Hişam ibn əl-Kəlbi

İbn Əl-Kəlbi (ərəb. ابن الكلبي ‎; 737[1][2], Kufə819[1][2][…], Kufə) kimi tanınan Hişam ibn əl-Kəlbi (737 - 819) Ərəb tarixçisi idi .[3] Onun tam adı Əbu əl-Münhir Hişam bin Məhəmməd bin əl-Sa'ib bin Bişr əl-Kəlbi . Kufə şəhərində anadan olub[4], həyatının çox hissəsini Bağdadda keçirib . Atası kimi, qədim ərəblərin şəcərələri və tarixi haqqında məlumatlar toplayıb . «Fihrist»ə görə , 140 əsər yazıb. Ərəblərin şəcərələrinə dair əsəri Kitab al-Aqaniyədir .

Hişam ibn əl-Kəlbi
Doğum tarixi 737[1][2]
Doğum yeri
Vəfat tarixi 819[1][2][…]
Vəfat yeri

Etibarlı və etimad edilən ravi, şiə hədis alimi və İmam Cəfər əs-Sadiq'in dostu idi. Hişam əl Kəlbi, Cəfər əs-Sadiqin yanında xüsusi mövqeyə sahib idi. Cəfər əs-Sadiq onu özünün yaxın dostlarından biri etmiş və onunla səxavətlə davranmışdır. Şiə olmağına baxmayaraq bütün məzhəblər onun əsərlərindən çox faydalanmışdır və onu düzdanışan və elmli insan kimi öz kitablarında qələmə vermişlər.

Hişam İsmail və Məhəmməd arasında bir şəcərə əlaqəsi qurdu və bütün ərəblərin İsmailin nəslindən olduğu fikrini ortaya qoydu. O, ərəblərin qədim şifahi ənənələrinə əsaslanaraq, həmçinin BibliyaPalmira mənbələrindən istifadə edən yazıçıları da qeyd etdi . 1966-cı ildə W. Caskel, İbn əl- Kəlbinin Cəmarət əl Nasab ( Dini Genealogische Werk des Hisam Ibn Muhammad al Kalbi ) adlı iki cildlik bir araşdırmasını nəşr etdi .[5] Mətnin məzmununa əsaslanan üç yüzdən artıq şəcərə cədvəlinə əlavə olaraq, şəcərədə qeyd olunan hər bir şəxsin bir prosopoqrafik qeydi var.

Rical Kitablarında

redaktə

Şeyx Nəcaşi onu öz nəsəbiylə birlikdə zikr etmişdir:... “[Tarixi] hadisələrə dərindən bələd idi, düzgünlüyü və elmiylə tanınmışdı. O tamamilə bizim inancımıza mənsubdu(məzhəbimizə). Bu məşhur rəvayəti nəql etmişdir: “Mən, bildiyim hər şeyi unutturan ciddi bir xəstəliyə düçar oldum. Beləliklə, Cəfər ibn Məhəmməd’ə (ə) getdim və mənə bir qabda elm içirdi və beləliklə elmimi yenidən qazandım. Əbu Abdullah(yəni,İmam Sadiq) onu özünə yaxınlaşdırar və təşviq edərdi. Çoxlu kitabı mövcuddur.”[6]

Atası alim, müfəssir, şəcərəşünas, hədis nəql edən ve ümmətin ən görkəmli alimlərindən biri və Kufə'nin xüsusi adamlarından biri idi. O, İmam Baqir və Sadiq'in (ə.s) əshabından olan Əbu əl-Nadr Muhəmməd ibn əl-Sa'ib əl-Kəlbi'ydi.[7]

Şeyx Abbas əl-Qummi belə dedi: əl-Kəlbi, İbn əl-Kəlbi olaraq da tanınır, Əbu əl-Münzir Hişam ibn Əbi ən-Nadr Muhəmməd ibn əs-Sa'ib ibn Bişr əl-Kəlbi əl-Kufi, şəcərə elmində ən məlumatlı şəxslərdən biriydi. Şəcərə elminin bir hissəsini, İmam əl-Baqirİmam əs-Sadiq'in (ə.s.) dostlarından biri olan atası Əbu ən-Nadr Muhəmməd ibn əs-Sa'ib'dən əldə etmişdi. Əbu ən-Nadr, Qureyş'in şəcərəsini Əbu Saleh'dən, o da Əqil ibn Əbu Talib'dən aldı.[8]

İbn Nədim`ə görə Hişam əl-Kəlbi tarix və şəcərə ilə yanaşı hədisdə də mahir idi.[9]

O şiəliyi atası və babası Bişr ibn Əmir`dən miras aldı, hansı ki, (Bişr və) oğulları əl-Saib, Ubeyd və Əbdür-Rəhman Cəməl müharibəsində Möminlərin əmiri Əli(ə) ilə birlikdə iştirak etmişdi.[10][11]

Əsərləri

redaktə

Ərəb vikipediyasında bu məqalə ilə bağlı orijinal mətn var: Hişam ibn əl-Kalb

  • Bütlər kitabı (Kitab əl-Asnam)
  • Qohumluq əlaqələri (Cəmhərət Əl-Ansab)
  • Atların şəcərə kitabı

İstinadlar

redaktə
  1. 1 2 3 4 Hišām ibn Muḥammad Ibn al-Kalbī // AlKindi.
  2. 1 2 3 4 hicham ibn al-kalbi // Babelio (fr.). 2007.
  3. Arabia" in Ancient History". Centre for Sinai. Retrieved 2009-04-16.
  4. ibn Davud əl Hilli, Rical kitabı, səh.368
  5. Caskel, Werner; Strenziok, Gert (1966). Ǧamharat an-nasab: das genealogische Werk des Hišām Ibn-Muḥammad al-Kalbī. Leiden: Brill.
  6. Şeyx Nəcaşi, Rical kitabı, səh.434
  7. Şeyx Tusi, ər-Rical, səh.136
  8. Şeyx Abbas Qummi, əl-Künyə və əl-Əlqəb, cild 3
  9. İbn ən-Nədim, əl-Fihrist kitabı, səh.124
  10. İbn Sə`d,ət-Təbəqət əl-Kübra, cild 6, səh.249
  11. İbn Həcər əl-Əsqəlani, Təhzib ət-Təhzib, cild 9, səh.180