Gələcək

Gələcək — zaman oxunun hipotetik hissəsidir, hələ baş verməmiş, lakin baş verə biləcək hadisələr məcmusudur.

Gələcək, XX əsrin əvvəllərindəki alman rəssamına görə: "2000-ci ildə Almaniya" seriyasından Hildebrand firmasının şokoladı - "Uçan maşınlar"

Gələcək, Paris, 1902-ci ilin rəsmi

Gələcək fəlsəfi termin kimi

Gələcək fəlsəfədə və ümumən insan şüurunda həmişə xüsusi yer tutmuşdur. Nəzəriyyələrdən birinə (indeterminizm) görə gələcək əvvəlcədən təyin olunmur və onu insanlar özləri yarada bilərlər. Başqa bir nəzəriyyəyə (determinizm) görə, gələcək əvvəlcədən müəyyən edilir. O da mümkündür ki, insanlar gələcəyi özləri yaratsınlar, lakin gələcəyi yaratmaq üçün onların qərarları və hərəkətləri əvvəlcədən müəyyən etməlidir. Gələcəkdə zamanın (kainatın) tsiklik modeli çərçivəsində keçmişdə olanlar təkrarlanır.

Bir çox dinlər ölümdən sonrakı həyat, eləcə də dünyanın sonu haqqında kəhanətlər təklif edir. Xristianlıqda Allahın gələcəyi bilməsi ilə insanın azad iradəsi arasındakı ziddiyyət qabaqcadan təyinetmə doktrinasına gətirib çıxarır.

Gələcəyin əhəmiyyəti insanların başlarına nə gələcəyi ilə bağlı öncəgörmələrə və proqnozlara çox ehtiyac duyması ilə vurğulanır. Ola bilsin ki, insan beyninin inkişafı böyük ölçüdə gələcəyi proqnozlaşdırmaq üçün lazım olan idrak qabiliyyətlərinin, yəni təxəyyülün, məntiqin və induksiyanın inkişafı ilə bağlıdır.

Ədəbiyyat

• Вернадский В. И. Размышления натуралиста: Научная мысль как планетное явление. М.,1977.
• Русский космизм / Сб. М., 1993.
• Семенова С. Г. Николай Фёдоров: Творчество жизни. М.,1990.
• Федоров Н. Ф. Сочинения в 2-х тт. М.,1995.
• Циолковский К. Э. Грезы о земле и небе. Тула, 1986.