Gün çıxması əməliyyatı (Vyetnam müharibəsi)
Gün çıxması əməliyyatı (ing. Operation Sunrise) — Vyetnam müharibəsi zamanı Cənubi Vyetnamın Vyetkonqa (VC) qarşı uzunmənzilli əks-hücumunun ilk mərhələsi. 1962-ci ilin martında Birləşmiş Ştatlarla birlikdə başladılan əməliyyatın məqsədi müasir ABŞ hökumət sənədlərinə görə "Vyetkonqu Sayqondan 40 mil şimal-qərbdəki ərazidən təmizləmək" idi.[1] Sayqondan 35 mil (56 km) uzaqlıqda yerləşən Binzıonq vilayətinin Benkat rayonundan Teynin və Fıoktuy vilayətlərini əhatə etmişdir.[2] "Strateji hamletlər" anlayışı "Gün çıxması" əməliyyatının bir hissəsi kimi formalaşdırılmışdı və əməliyyat bunun əsasında yaranmış Strateji Hamlet Proqramı üçün "sınaq sahəsi" rolunu oynayırdı.[2][3] Əməliyyat daha geniş Ürəklər və ağıllar kampaniyasının bir hissəsi olaraq istənilən effekti verə bilməmişdir. Ərazidə Vyetkonq elementlərinin sayının azaldılmasında uğur qazanılmasına baxmayaraq, yerli vətəndaşlar öz evlərindən çıxarılmasının əleyhinə idilər.[4] 70 ailənin könüllü olaraq köçürülməsi və daha 140 ailənin hədə-qorxu ilə köçürülməsi nəticəsində yerli əhalinin müharibə səylərinə dəstəyi şübhə altına düşmüşdü.[5] ABŞ Beynəlxalq İnkişaf Agentliyi köçürülən ailələrə 300 min dollar təzminat ayırmışdı.[5] ABŞ əsgərlərinin hamletlərə baxışları bəzən rəğbətlə qarşılanırdı, general Tomas Bovenin saxladığı əsgər mahnılarından ibarət mahnılar toplusunda hamletlərdə saxlanılan kəndlilər ilə empatiya hissi nümayiş olunurdu.[6][7]
| Gün çıxması əməliyyatı | |
|---|---|
| Tarix | 30 aprel 1962 |
|
|
|
İstinadlar
redaktə- ↑ "Foreign Relations of the United States, 1961–1963, Volume II, Vietnam, 1962 - Office of the Historian". history.state.gov. İstifadə tarixi: 2020-01-25.
- ↑ 1 2 Donnell, John C., 1919-. The Vietnamese "strategic hamlets" : a preliminary report. Rand Corp. 1962. OCLC 6457195.
- ↑ Beckett, Ian F. W. "Robert Thompson and the British advisory mission to South Vietnam, 1961–1965". Small Wars & Insurgencies (ingilis). 8 (3). 2007-11-26: 54. doi:10.1080/09592319708423184.
- ↑ Latham, Michael E. "Redirecting the revolution? The USA and the failure of nation-building in South Vietnam". Third World Quarterly. 27 (1). 2006-02-01: 27–41. doi:10.1080/01436590500368743. ISSN 0143-6597.
- ↑ 1 2 (#empty_citation)
- ↑ "Miscellaneous Songs (1960s)". www.horntip.com. İstifadə tarixi: 2020-01-25.
- ↑ Bowen, Thomas. The Longest Year: A Collection of Songs by Advisors and Civilians in the Vietnam War. Buffalo: Vietnam Veterans Oral History and Folklore Project. 1990.