Hələb döyüşü (1400)

Hələb döyüşü1400-cü ildə QaraqoyunluCəlayiri ordusu ilə Məmlük ordusu arasında baş vermişdir.

Hələb döyüşü
Hələb qalası
Tarix 17 iyul 1400
Yeri Suriya
Nəticəsi Müttəffiq ordusunun qələbəsi [1][2][3]
Münaqişə tərəfləri

Qaraqoyunlular
Cəlairilər sultanlığı

Məmlük dövləti

Komandan(lar)

Qara Yusif
Pir Ömər
Pir Hüseyin
Yar Əli
İlyas Bəy
Qasım Bəy
Busat bəy
Əhməd Cəlayır

Dəmirtaş
Əmir Cənbək
Əmir Nəsirəddin
Əmir Bəttik
Əmir Toxmax (əsir)

Tərəflərin qüvvəsi

7.000[4]

10.000

İtkilər

Yüngül

Ağır

Qara Yusif , Əmir Teymurun Sivasla bağlı planlarından xəbərdar olur . Qara Yusif , Əmir Teymurun Sivası aldıqdan sonra cənuba doğru hərəkət edəcəyini anladı .Eyni təhlükə Sultan Əhməd üçün də keçərli idi. Teymur təhlükəsi iki hökmdarın yolunu yenidən kəsişdirdi. Qara Yusif və Sultan Əhməd sığınacaq kimi gördükləri Məmlük sultanlığına sığınmağa qərar verdi. Sultan Əhməd Bağdadın idarəsini Ferec adlı bir əmirə həvalə etdi. O, tez bütün ailə üzvlərini götürüb Mosula gəldi və Qara Yusifə qoşuldu. iki sultan, Onlar Hitə gəldilər, orada körpü tikdilər və ətrafdakıların sayı yeddi minə çatdı. Onlar yaxınlaşan əsgərlərlə birlikdə Fərat çayını keçərək Hələbə doğru yol aldılar.Qara YusifSultan Əhməd yolda olarkən Məmlük Sultanı Fərəcdən sığınacaq istədilər. Hesabat vermək üçün səfirlik heyəti göndərdilər. Suriyaya gələndə Hələbin naibi Dəmirtaşa məktub yazaraq Hələbə girmək üçün icazə istəyib. Onlar tapıldı. Lakin onların çoxluğundan qorxan Dəmirtaş Hələbdə qalmağa qərar verib. Onları və Teymurun əleyhinə çıxan bu iki müttəfiq hakimiylə müttəfiq olmaq onu narahat edirdi. Əsl məqsədinin Hələbi ələ keçirmək olduğundan narahat idi.[5]

Döyüş

redaktə

Dəmirtaş Hama hakimi Toxmax Xanıda yanına çağıraraq 17 iyul 1400 tarixində Qara YusifSultan Əhmədin ordusuna hücum etdi.Dəmirtaş ağır məğlubiyətə uğradı.Məğlub olan Məmlük ordusu Hələbə doğru qaçarkən Qara Yusifin əlinə sayısız qənimət keçdi.[6]Məmlük Əmirlərinin çoxu müttəfiq ordusuna əsir düşdü.Toxmax Xan yüz min dirhəm verərək sağ qurtula bildi.[7][8]

İstinadlar

redaktə
  1. Mustafa Yasin Kara Yusuf ve Dönemi s.49
  2. Arayancan, Karakoyunlu Hükümdarlarından Cihanşah s.73
  3. Yinanç, “Bayezid I”, s. 380.
  4. Yücel, “Timur’un Türkiye ve Yakın-Doğu İlişkilerine Dair Genel Gözlemler”, s.292
  5. Kazanasmaz Kara Yusuf ve zamanı,Atatürk üniversitesi Erzurum 2019 s.41
  6. Armutlu, Sultan Ahmet Celâyir, 95;
  7. Makrîzî, Kitâb es-Sulûk li-Ma’rifeti Duvel el-Mulûk, VI, 32
  8. İbni Tagrıberdi, En-Nücûmu’z-Zâhire, 328;

Xarici keçidlər

redaktə