Havay qohumluq sistemi

Havay qohumluq sistemi, həmçinin nəsillərarası sistemailəni təyin etmək üçün istifadə edilən qohumluq sistemi. Lüis Henri Morqan tərəfindən 1871-ci ildə "İnsan ailəsinin qohumluq və yaxınlıq sistemləri" adlı əsərində müəyyən edilən Havay sistemi altı əsas qohumluq sistemindən biridir.[1]

Qohumluq sistemi

redaktə
 
Havay qohumluq sisteminin qrafiki

Ümumi tipologiyalar daxilində Havay sistemi qohumluğun ən sadə təsnifat sistemidir. Qohumlar yalnız nəsil və cinsinə görə fərqlənirlər. Valideyn nəsli var, uşaq nəsli var. Bu sistemdə bir eqo valideynlərinin nəslinin bütün qadınlarına (ana, bibi-xala və bu nəsildəki kişilərin arvadlarına) "Ana" və bütün kişilərə (ata, əmi-dayı və bu nəsildəki qadınların ərlərinə) "Ata" kimi istinad edir. Uşaq nəslində bütün qardaşlara və kişi kuzenlərə "Qardaş", bütün bacılar və qadın kuzenlərə "Bacı" deyilir.[2]

Bu şəkildə krosskuzen "qardaş" kimi xatırlanır. İnsest tabusu semantikada öz əksini tapdığı üçün Havay sistemi ilə kuzen nikahının qadağan edilməsi arasında korrelyasiya tapılmışdır.[3]

İstinadlar

redaktə

Əlavə ədəbiyyat

redaktə

Xarici keçidlər

redaktə
  1. Schwimmer, Brian. "Systematic Kinship Terminologies". 24 December 2019 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 24 December 2016.
  2. Schwimmer, Brian. "Hawaiian Kin Terms". University of Manitoba. August 24, 2011. October 1, 2020 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: October 16, 2020.
  3. Rácz, Péter; Passmore, Sam; Jordan, Fiona M. "Social Practice and Shared History, Not Social Scale, Structure Cross‐Cultural Complexity in Kinship Systems". Topics in Cognitive Science (ingilis). 12 (2). 2020: 744–765. doi:10.1111/tops.12430. ISSN 1756-8757. PMC 7318210 (#bad_pmc). PMID 31165555.