Hera (q.yun. Ἥρα) – Yunan mifologiyasında ilahə. Evlilik və doğum ilahəsidir. Atributları inək, zanbaq, tovuz quşudur. Hera Kronun qızı, baş tanrı Zevsin bacısı və həm də arvadıdır.

Hera
Ailə və nikah ilahəsi Hera
Ailə və nikah ilahəsi Hera
Mifologiya Qədim Yunan
Yer Olimp
Təsir sahəsi Nikah, ana, uşaq doğumu
Yunanca adı Ἥρα
Cinsi qadın[d]
Atası Kron
Anası Reya
Qardaşı Zevs, Poseydon,
Uşaqları Ares, Eris, Hebe, İlifiya, Hefest
Atributlar İnək, zanbaq, tovuz quşu
Digər mədəniyyətlərdə Yunona
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar
Yupiter (Zevs) və Yuno (Hera)
Heranın Zevsin sevgilisi İonun inəyə cevirməsi, Covani Ambrozio Fiqinonun əsərində
Hermes öldürülmüş çoxgözlü nəhəng Arqosun başını Heraya gətirir ki, onun gözlərini tovuz quşunun quyruğunda yerləşdirsin.

Samos adasında, İmbrasa çayının sahilindəki söyüd ağacının altında dünyaya gəlmişdir. Onun başındakı diademlə (tacla) təsvir edilməsi onun baş ilahə olmasına işarədir.

Zevs və Hera

redaktə

Zevs Hera hələ gənc qız ikən ona vurulmuş və onun kölnünü almaq məqsədilə Hera tənha dağa çıxarkən, tufan qopararaq kukuk quşu cildinə girərək, titrəyərək qorunmaq məqsədilə onun dizlərinə dolaşır. İlahə Hera ona rəhm edərək paltarının ətəyi ilə qoruyarkən, Zevs Heraya qovuşmaq üçün əsil cildinə dönür. Əvvəlcə anası Reyin qınağından qorxaraq Hera Zevsdən çəkinir, lakin Zevs ona evlənmək təklifi etdikdən sonra razılaşır. Buna görə də kukuk quşu ilahənin müqəddəs quşu sayılır[1]. Zevslə Heranın nıgahı 300 il gizlin qalmışdır. Onların toyu Knos torpaqlarında, Ferena çayı yaxınlığındakı bir ərazidə olmuşdur. Hər il Hera Navpli şəhərindəki Kanaf bulağında çimərək təzədən bakirə olarmış. Arqonavtların səyahəti zamanı Hera Yasona köməklik etmişdir.

Heranın qısqanclığı

redaktə

Hera Olimpin ən qadir ilahəsi sayılsa da o, əri Zevsə tabe idi. Onun tez-tez ərini qısqanması Zevsi çox qəzəbləndirirdi. Heranın mərhəmətlik xüsusiyyəti ilə yanaşı qəddarlığıda məlumdur. O, xüsusən ərinin sevgililərinə və qanunsuz uşaqlarına qarşı amansız olmuşdur. Leto Apollon və Aretemidlə hamilə olarkən Hera ona doğmağa icazə verməmişdir.[2] Nimfa Kallistonu və Arkadini ayıya çevirmişdir. Herakla qaldıqda o ömrü boyu atası Zevsin sevgisinin haq-hesabını çəkməli olmuşdur.[2]

Bir dəfə ərinin gəzəyən xasiyyətindən təngə gələrək ondan ayrılmaq qərarına gəlir. Evbeyə çəkilərək Zevsin yalvar-yaxışına baxmayaraq geri dönmür. Bu zaman müdrik Kiferon ona yalandan toy etməyi, guya təzədən evlənməyi məsləhət görür. Bundan xəbər tutan Hera dərhal toy məclisinə gəlir və gəlinin paltarını cırır. Hiyləni başa düşən Hera buna sevinərək Zevslə təzədən barışır.[2]

Zevsin sevgililərindən biri tayfa başçısı arqoslu İnaxın qızı İonu inəyə çevirərək Miken yaxınlığındakı zeytunluğa bağlayır. Zevsin göndərdiyi Hermes onu azad etmək istədikdə Hera İonun üzərinə mozalanları salaraq onu sancdırır. İon bundan qurtarmaq üçün özünü sonralar onun adı verilmiş İon dənizinə atır və uzun əzablardan sonra üzərək Misir sahillərinə yetişir. Burada o, təzədən insan cildinə dönərək sonralar Misirin çarı olmuş oğlu Epafı dünyaya gətirir.[2]

Mənbələr

redaktə
  • Греческая Мифология, Катерина Серви, EKDOTİKE ATHENON, Афины 2007 ISBN 960-213-378-3, ISBN 978-960-213-378-1
  • Софиа Сули, Греческая Мифология, Издателство Михалис Тубис А.О., 1995 ISBN 960-540-118-5
  • Panaghiotis Christou, Katharini Papastamatis, Griechische Mythologie, 2008 ISBN 978-88-476-2283-8
  • Менелаос Стефанидис, Яннис Стефанидис, ГРЕЧЕСКАЯ МИФОЛОГИЯ, БОГИ ОЛИМПА, Издательство "СИГМА", 2009, Lekanidi St.30, GR-173 43 Athens, Greece ISBN 978-960-425-078-3

İstinadlar

redaktə
  1. Греческая Мифология, Катерина Серви, səhifə 30
  2. 1 2 3 4 Греческая Мифология, Катерина Серви, səhifə 31

Həmçinin bax

redaktə