Böyük Herakleopol (yun. Μεγάλη Ἡρακλέους πόλις) və ya Herakleopolis (yun. Ἡρακλεόπολις, Herakleópolis) - Qədim Misirdə şəhər. Bu ad yunanların verdikləri addır. Qədim Misirdə şəhər Henen-nesut kimi adlanırdı.

Qədim şəhər
Herakleopol
yun. Μεγάλη Ἡρακλέους πόλις, yun. Ἡρακλεόπολις
Rayon qubernatoru Neferxau və Sat-Baxetep adlı qadının məzarları olan məqbərənin şimal divarındakı barelyefdən bir hissə
Rayon qubernatoru Neferxau və Sat-Baxetep adlı qadının məzarları olan məqbərənin şimal divarındakı barelyefdən bir hissə
29°05′08″ şm. e. 30°56′03″ ş. u.
Ölkə Qədim Misir
Vilayət Yuxarı Misir
Milli tərkibi qədim misirlilər
Müasir yeri Bəni Suef[1], Misir
Herakleopol xəritədə
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Etimalogiyası redaktə

Şəhərin Qədim Misirdə bilinən Henen-nesut, Nen-nesu, Hwt-nen-nesu adları "Firon oğlunun şəhəri" mənasını verir. Sonradan ərə dilinə Ahnās (ərəb. اهناس‎) şəklində keçib.

Yunancadan olan Herakleopol ismi isə "Heraklın şəhəri" deməkdir. Onu digər eyni adlı şəhərlərdən fərqləndirmək üçün "böyük" ifadəsindən istifadə olunurdu. Dünya tarixində də şəhər məhz bu adla tanınır[2].

Ümumi məlumat redaktə

Herakleopol nomarxları VIII sülalənin hökmranlığı dövründə güclənərək müstəqilləşirlər. Nomarx I Xeti hakim nəsli devirərək taxta oturur. Beləlikdə Herakleopol xanədanının uzun müddətli hakimiyyəti başlayır. Manefon öz yazılarında IX və X sülalənin eyni bir nəsildən olduğunu göstərir. Müasir zamanda da bu fikir arxeoloji qazıntılar nəticəsində təsdiqlənmişdir.

IX və X sülalərin hakimiyyəti zamanı Herakleopol Aşağı Misirin paytaxtına çevrilir. Əlverişli ticarət yollarının üstündə yerləşməsi və bol su ehtiyatı şəhərin inkişafına, böyüməsi və nəticədə Qədim Misirin əsas mərkəzlərindən birinə çevrilməsinə gətirib çıxartdı.

Ancaq Misir birləşdirildikdən sonra Herakleopol əvvəlki əzəmətini itirdi. Tebes şəhəri ön plana çıxdı.

Maraqlı faktlar redaktə

  • Qədim Misir inancına görə məhz bu şəhərdə axirət dünyasının tanrısı Osiris və oğlu səma tanrısı Qor padşahlıq taxtına çıxmışlar.
  • Əfsanəyə şəhərdə böyük labirint mövcud olmuşdur və hazırda yerin altında qalmaqdadır. Ancaq arxeoloji axtarışlar bu faktı təsdiq etməmişdir.
  • Bəzi alimlər İncildəki Hanes şəhərini Herakleopolla eyniləşdirirlər[3].
  • Strabona görə Herakleopol sakinləri manqustları müqəddəsləşdirirdilər[4].

İstinadlar redaktə

  1. An Introduction to the Archaeology of Ancient Egypt, 2008. Oxford: Blackwell Publishing. 2008.
  2. Ehnasya 1904. London: Gilbert and Rivington Limited. 1905.
  3. Orr, James, M.A, D.D. (1915). International Standard Bible Encyclopedia.
  4. Strabon. Coğrafiya. XVII, 1.39