Genom
Molekulyar biologiya və genetika sahələrində genom orqanizmin bütün genetik məlumatıdır.[1] DNT-nin (və ya RNT viruslarında RNT-nin) nukleotid ardıcıllığından ibarətdir. Nüvə genomuna zülal kodlaşdıran genlər və kodlaşdırılmayan genlər, tənzimləyici ardıcıllıqlar kimi genomun digər funksional bölgələri (kodlaşdırılmayan DNT) və çox vaxt heç bir aşkar funksiyası olmayan "zərərli" DNT-nin əhəmiyyətli bir hissəsi daxildir.[2][3] Demək olar ki, bütün eukariotlarda mitoxondriya və kiçik mitoxondrial genom var. Yosunlar və bitkilər də xloroplast genomuna malik xloroplastları ehtiva edir.
![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/db/UCSC_human_chromosome_colours.png/220px-UCSC_human_chromosome_colours.png)
Genomun öyrənilməsinə genomika deyilir. Bir çox orqanizmlərin genomları ardıcıllıqla tərtib edilmiş və müxtəlif bölgələrə şərh verilmişdir. Beynəlxalq İnsan Genomu Layihəsi 2004-cü ildə Homo sapiens üçün genomun ardıcıllığını bildirmişdir.
"Genom" termini 1920-ci ildə Almaniyanın Hamburq Universitetinin botanika professoru Hans Vinkler tərəfindən yaradılmışdır.[4] Oksford Lüğəti və Onlayn Etimologiya Lüğəti bu adın gen və xromosom sözlərinin qarışığı olduğunu göstərir.[5][6][7]
İstinadlar
redaktə- ↑ Roth, Stephanie Clare. "What is genomic medicine?". Journal of the Medical Library Association. University Library System, University of Pittsburgh. 107 (3). 2019-07-01: 442–448. doi:10.5195/jmla.2019.604. ISSN 1558-9439. PMC 6579593. PMID 31258451.
- ↑ Graur D. Molecular Genome Evolution. Sunderland, MA, USA: Sinauer Associates, Inc. 2016.
- ↑ Brosius, J, "The Fragmented Gene", Annals of the New York Academy of Sciences, 1178 (1), 2009: 186–93, Bibcode:2009NYASA1178..186B, doi:10.1111/j.1749-6632.2009.05004.x, PMID 19845638
- ↑ Winkler HL. Verbreitung und Ursache der Parthenogenesis im Pflanzen- und Tierreiche. Jena: Verlag Fischer. 1920.
- ↑ "definition of Genome in Oxford dictionary". 1 March 2014 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 25 March 2014.
- ↑ Şablon:Cite OED
- ↑ genome // Lexico UK English Dictionary. Oxford University Press. August 24, 2022 tarixində orijinalından arxivləşdirilib.
Ədəbiyyat
redaktə- Benfey P, Protopapas AD. Essentials of Genomics. Prentice Hall. 2004.
- Brown, Terence A. Genomes 2. Oxford: Bios Scientific Publishers. 2002. ISBN 978-1-85996-029-5.
- Gibson, Greg; Muse, Spencer V. A Primer of Genome Science (Second). Sunderland, Mass: Sinauer Assoc. 2004. ISBN 978-0-87893-234-4.
- Gregory, T. Ryan. The Evolution of the Genome. Elsevier. 2005. ISBN 978-0-12-301463-4.
- Reece, Richard J. Analysis of Genes and Genomes. Chichester: John Wiley & Sons. 2004. ISBN 978-0-470-84379-6.
- Saccone, Cecilia; Pesole, Graziano. Handbook of Comparative Genomics. Chichester: John Wiley & Sons. 2003. ISBN 978-0-471-39128-9.
- Werner E. "In silico multicellular systems biology and minimal genomes". Drug Discovery Today. 8 (24). December 2003: 1121–27. doi:10.1016/S1359-6446(03)02918-0. PMID 14678738.