Hərbi vertolyot — hərbi qüvvələrin istifadəsi üçün xüsusi olaraq istehsal edilmiş və ya dəyişdirilmiş bir vertolyotdur. Hərbi helikopterin missiyası onun dizaynının və ya dəyişdirilməsinin funksiyasıdır. Hərbi helikopterlərin ən çox istifadə edildiyi sahə qoşunların daşınmasıdır, lakin nəqliyyat helikopterləri döyüş axtarış-xilasetmə (CSAR), sanitar evakuasiya (MEDEVAC), hava komandanlığı mərkəzi kimi digər vəzifələri yerinə yetirmək üçün dəyişdirilə və ya modifikasiya edilə bilər. Bundan əlavə, yer hədəflərinə hücum etmək üçün silahlandırıla bilər. Xüsusi hərbi helikopterlər müəyyən tapşırıqları yerinə yetirmək üçün hazırlanmışdırlar. Xüsusi hərbi helikopterlərə misal olaraq hücum vertolyotları, müşahidə vertolyotları və sualtı dəniz döyüşü helikopterlərini göstərmək olar.
Növləri və funksiyaları
redaktəHərbi helikopterlər müasir orduların dəniz, quru və hava əməliyyatlarında ayrılmaz rol oynayırlar. Ümumiyyətlə, istehsalçılar, müxtəlif xüsusi çəki/ölçü siniflərinə aid gövdələr inkişaf etdirirlər ki, bu da tapşırıqlar zamanı xüsusi avadanlıqlardan istifadə edərək müxtəlif rollara uyğunlaşdırılmağa kömək edir. İnkişaf xərclərini minimuma endirmək üçün əsas gövdələr uzadıla və qısaldıla bilər, yeni mühərriklər və elektron cihazlarla yenilənə bilər və bütün mexaniki və uçuş sistemləri yeni təyyarə yaratmaq üçün yeni gövdələrə uyğunlaşdırıla bilər.
Müasir vertolyotlarda eyni gəmi gövdəsinin fərqli rollarda konfiqurasiya olunmasına imkan verən modul sistemlər mövcuddur. Məsələn, Krallıq donanmasındakı EH-101 ASW və ya nəqliyyat missiyaları üçün saatlar içərisində tez bir şəkildə konfiqurasiya edilə bilərlər.
Əlavə ədəbiyyat siyahısı
redaktə- Boyne, Walter J. How the Helicopter Changed Modern Warfare. Pelican Publishing. 2011. ISBN 978-1-58980-700-6.
- FM 1-100 Army Aviation Operations from 21 February 1997 by Headquarters Department of the Army at GlobalSecurity.org
- FM 1-108 Doctrine For Army Special Operations Aviation Forces from 3 November 1993 by Headquarters Department of the Army at GlobalSecurity.org
- FM 1–111 Aviation Brigades from 27 October 1997 by Headquarters Department of the Army at GlobalSecurity.org
- FM 1-112 Attack Helicopter Operations from 2 April 1997 by Headquarters Department of the Army at GlobalSecurity.org
- FM 1-113 Utility and Cargo Helicopter Operations from 25 June 1997 by Headquarters Department of the Army at GlobalSecurity.org
- FM 1-114 Air Cavalry Squadron and Troop Operations from 1 February 2000 by Headquarters Department of the Army at GlobalSecurity.org
- FM 1-120 Army Air Traffic Service Contingency and Combat Zone Operations from 22 May 1995 by Headquarters Department of the Army at GlobalSecurity.org
- FM 1-140 Helicopter Gunnery from 29 March 1996 by Headquarters Department of the Army at GlobalSecurity.org
- FM 3-04.500 Army Aviation Maintenance from 26 September 2000 by Headquarters Department of the Army at GlobalSecurity.org
- FM 90-4 Air Assault Operations from 16 March 1987 by Headquarters Department of the Army at GlobalSecurity.org
Xarici keçidlər
redaktə
- Army Aviation Association of America
- Homepage of the Royal Navy's Fleet Air Arm
- Homepage of the UK's Army Air Corps (United Kingdom)
- Helicopter page from Royal Air Force homepage
- French Ministry of Defence French Army Light Aviation page
- CombatAircraft.com – Helicopters