiyev D.B., Rustamov M.I. Alkylation of benzene by propane with participation of space divided centers.- Proc. 131ZC, Montpellier, France, 2001, 25-p-15.- 10səh.
- Abasov S.İ., Babayeva F.A., Zarbaliyev R.R., Tagıyev D.B., Rüstəmov M.İ. Low –temperature catalytic alkylation of benzene by propane. - Appl.Catal., 251, 2003, s.267-274.- 6 səh.
Kitablar
redaktəMənbə
redaktə- Cəmiyyət və qadın. "Azərbaycan" nəşriyyatı, №5/may 2021, səh. 12-15.
İstinadlar
redaktə- ↑ "Abbasova Gülxanım Qeybulla qızı". science.gov.az. İstifadə tarixi: 8 sen 2022.
- ↑ "NEFT KİMYA PROSESLƏRİ İNSTİTUTU". www.nkpi.az. 2022-08-12 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 8 sen 2022.
- ↑ "Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyev AMEA-nın Yusif Məmmədəliyev adına Neft-Kimya Prosesləri İnstitutunun əməkdaşlarını "Tərəqqi" medalı və fəxri adlar ilə təltif edib". az.trend.az. 1 okt 2009. 2019-09-24 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 8 sen 2022.
- ↑ "Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyasının Yusif Məmmədəliyev adına Neft-Kimya Prosesləri İnstitutunun əməkdaşlarının "Tərəqqi" medalı ilə təltif edilməsi haqqında". www.anl.az. İstifadə tarixi: 8 sen 2022.