Hamlet Aslanov
Aslanov Hamlet Qurbanəli oğlu (10 dekabr 1938, Sultanabad, Amasiya rayonu) — görkəmli meliorator alim, kənd təsərrüfatı elmləri doktoru, professor.
| Hamlet Aslanov | |
|---|---|
| Hamlet Qurbanəli oğlu Aslanov | |
| Doğum tarixi | 10 dekabr 1938 (85 yaş) |
| Doğum yeri | |
| Milliyyəti | azərbaycanlı |
| Elm sahəsi | kənd təsərrüfatı |
| Elmi dərəcəsi | kənd təsərrüfatı elmləri doktoru |
| Elmi adı | |
| İş yerləri | |
| Təhsili | |
Həyatı
redaktə10 dekabr 1938-ci ildə Ermənistan SSR-nin Amasiya rayonunun Şurabad kəndində ziyalı ailəsində anadan olmuşdur. 1955-ci ildə Bakı Hidromeliorasiya Texnikumuna daxil olmuşdur, 1959-cu ildə Texnikumu fərqlənmə diplomu ilə bitirərək Azərbaycan Politexnik İnstitutunun Hidromeliorasiya fakültəsinə daxil olmuşdur. İnstitutda təhsil illərində, ictimai fəaliyyətinə və fərqlənmə təhsilinə görə III kursdan Lenin təqaüdçüsü olub.
Mükafatları
redaktə- 2002-ci ildə Amerika Hidrologiya İnstitutun AR üzrə təmsilçisi seçilmişdir;
- 2002-ci ildə Beynəlxalq Ekoenergetika Akademiyasının üzvi seçilmişdir;
- 2004-cü ildə isə həmin institutun “Peşəkar Hidroloq” tituluna layiq görülmüşdür.
Elmi fəaliyyəti
redaktə- 1965-ci ildə Azərbaycan Politexnik İnstitutunu fərqlənmə diplomu ilə bitirib institutun “Hidromeliorasiya“ kafedrasında assistent vəzifəsində saxlanılmışdır.
- 1966-cı ildə Azərbaycan Politexnik İnstitutunun “Hidrotexniki tikililər və qurğular“ ixtisası üzrə aspiranturasına daxil olmuşdur.
- 1970-ci ildə dissertasiya işini müvəffəqiyyətlə müdafiə edərək texniki elmlər namizədi alimlik dərəcəsi almışdır. Aspiranturanı bitirdikdən sonra “Hidromeliorasiya“ kafedrasında baş müəllim işləmişdir.
- 1975-ci ildə Azərbaycan Politexnik İnstitutunun bazasında Azərbaycan İnşaat Mühəndisləri İnstitutunun yaradılması ilə əlaqədar olaraq keçirilmişdir. Burada eynilə də “Hidromeliorasiya” kafedrasında dosent vəzifəsini tutmuşdur.
- 1970-1988-ci illərdə pedaqoji fəaliyyəti ilə yanaşı Azərbaycanda tikilmiş bir sıra iri hidromeliorativ tikililərin (Baş Mil kanalı zonasında torpaqların meliorasiyası, Yuxarı Şirvan kanalının Ağsu qolunun layihəsi, Naxçıvan MR-da Vayxır Su anbarının layihəsi və s.) layihələrin iştirakçısı olmuşdur.
- 70-ci illərin ortalarından başlayaraq AR-nın dağlıq ərazilərinin torpaqlarının meliorasiyasına həsr edilmiş doktorluq işi üzrə tədqiqatlar aparmış və tədqiqatlarını “AR-nın dağlıq ərazilərində torpaqların meliorasiyasının hidrometeoroloji baxımdan əsaslandırılması” mövzusunda doktorluq dissertasiyasını müzakirəyə təqdim etməklə tamamlamışdır.
- 1986-cı ildə onun dağlıq ərazilərin torpaqlarının meliorasiyası ilə bağlı tədqiqatların bir qismi sosialist ölkələrin qarşılıqlı yardım şurası tərəfindən tətbiq üçün qəbul edilmişdir.
- 1999-cu ildə doktorluq işini müdafiəyə edərək kənd təsərrüfatı elmlər doktoru elmi dərəcəsini almışdır.
- 2005-ci ildə isə Ali Attestasiya Komissiyasının tərəfindən təsdiq edilmiş professor elmi adına layiq görülmüşdür.
Azərbaycan ölkəsində və xaricdə (Rusiya, ABŞ, İran İR və s.) nəşr olunmuş 150 yaxın elmi-metodik işin, o cümlədən iki monoqrafiya, ali məktəb tələbələri üçün yazılmış iki dərsliyin), bir dərs vəsaitinin, 6 adda metodik vəsait və göstəricilərin müəllifidir.
Əsas elmi fəaliyyət sahəsi
redaktə- Torpaqların meliorasiyası, kənd təsərrüfatı bitkilərin suvarılmasda suvarma texnologiyasının yaradılması və tətbiqi problemləri, Azərbaycanda suvarma texnologiyasının texniki kompleksinin yaradılması, yeniləşdirilməsi və tətbiqi, su çatışmazlığı və ətraf mühütin ekoloji tarazlığının pozulması şəraitində kənd təsərrüfatı və meliorasıyanın inkişafı problemləri, torpağqoruyucu əkinçilik metodlarının tətbiqi ilə kənd təsərrüfatı biktilərinin məhsuldarlığının artırılması, suvarma sistemlərinin avtomatlaşdırılması, dağ əkinçilik rayounlarında suvarmanın inkişaf etdirilməsi üçün üsul və texnologiyalarının işlənib hazırlanması, torpaqların mühafizəsi, onları eroziyadan və səhralaşmadan qorunması, qlobal iqlim dəyişmələri şəraitində torpaq və su eytiyyatlarının qorunması və idarə olunması istiqamətində tədqiqatların aparılması və bu şəraitdə kənd təsərrüfatının inkişaf istiqamətlərinin müəyyənləşdirilməsi.
Elmi məqalələrin siyahısı
redaktə- Kür çayı mənsəbində delta əmələgəlmə prosesinə təsiri, Eighth Baku “International congress” konfrans, Bakı, 2007
- Перспективные направления в совершенствовании расчетов пассивного режима при малоинтенсивном орошении, YUNESKO-nun Beynəlxalq Hidroloji Proqramın üzrə Az. Milli Komitəsi M. Məmmədovun 70 illiyinə həsr edilmiş EK materialı, Bakı, 2008 / Z. Əliyev
- Elmin, ləyaqəti və şəxsiyyət bütövlüyünün təcəssümü, BDU-nin əsərləri, Bakı, 2008
- Quba-Xaçmaz bölgəsinin yeraltı su ehtiyatının mövcud ekoloji vəziyyəti və problemləri, YUNESKO Az. TU keçirdiyi Beynəlxalq ETK materialları, Bakı, 2008 / V. Səlimova
- Quba-Xaçmaz zonasının termik və təbii ehtiyatlarının alma bitkisinin aqrobioloji xüsusiyyətlərinə təsiri, Azərbaycan Aqrar Elmi J., № 5, 2008 / B. Salmanov, V. Səlimova
- Kür çayı mənsəbində delta-əmələgəlmə prosesi və onun çay nəqliyyatına təsiri, “Nəqliyyat sistemində təhlükəsizliyin idarə olunması problemləri” mövzusunda BEP konfransının materialları, Bakı, 2008
- Azərbaycanın Şimal-Şərq bölgəsinin su ehtiyatlarına antropogen təsirə dair, AzM və İU-də tələbə və magistrlərin XXXI EK materialları / S.A. Əhmədov
- Quba-Xaçmaz zonasının yerli çaylarının kənd təsərrüfatının tələbatının ödənilməsində rolu / S.A. Əhmədov
- Quba-Xaçmaz bölgəsinin suvarılan torpaqlarının su təminatına dair, “Xəzər dənizi və ətraf ekosistemləri” Az MEA-nın Coğrafiya İ-nun əsərləri, 2009
- Azərbaycanın dağlıq ərazilərində suvarmaya yararlı torpaq sahələri və onların morfo-metrik təhlili, ET Eroziya və Suvarma İnstitutunun əsərləri, №1, 2008 / B. Salmanov
- Kür çayı mənsəbində mövcud ekoloji şəraitə dair, ET AMEA-nın Eroziya və Suvarma İnstitutunun əsərləri, №2, 2009 / E. Qənbərov, A. Cəfərova
- Azərbaycanın yerli çaylarının hidrokimyəvi parametrlərinin qiymətləndirilməsi (ingilis dilində); Ekoenergetika üzrə BK materialları, Bakı, 2009
- Azərbaycanda mövcud iqtisadi şəraitdə suvarılan mədəni otlaqların təşkilinə dair, AzM İU-nın professor-müəllim heyətinin elmi konfransının materialları, Bakı, 2010
- Quba-Xaçmaz bölgəsində olan şirin su ehtiyatları və onun suvarma əkinçiliyinin tələbatını ödəmə qabiliyyəti, Azərbaycan Aqrar Elmi J., № 1-2, 2010 / E. Qənbərov
- Quba-Xaçmaz bölgəsinin yeraltı su ehtiyatı onun ekoloji vəziyyəti, AzM və İU-nın tələbə və magistrların XXII EK-nın materialı, 2010 / S. Əhmədov
- Azərbaycanın dağlıq ərazilərinin təbii rütubətlənməsinə dair, “Su ehtiyatlarından səmərəli və kompleks istifadə” toplusu, Bakı, 2010 / E. Qənbərov
- Quba-Xaçmaz bölgəsində suvarılan torpaqların su təminatına dair, AMEA-nın Coğrafiya İ-nın əsərləri, XV cild, 2010
- Fermer təsərrüfatlarında suvarılan mədəni otlaqların təşkili və istismarına dair, AMEA-nın Eroziya və Suvarma İnstitutunun əsərləri, №1, 2010 / B. Salmanov, N. Axundova, A. Cəfərova
- Böyük Qafqazın Azərbaycan hissəsində çay axınlarına meşə örtüyünün təsiri, AMEA-nın T və AK İ-nun əsərləri, XIX cild, 2010 / Səlimova V.
- İİR-nın Şərqi Azərbaycan Ostanının su ehtiyatları, MEA-nın Coğrafiya İnstitutunun əsərləri, XVI cild
- İqlim dəyişmələri və su böhranı, İİR-ı Təbriz Beynəlxaıq konfransın materialı
- Texnogen çirklənmiş ərazilərin bərpa edilməsi yolları, T və M-lərin EK-nın materialları, Bakı, 2011 / Novruzova S.
- Rekultivasiya olunacaq sahələrdə aparılan ekoloji monitorinq işlərin təşkili, T və M-lərin EK-nın materialları, Bakı, 2011 / Məmmədova X., Nəcəfov A.
- Çirkli suların təmizlənməsi və ləğvində aqrotexniki tədbirlər; T və M-lərin XXXIII EK-nın materialları, Bakı, 2011 / İsmayılova N.
- Mingəçevir su anbarının ekocoğrafi problemləri; Ekologiya və su təsərrüfatı, №5, 2011
- Şirvan düzünün suvarılan torpaqlarının ekoloji problemləri; AMEA T və AK İ-nun əsərləri, 20 cild, №1, 2011
- Kür çayı mənsəbinin ekoloji durumuna dair, AMEA T və AK İ-nun əsərləri, 20 cild, №1, 2011 / Cəfərova A.
- İİR-nın Şərqi Azərbaycan Ostanının su ehtiyatları və onun əyalətin milli iqtisadiyyatında rolu, AMEA-nın Eroziya və Suvarma İnstitutunun əsərləri, №2, 2011 / Mədəni F.
- İİR-nın Şərqi Azərbaycan Ostanının su ehtiyatları, AMEA-nın Coğrafiya İnstitutunun əsərləri XVI cild, 2012 / Cavaşbaşı A.
- Azərbaycan ərazisində axan çayları çirkləndirən amillər, T və M-in XXXIV EK-nun materialları, Bakı, 2012 / Cəfərova A., Abdullayev R.
- Xəzərin səviyyə dəyişikliyinin Azərbaycan zolağında yaratdığı təzadlar, T və M-in XXXIV EK-nun materialları, Bakı, 2012 / Cəfərova A., Abdullayev R.
- Azərbaycan ərazisindən axan çayları çirkləndirən amillər, T və M-in XXXIV EK-nun materialları, Bakı, 2012 / Abdullayev R., Cəfərova A.
- Kür çayı mənsəbində asılı gətirmələr axınının çoxillik dinamikası, AMEA-nın Eroziya və Suvarma İnstitutunun əsərləri, №2, 2012 / Qənbərov E.
- AR-nın dəniz sahili zonasında sosial-iqtisadı vəziyyətinə Xəzər dənizi səviyyəsindəki dəyişkənliyin təsiri, Beynəlxalq Elmi-praktiki konfransının materialları, Bakı, 2012 / Səlimova V., Mədəni V.
- Kür çayı mənsəbində bərk axım rejimi və onun deltada yaranmış ekoloji şəraitdə rolu, Ekologiya və su təsərrüfatı, №1, 2013 / Abdullayev R., Cəfərova A.
- Azərbaycan çayları sularının tərkibinin hidrokimyəvi cəhətdən səciyyələndirilməsi, İngilis dilində, İran İslam Respublikasında keçirilən “Ekoloji böhran və onun həlli” I Beynəlxalq konfransın materialı, Kış şəhəri, 2013
- Azərbaycan çaylarının sularının tərkibinin hidrokimyəvi səciyyəsi, “İİR-da keçirilən Beynəlxalq Ekoloji böhran və onun həlli” mövzusundakı EK-ın materialları, Kış şəhəri, 2013 / Mədəni F., Cəfərova A.
- Kür çayı mənsəbində deltanın formalaşma prosesi, “İİR-da keçirilən Beynəlxalq Ekoloji böhran və onun həlli” mövzusundakı EK-ın materialları, Kış şəhəri, 2013 / Mədəni F., Cəfərova A.
Monoqrafiya və kitabların siyahısı
redaktə- Мелиорация почв горных территорий Азербайджана; Dərslik, Bakı, 1977
- Torpaqların Meliorasiyası; Dərslik, Bakı, 2004
- Meliorasiya torpaqşünaslığı, Dərslik, Bakı, 1999
- Azərbaycanın neftlə çirklənmiş torpaqları; Dərslik, Bakı, 2008 / Səfərli S.A.
- Kürün aşağı axarının eko-coğrafi problemləri; Dərslik, Bakı, 2013