Heterofiliya

Heterofiliya və ya fərqli olanı sevmək — fərdlərin müxtəlif qruplarda toplaşma meyli; homofiliyanın əksi. Bu fenomen fərdlər arasındakı münasibətlərdə müşahidə olunur. Nəticədə, daha səmərəli və yenilikçi bir iş yeri yaratmaq üçün iş yerində təhlil edilə bilər. O, həm də sosial şəbəkələrin təhlili sahəsinə çevrilib.

Termin mənşəyi və tərifi

Heterofiliya ilə bağlı ilk işlərin çoxu 1960-cı illərdə Everett Rocers tərəfindən "İnnovasiyaların yayılması" kitabında edilmişdir. Rocersə görə, "Heterofiliya, homofiliyanın güzgü görüntüsü, qarşılıqlı əlaqədə olan fərdlərin cütlərinin müəyyən xüsusiyyətlərə görə fərqlənmə dərəcəsi kimi müəyyən edilir". Termin, "homofiliyanın əksi, fərdlərin özlərini onlara bənzəyənlərlə əhatə etmə ehtimalıdır". Fərqli etnik və sosial-iqtisadi mənşəli şəxslərin dostluq etməsi heterofiliya nümunəsidir. Rocers öz işində heterofil şəbəkələrin innovasiyaları yaymaq qabiliyyətinə malik olduğunu göstərdi. Bu yaxınlarda Pol Burton kimi alimlər Mark Qranovetterin zəif əlaqələr nəzəriyyəsində istifadə etdiyi müasir sosial şəbəkə təhlili ilə Georq Zimmelin işi arasında əlaqəni müəyyən etdilər. Burton tapdı ki, Zimmelin "qərib" deməsi Qranovetterin zəif halqasına bərabərdir, çünki hər ikisi homofilik şəbəkələri birləşdirərək onları daha böyük heterofil şəbəkəyə çevirə bilir.

İş mühitində

Heterofiliya anlayışı iş mühiti və münasibətlərlə bağlı qeyd edilmişdir. Yeniliklərin yayılması nəzəriyyəsinin müzakirəsində heterofiliya xüsusilə tez-tez xatırlanır. İnnovasiyaların Yayılması Everett Rocers tərəfindən "heterofiliya" terminini ilk dəfə işlətdiyi kitabdır. İnnovasiya nəzəriyyəsinin yayılmasının özü yeni və ya innovativ ideyaların fərdlər sistemi vasitəsilə necə yayıldığını izah etmək üçün istifadə olunur. Rocers fərdlər arasındakı heterofiliyanı "ünsiyyətdəki ən xüsusi problemlərdən biri" olaraq görürdü. Çünki o, homofiliyanı ünsiyyətdə daha əlverişli hesab edirdi. Əsas səbəb o idi ki, bir-biri ilə daha çox ortaq cəhətləri olan insanlar bir-biri ilə daha rahat ünsiyyət qura bilsinlər. Bununla belə, Rocers heterofiliyanın innovasiya diffuziyası nəzəriyyəsinə elə təsir göstərdiyinə inanırdı ki, o, kitabında iddia edirdi ki, "diffuziyanın özü iki iştirakçı arasında ən azı müəyyən dərəcədə heterofiliyanın olmasını tələb edir". Heterofiliya həm də informasiya prosesinin yayılmasının fəal hissəsidir. Nəticədə, iş mühitində fərdlər arasında münasibətləri yaxşılaşdırmaq cəhdi ilə heterofiliya anlayışı tədqiq edilmişdir.

Həmçinin bax

• İnnovasiyaların diffuziyası

Biblioqrafiya

• Rogers, E.M. Diffusion of innovations (5th). New York: Free Press. 2003.
• Rogers, Everett M. Diffusion of innovations (3). New York u.a.: Free Pr. u.a. 1983. ISBN 0-02-926650-5.
• Lozares, Carlos; Verd, Joan Miquel; Cruz, Irene; Barranco, Oriol. "Homophily and heterophily in personal networks. From mutual acquaintance to relationship intensity". Quality & Quantity. 48 (5). 7 August 2013: 2657–2670. doi:10.1007/s11135-013-9915-4.
• Rogers, Everett M.; Bhowmik, Dilip K. "Homophily-Heterophily: Relational Concepts for Communication Research". Public Opinion Quarterly. 34 (4). n.d.: 523. doi:10.1086/267838.
• Complex adaptive systems and the diffusion of innovationArxivləşdirilib 2020-11-01 at the Wayback Machine by Everett M. Rogers, Una E. Medina, Mario A. Rivera and Cody J. Wiley
• Dimensions of social networks as predictors of employee performanceArxivləşdirilib 2009-02-02 at the Wayback Machine by Paul Burton
• Mcpherson, M.; Smith-Lovin, L.; Cook, J. M. "Birds of a Feather: Homophily in Social Networks. Annu. Rev. Sociol". Annual Review of Sociology. 27 (1). 2001: 415–444. doi:10.1146/annurev.soc.27.1.415.