Gündüzqala məscidi

1912-ci ilə aid tarix-memarlıq abidəsi, məscid. Azərbaycanın Qusar rayonunun Gündüzqala kəndində yerləşir.

Gündüzqala məscidi — 1912-ci ilə aid tarix-memarlıq abidəsi, məscid. Azərbaycanın Qusar rayonunun Gündüzqala kəndində yerləşir.

Gündüzqala məscidi
Xəritə
41°31′48″ şm. e. 48°25′46″ ş. u.HGYO
Ölkə  Azərbaycan
Yerləşir Gündüzqala, Qusar
Vəziyyəti fəaliyyətsizdir
Rəsmi adı: İNV № 4687
KateqoriyaMəscid
ƏhəmiyyətiYerli əhəmiyyətli
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Məscid, Azərbaycan Respublikası Nazirlər Kabinetinin 2 avqust 2001-ci ildə verdiyi 132 nömrəli qərar ilə yerli əhəmiyyətli daşınmaz tarix və mədəniyyət abidələrinin siyahısına salınıb.

Haqqında

redaktə

Gündüzqala məscidi 1916-cı ildə Qusar rayonunun Gündüzqala kəndində tikilib.[1][2]

Azərbaycanda sovet işğalından sonra rəsmi olaraq 1928-ci ildən dinlə mübarizəyə başladılar.[3] Həmin ilin dekabrında Azərbaycan KP MK-i bir çox məscid, kilsə və sinaqoqları maarifləndirici istiqamətlərdə istifadə üçün klubların balansına verdi.[4] Əgər 1917-ci ildə Azərbaycanda 3.000 məscid var idisə 1927-ci ildə bu rəqəm 1.700, 1928-ci ildə 1369, 1933-cü ildə isə 17 idi.[4][5] Gündüzqala məscidi də bu dövrdə ibadətə bağlanıb. Məscidin binasından əvvəlcə məktəb kimi daha sonra isə anbar kimi istifadə olunub.[2] 1985-ci ildə məscidin təmirinə başlansa da, maliyyə çatışmazlığından iş yarımçıq saxlanılıb.[2]

Azərbaycan müstəqilliyini yenidən bərpa etdikdən sonra məscid Azərbaycan Respublikası Nazirlər Kabinetinin 2 avqust 2001-ci ildə verdiyi 132 nömrəli qərar ilə yerli əhəmiyyətli daşınmaz tarix və mədəniyyət abidələrinin siyahısına salınıb.[1]

Hazırda məscid təmirsizdir və fəaliyyət göstərmir.

Memarlığı

redaktə

Düzbucaqlı formada tikilmiş məscidin iç sahəsi 11x13 metrdir.[2] Divarları çaylaq daşından tikilib. Damı ağ dəmir təbəqə ilə örtülüb. Döşəməsi taxta ilə tavanı isə taxta və şiferlə işlənib. Tavan iki taxta sütun üzərində dayanıb. Məscidin düzbucaqlı formada olan yeddi pəncərəsi var. Məscidin hündürlüyü 5 metr, yerdən günbəzin ən yuxarı hissəsinə qədər hündürlüyü isə 15 metrdir.[2] Gündüzqala kənd məscidinin iki tərəfində açıq eyvan var. Eyvanın sahəsi 24x1,60 metrdir.[2]

Şəkilləri

redaktə

İstinadlar

redaktə
  1. 1 2 "Azərbaycan Respublikası Nazirlər Kabinetinin 2001-ci il 2 avqust Tarixli 132 nömrəli qərarı ilə təsdiq edilmişdir" (PDF) (az.). mct.gov.az. 2001-08-02. 2021-07-07 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 2022-12-14.
  2. 1 2 3 4 5 6 Azərbaycan Respublikası Məscidlərinin Ensiklopediyası (PDF) (az.). Bakı: Beynəlxalq Əlhuda. 2001. səh. 128. ISBN 964-8121-59-1. 2021-07-23 tarixində arxivləşdirilib (PDF).
  3. Yunusov, Arif. Azərbaycanda İslam (PDF) (az.). Bakı: Zaman. 2004. səh. 140. ISBN 9952-8052-2-5. 2023-07-05 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 2022-12-14.
  4. 1 2 Yunusov, Arif. Azərbaycanda İslam (PDF) (az.). Bakı: Zaman. 2004. səh. 141. ISBN 9952-8052-2-5. 2023-07-05 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 2022-12-14.
  5. Ələsgərova, Nəsrin. "Ислам в Азербайджане: история и современность | Heinrich Böll Stiftung | Tbilisi - South Caucasus Region". ge.boell.org (rus). 2005-01-15. 2019-09-13 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-09-04.