Güznüt
Güznüt — Naxçıvan Muxtar Respublikasının Babək rayonunun Güznüt kənd inzibati ərazi dairəsində kənd.[1] Azərbaycan Respublikası Milli Məclisinin 29 mart 2005-ci il tarixli, 874-IIQ saylı Qərarı ilə Naxçıvan Muxtar Respublikasının Babək rayonunun Güznüt kəndi Çeşməbasar kənd inzibati ərazi dairəsi tərkibindən ayrılaraq, bu kənd mərkəz olmaqla, Güznüt kənd inzibati ərazi dairəsi yaradılmışdır.[2]
| Güznüt | |
|---|---|
| 39°07′39″ şm. e. 45°31′54″ ş. u. | |
| Ölkə | |
| Tarixi və coğrafiyası | |
| Mərkəzin hündürlüyü | 883 m |
| Saat qurşağı | |
| Əhalisi | |
| Əhalisi |
|
|
| |
.svg)
ToponimikasıRedaktə
Naxçıvan dialektində güznüt "payız əkini" deməkdir. Kəndin ərazisində payızlıq əkin aparıldığından belə adlandırılmışdır.[3]
TarixiRedaktə
Güznüt kəndi çox qədim tarixə malikdir, lakin buraya kütləvi erməni köçürülmələri zamanı bədxah qonşularımız tərəfindən buradakı maddi mədəniyyət nümunələri dağıdılmışdır. Ermənilərin buradan tamamilə çıxarılması isə 1918-ci ilin aprel-may aylarına təsadüf edir. Bunun əsas səbəbi isə kəndin o vaxtkı başçısının erməni olması, 1918-ci il Andranikin hücumları zamanı onu qonşu Nehrəm kəndini işğal etməsinə qızışdırmağı idi.
1986–1992-ci illərdə kənd ağsaqqalları və kəndin məşhur memarı Mirzəmməd Ələsgər oğlu Nağıyev (1928–1993) və Cabbar Salman oğlu Quliyev (1935–1992) tərəfindən kəndin yeganə ibadət yeri olan məscid tikilmişdir.
Tarixi abidələriRedaktə
Kənddə daşınmaz tarix və mədəniyyət abidəsi qeydə alınmamışdır.
Coğrafiyası və iqlimiRedaktə
Kənd Araz çayının sol sahilində, düzənlikdə yerləşir. İqlimi kəskin kontinentaldır — yayı subtropik, tropik; qışı mülayim keçən iqlimdir, yayda orta temperatur +35–40 dərəcə olduğu halda, qışda bu temperatur −15–20 dərəcə olur.
ƏhalisiRedaktə
| İl | Daimi əhali | Kişilər | Qadınlar |
|---|---|---|---|
| 1999[4] | 1474 | 712 | 762 |
| 2009[5] | ↗1698 | ↗832 | ↗866 |
Tanınmış şəxsləriRedaktə
- Nəcəf Həsənov (1976–1996) — Naxçıvan MR Şahbuz rayoununun Qanlıgöl ətrafında şəhid olmuşdur.
- Qafar Qərib (1976) — Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin üzvü (1999).
- Ramil Əliyev (1996–2020) — İkinci Qarabağ müharibəsi şəhidi.
- Əbülfəz Məmmədov (1989–2011) — Azərbaycan Respublikasının Silahlı Qüvvələrinin zabiti.
- Qareqin Njde (1886–1955) — erməni daşnak, radikal millətçi, hərbi cinayətkar.
İqtisadiyyatıRedaktə
Əhali taxılçılıq, üzümçülük, heyvandarlıq, bostançılıq və tərəvəzçiliklə məşğuldur.
MədəniyyətiRedaktə
Kənddə mədəniyyət müəssisəsi mövcud deyil.
TəhsilRedaktə
Kənddə Güznüt kənd tam orta məktəbi fəaliyyət göstərir.[6]
DinRedaktə
Kənddə dini ibadət yeri olan Məscidin bünövrəsi 1988–1995-ci illərdə qoyulmuşdur. Məscid kənd ağsaqqallarının təşəbbüsü və yerli əhalinin vəsaiti hesabına tikilmişdir
İbadətgah kvadrat formasındadır və iki mərtəbədən ibarətdir. Məscidin divarları yonulmamış daşlardan hörülüb, damı və günbəzi dəmir təbəqə ilə örtülüb. İbadət evinin taxtadan 13 pəncərəsi və 3 giriş qapısı var. Məscidin iki beşpilləli minbəri mövcuddur. İbadətgahın bir günbəzi və bir minarəsi var. Günbəzin üstündə aypara rəmzi qoyulub.
Minarə 2000-ci ildə Kəmaləddin Heydərovun vəsaiti hesabına usta Əliyev Mirzə tərəfindən inşa edilmişdir.
SəhiyyəRedaktə
Kənddə səhiyyə müəssisəsi mövcud deyil.
İstinadlarRedaktə
- ↑ "Azərbaycan Respublikası Dövlət Statistika Komitəsi. Azərbaycan Respublikasının Dövlət Standartı. İnzibati ərazi bölgüsü təsnifatı — 2019. Bakı: 2020, səh. 106" (PDF). 2022-01-28 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 2022-05-02.
- ↑ "Naxçıvan Muxtar Respublikasının bəzi rayonlarının inzibati ərazi bölgüsündə qismən dəyişikliklər edilməsi haqqında Azərbaycan Respublikası Milli Məclisinin 29 mart 2005-ci il tarixli, 874-IIQ saylı Qərarı". 2022-06-17 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2022-06-17.
- ↑ Güznüt // Azərbaycan toponimlərinin ensiklopedik lüğəti. I cild. Bakı: Şərq-Qərb. 2007. səh. XXXX. ISBN 978-9952-34-155-3.
- ↑ Azərbaycan Respublikası əhalisinin siyahıya alınması. 1999-cu il. I hissə. Bakı: "Səda" nəşriyyatı, 2000, səh. 37.
- ↑ "Azərbaycan Respublikası əhalisinin siyahıyaalınması. 2009-cu il. I cild. Bakı: Azərbaycan Respublikasının Dövlət Statistika Komitəsi, 2010, səh. 36". 2022-06-17 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2022-06-16.
- ↑ "Naxçıvan Muxtar Respublikası Təhsil Nazirliyi. Babək rayon Təhsil Şöbəsinin əhatə etdiyi ümumtəhsil məktəbləri haqqında MƏLUMAT (tehsil.nmr.az)". 2022-06-24 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2022-06-21.