Helle Pıld
Helle Pıld (est. Helle Põld; 1928) — Sovet və eston rəssamı, qravüraçısı, pedaqoq. O, orijinal dizaynlı keyfiyyətli şüşə qablar istehsalı ilə tanınan Tarbeklaasdakı zavodun eston şüşə rəssamı olub. Zavodun məhsullarına bütün Sovet İttifaqında böyük tələbat var idi və onun hüdudlarından kənara da tədarük edilirdi.
| Helle Pıld | |
|---|---|
| est. Helle Põld | |
| Doğum tarixi | 1928 |
| Doğum yeri | Metskyule, Estoniya |
| Vəfat tarixi | |
| Vəfat yeri | Tallin Estoniya SSR |
| Vətəndaşlığı |
 SSRİ Estoniya |
| Fəaliyyəti | incəsənət xadimi, dizayner, glass artist |
| Təhsili | Estoniya Rəssamlıq Akademiyası |
Həyatı
redaktəHelle Pıld 1928-ci ildə Estoniyanın Viljandi qraflığının Matskıla kəndində müəllim ailəsində anadan olub. O, Tallində Estoniya SSR Dövlət İncəsənət İnstitutunun şüşə emalı fakültəsində təhsil alıb və 1953-cü ildə institutu bitirdikdən sonra V.İ.Muxina adına Ali Rəssamlıq və Sənaye Məktəbinin dəvəti ilə Leninqrada köçüb və burada tələbələrə dərs deyən oyma və qumlama şüşəsi üzrə usta-müəllim dərəcəsinə yüksəlib. Üç il sonra, 1956-cı ildə Helle Pıld Leninqrad Bədii Şüşə Fabrikində işləməyə gedib.
Leninqrad Bədii Şüşə Zavodunda Helle Pıld ilk illərdə qumlama ustası, 1960-cı ildə isə fabrikdə rəssam olub. Helle Pıld zavodda təxminən otuz il işləyib.[1] Leninqrad bədii şüşə zavodunun Estoniya bölməsi bədii laboratoriyasında eston rəssamlarının yaradıcılığı əhəmiyyətli olub. Qeyd edək ki, Leninqrad bədii şüşə zavodunun Estoniya bölməsi bədii laboratoriyasında eston rəssamlarının yaradıcılığı əhəmiyyətli olub. Helle Pıldla yanaşı Pilvi Oyamaa və Leyda Yürgen də bölmənin aparıcı dizayner-rəssamlarından olub. Bölmənin rəssamları bədii şüşənin ümumittifaq, respublika və beynəlxalq sərgilərində fəal iştirak edərək təkcə orijinal əsərlərə görə deyil, həm də seriyalı və kütləvi istehsal nümunələrinə görə daim birinci mükafatlar qazanıblar. Beləliklə, bu rəssamların sayəsində Estoniya məktəbi bədii şüşə istehsalı sahəsində liderlərdən biri idi. Sankt-Peterburqdakı Elaqin adasında XVIII əsrə aid yenidən qurulmuş mülkdə yaradılmış muzeydə Rusiya imperiyası və SSRİ dövrünə aid şüşə sənət nümunələri sərgilənir. Burada 2018-ci ildə Leyda Yürgen, Helle Pıld və Pilvi Oyamaanın yaradıcılığına həsr olunmuş “Estoniya LZHS Circle” sərgisi keçirilib. Hazırda muzeyin daimi sərgisində hər üç rəssamın yaradıcılığına aid şüşə nümunələri nümayiş olunur.[2].
Helle Pold 1987-ci ildə Tallində vəfat edib.
Yaradıcılığı
redaktəHelle Pıldın işi almaz kəsmə, qumlama, kəsmə, tutqun oyma və rəngli örtüklərlə bəzədilmənin müxtəlif üsullarından istifadə edilməsi ilə xarakterizə olunur.[1] O, rəsmin real təfsirinə sadiq qalıb, icra üsulu və texnikasında bacarıq və ixtiraçılıq nümayiş etdirib. Yaradıcılığın ilk dövrü müxtəlif dekorativ həllərdən istifadə edərək yaradıcı ideyaları çatdırmaq istəyi ilə xarakterizə olunur. Lakin zaman keçdikcə o, məhsulun formasına ciddi diqqət yetirməyə başlayır ki, bu da rəssamın fərdi yaradıcılıq üslubunu daha da nümayiş etdirir.[2]
1970-80-ci illərdə Helle Pıld müəllif şüşəsi yaratmağa üz tutub.[1] Leninqrad Bədii Şüşə Zavodunda işlədiyi müddətdə o, çoxsaylı gül vazaları, şərab dəstləri, qablar, qədəh dəstləri, şərab qədəhləri, salat qabları, külqabılar, suvenirlər və s. dizayn edib.[1] Müəllifin əsərləri arasında “Elektrikləşdirmə” vazası (1967), “Kometa” şərab dəsti (1965), “Kokteyl” (1973) və “Maqnoliya” (1975) dəstləri var.[2]
2006-cı ildə Tallinndəki Estoniya Tətbiqi İncəsənət və Dizayn Muzeyində Helle Pıld, Pilvi Oyamaa və Leyda Yürgennin birgə əsərlərindən ibarət sərgi baş tutub.[3]
Helle Pıldın əsərləri Elaqin adasındakı İncəsənət Şüşə Muzeyi Mərkəzi və Mədəniyyət Parkının kolleksiyasında, S.M.Kirov Sankt-Peterburq Mədəniyyət Muzeyində və Estoniya Tətbiqi İncəsənət və Dizayn Muzeyində təqdim olunur.
Mükafatları
redaktə1961 — Xalq Təsərrüfatı Nailiyyətləri Sərgisi, Moskva, bürünc medalı (“Vaza" “Kisə”, “Kəpənəklər” dəsti, “Kirpilər” dəsti, “Asudə vaxt” dəsti, “Yarpaq” dəsti).[2]
İstinadlar
redaktə- ↑ 1 2 3 4 Музей художественного стекла в ЦПКиО им. С.М. Кирова. "Биографический обзор "Стекло. Художники. Судьбы"". Центральный парк культуры и отдыха им. С.М. Кирова. (rus). 2020. 2022-09-11 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2022-09-11.
- ↑ 1 2 3 4 Ленинградский завод художественного стекла. Каталог выставки стекла Х. Пыльд. Москва: Советский художник. автор вступительной статьи М. Дубова. 1979.
- ↑ Merike Teder. "Suri klaasikunstnik Leida Jürgen". Postimees (eston). 2013-05-09. 2022-09-23 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2022-09-23.
Ədəbiyyat
redaktə- Ленинградский завод художественного стекла. «Каталог выставки стекла Х. Пыльд». 1979
- Каталог «Эстонский круг Ленинградского завода художественного стекла. Estonian circle Leningrad factory of glass art: из собрания Елагиноостровского дворца-музея русского декоративно-прикладного искусства и интерьера XVIII—XX веков». 2015
Xarici keçidlər
redaktə- Личная карточка в базе данных Эстонского музея прикладных искусств
- Степанова Д. Г. Влияние прибалтийского искусства на художественный язык декоративного искусства Ленинграда // Новое искусствознание. № 4. 2021. doi:10.24412/2658-3437-2021-4-74-81.