Hindenburq qəzası

Hindenburq qəzası (ing. Hindenburg disaster) — 6 may 1937-ci ildə ABŞ-nin Nyu-Cersi ştatının Mançester bölgəsində baş verən hava gəmisi qazası. Alman sərnişin hava gəmisi olan LZ 129 Hindenburq Leykharst Dəniz Hava Stansiyasında elektrik dirəyinə dəyib yandı və məhv oldu. Qəza nəticəsində gəmidəki 97 nəfərdən (36 sərnişin və 61 komanda üzvü) 35-i (13 sərnişin və 22 komanda üzvü) və yerdəki bir nəfər öldü.[1]

LZ 129 Hindenburq
Hindenburqun yandığı vaxt çəkilmiş şəkili
Hindenburqun yandığı vaxt çəkilmiş şəkili
Ümumi məlumatlar
Tarix
  • 6 may 1937
Qəza səbəbi Eniş anında yanğın; səbəbi məlum deyil
Yer Nyu-Cersi, ABŞ
Ölkə
Sərnişin sayı 36
Komanda 61
Yaralı sayı
  • 62
Ölü sayı 36
Aviasiya
Qalxma yeri Frankfurt, Almaniya
Qeydiyyat nömrəsi D-LZ129
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Hindenburq 1936-cı ildə Amerika Birləşmiş Ştatlarında 10 səfər etmişdi.[2][3] 1937-ci il səfərlərini mart ayında Braziliyanın Rio-de-Janeyro şəhərinə gediş-dönüş səyahəti ilə başladıqdan sonra Hindenburq mart ayının sonunda Almaniyanın Frankfurt şəhərinə doğru yola çıxdı və may ayının 3-ü axşam saatlarında cari il üçün planlaşdırılan Avropa-ABŞ səyahətlərinin 10-undan birincisini tamamlamaq üçün geriyə — ABŞ-yə doğru yola çıxdı.[4]

Əsən külək 3 gün sonraya — Hindenburqun eniş gününə qədər elə də, ciddi deyildi. Qəza vaxtı gəminin yarısının dolmasına baxmayaraq, (70 boş yerdən 36 sərnişin və 21-i kursant olmaqla 61 nəfər komanda üzvü) Hindenburq dönüş uçuşu üçün tam rezervasiya edilmişdi. Almaniya bileti alan sərnişinlərin çoxu gələn həftə keçiriləcək kral VI Corc və kraliça Elizabetin tacqoyma mərasimində iştirak etməyi planlaşdırmışdı.

 
Hindenburq Nyu-Yorkun Manhetten bölgəsində (6 may 1937), qəzadan qısa müddət əvvəl

May ayının 6-sı səhər Bostonun üstündən keçən hava gəmisi qrafikə görə gecikmişdi və onun Leykharsta enişinin günortadan sonra baş verən tufana görə daha da təxirə salınacağı gözlənilirdi. Leykharstdakı pis hava şəraitindən xəbərdar olan kapitan Maks Prass istiqaməti Manhettenə dəyişdi və beləcə, insanların hava gəmisini görmək üçün küçəyə çıxmaları ictimai tamaşa yaratdı. Saat 16:00-da şəhərin üstündən keçdikdən sonra kapitan Prass havanın aydınlanmasını gözləyərkən sərnişinləri Nyu-Cersi ştatının dəniz sahillərində gəzintiyə çıxardı. Nəhayət, saat 18:22-də tufanın bitdiyi barədə xəbər gəldikdən sonra Prass enişi təxmini yarım gün gecikdirmək üçün gəmini Leykharsta qaytardı. Gəminin Avropaya planlaşdırılan səyahətinə yola düşməsi üçün burada az qalacağına görə, əvvəlcədən ictimaiyyət bu müddət ərzində Hindenburqu görə bilməyəcəkləri barədə məlumatlandırıldı.

Saat 19:00 radələrində Hindenburq 200 metr (650 fut) yüksəklikdə Leykharst Dəniz Hava Stansiyasına yaxınlaşdı.

İstinadlar

redaktə
  1. "WLS Broadcast Of the Hindenburg Disaster 1937. Chicagoland Radio and Media". chicagoradioandmedia.com (ingilis). 19 February 2016 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 7 may 2015.
  2. Hatala, Greg. "Glimpse of History: Hindenburg turns heads in New Brunswick". nj.com (ingilis). 30 mart 2019. 2022-03-29 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 28 fevral 2022.
  3. Fuhrmann, Doug. "Local History: Vinelanders recall tragic Hindenburg explosion". Courier Post. 1 aprel 2015. İstifadə tarixi: 28 fevral 2022.
  4. "Airplane shuttle service to operate, Newark to Lakehurst, for Hindenburg". The New York Times. 12 aprel 1936. səh. XX5. 2013-11-05 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2022-04-07.

Biblioqrafiya

redaktə

Həmçinin oxu

redaktə
  • Lawson, Don. Engineering Disasters: Lessons to Be Learned. New York: ASME Press, 2005. ISBN 978-0791802304.

Xarici keçidlər

redaktə

Videolar

redaktə

Məqalələr və xəbərlər

redaktə

Veb saytlar

redaktə

Digər qəza ehtimalı

redaktə