GlobalGAP

GlobalG.A.P. ( ing. Global sözü Qlobal, qısaldılmış G.A.P. isə Good Agriculture Practice sözlərində ibarət olub "Yaxşı Kənd Təsərrüfatı Təcrübəsi" kimi tərcümə olunur) kənd təsərrüfatı üçün özəl, dünya miqyasında tətbiq olunan keyfiyyət təminatı və sertifikatlaşdırma sistemidir və bu sistemi təyin edən və işləyən təşkilatın adıdır. 2007-ci ilə qədər EurepGAP adlandırılmışdır. GLOBALG.A.P istehlakçı tələblərinə cavab verən kənd təsərrüfatı təcrübəsinə əsaslanan təkmilləşdirilmiş təsərrüfat proqramıdır. EurepGAP, 1990-cı illərin sonunda bir sıra Avropa supermarket şəbəkələri və onların əsas təchizatçıları tərəfindən yaradılan təsərrüfat təcrübəsi üçün standartdır. GAP, Kənd Təsərrüfatı Təcrübələrinin qısaldılmış versiyasıdır. Hazırda dünyanın ən geniş tətbiq olunan təsərrüfat sertifikatlaşdırma sxemidir. Əkinçilik məhsulları üçün Avropalı müştərilərin əksəriyyəti, iş aparmaq üçün bir şərt olaraq EurepGAP sertifikatına dair dəlillər tələb edirlər. Standart, Birləşmiş Millətlər Təşkilatının Qida və Kənd Təsərrüfatı Təşkilatı tərəfindən nəşr olunan Təhlükə Təhlili və Kritik Nəzarət Nöqtələri (HACCP) rəhbərliyindən istifadə edərək hazırlanmışdır. Digər təsərrüfat sertifikatlaşdırma sxemlərindən fərqli olaraq, istehsalçıların riayət etmələri üçün qaydaları mövcuddur və hər istehsal vahidi müstəqil üçüncü tərəf auditorlar tərəfindən qiymətləndirilir. Bu auditorlar EurepGAP katibliyi tərəfindən yoxlamalar aparmaq və uyğun olduqları yerlərdə sertifikatlar vermək üçün lisenziyalı sertifikatlaşdırma şirkətlərində işləyirlər. 2009-cu ilin fevral ayında ChinaGAP-ın GLOBALG.A.P ilə müqayisəsini uğurla tamamladıqdan sonra 'ChinaGAP' istifadəyə verildi.

Təşkilat və maliyyə

2008-ci ilə qədər 71,125 GlobalGAP sertifikatı verilmişdir ki, bunların da 80% -i Avropadadır. Bu, İSO 9001 və keyfiyyət standartlarına görə üçüncü ən böyük sertifikatlaşdırma sistemidir. 2014-cü ilədək GlobalGAP 110-dan çox ölkədə tanınmış və 139.000-ə yaxın sertifikat verilmişdir. 2011-ci ildə GlobalGAP, 180 qida istehsalçısı, qida ticarəti və qida xidməti sektorundakı təxminən 50 iri şirkət və 108 əlaqəli üzv olmaqla 330 üzvə sahib idi. İstehsalçılar arasında əsasən tarla bitkiləri və meyvə yetişdirən təsərrüfatlar var, təqribən 20% -i balıqçılıq və 8% -i mal-qaradır. Üzvlərin əksəriyyəti Avropadadır. 2013-cü ildə GlobalGAP 5 milyon avro gəlirə sahib idi. Əsas gəlir istehsalçılardan qeydiyyat haqları (2013:% 46.4) və sertifikatlaşdırma haqlarıdır (2013:% 33.6). Bundan əlavə, üzvlük haqları (2013-cü ildə təxminən 12%), tədbirlərdən və təlim kurslarından gələn gəlirlərdir.

Standart və Sertifikat

GlobalGAP meyvə və tərəvəz, heyvandarlıq, çiçək istehsalı və su məhsulları üçün standartları müəyyənləşdirir. Standartlar əsas etibarilə kənd təsərrüfatı istehsalı mərhələsini işlənməmiş məhsula qədər əhatə edir. Bundan əlavə, toxum və bitkilər, yem istehsalı və izlənilə bilməsi üçün daha çox emal zamanı və tədarük zənciri boyunca meyarlar mövcuddur. Standartlar dörd ildən bir yenidən nəzərdən keçirilir. Hesabatlılıq, yoxlamalar və gigiyena meyarları sərtləşdirilməyə meyllidirsə, ekoloji və sosial standartlar zəifləməyə meyllidir. Sınaq və sertifikatlaşdırma, ISO 65 / EN 45011 standartına uyğun olaraq GlobalGAP tərəfindən akkreditə olunmuş sertifikatlaşdırma qurumları tərəfindən həyata keçirilir. 2014-cü ildə 1600 müfəttiş və nəzarətçi ilə birlikdə 141 sertifikatlaşdırma orqanı mövcud idi. Yoxlamalar hər il həyata keçirilir və gözlənilmədən yoxlamalar da aparıla bilər. Sertifikatlaşdırma xərcləri sertifikatlaşdıranlar tərəfindən müəyyən edilir. Təxmini hesablamalara görə 2006-cı ildə sertifikatlaşdırma dəyəri 1000 ilə 50.000 avro arasındadır.nİstehsalçıların GlobalGAP sertifikatlaşdırmasında iştirakı əsasən könüllüdür, lakin bir çox ticarət şirkəti hazırda bu sertifikatı tələb edir. Sertifikatlaşdırma ilə əlaqəli səylər və xərclər səbəbindən bu, xüsusilə kiçik istehsalçılar və inkişaf etməkdə olan ölkələrin istehsalçıları üçün bazara giriş maneəsini yaradır.