Şahanduxt — Albaniya məleykəsi və Sünik çariçası. Atası Seveda – Albaniya çarı[2], anası Sofya – Albaniya məleykəsi[3] olub. Sünik hakimi I Qriqora ərə getmişdir. lakin övladları olmadığına görə I Qriqorun ölümündən sonra (1072) Süniyi böyük qardaşı Sənəkərim ilə birlikdə idarə etmiş, daha sonra isə hakimiyyət Sənəkərimin oğlu I Qriqora keçmişdir.

Şahanduxt
Şəxsi məlumatlar
Doğum tarixi ?
Vəfat tarixi [1]
Atası Seveda
Anası Sofya
Həyat yoldaşı
Dini xristian

Adı epikrafik mənbələrdə

redaktə

1086-cı ildə Vahanvəng?! monastırı ərazisində bacısı Kata ilə birlikdə müqəddəs Məryəm adına ikimərtəbəli kilsə tikdirmişdir[4]. Kilsənin üzərindəki bu yazı zamanəmizədək gəlib çatıb:

535-сi (1086-cı) ildə mən, Şahanduxt, Sevada ağvan çarının qızı və Qriqorun – Aşotikin oğunun arvadı, bizim varisimiz olmadığına görə, mən və bacım Kata müqəddəs Məryəmin mərhəmətini qaznmaq üçün bu Müqəddəs Məryəm kilsəsini tikdirdik...[5]

 
Vahanvəng monastırının müasir görünüşü

Monastırın ərazisində Sahanduxtun anasının qəbri də aşkarlanmışdır. Başdaşı üzərində yazılıb:

Sofya —ağvan çariçası, çar Qriqorun—Aşotikin oğlunun, qaynanası. 530-cu (1081-ci) ilin yayı[6]

Nəsil şəcərəsi

redaktə
 
 
 
Vatçaqan
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Kousçaq
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Filipp
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Seveda
 
 
 
Sofya
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Sənəkərim
 
 
 
II Şahanduxt
 
 
 
Kata
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
II Qriqor
 
Smbat
 
Seveda
 
Kürike
 
Kata
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Şuşik
 
Kata
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 


İstinadlar

redaktə

Həmçinin bax

redaktə

Ədəbiyyat

redaktə
  • Григорян Г. М. Очерки истории Сюника. IX—XV вв (PDF). Ереван: Издательство АН Армянской ССР. Отв. ред. X. А. Торосян, Б. А. Улубабян. 1990. ISBN 5—8080—0042—4.
  • Chronique de Matthieu d'Édesse (962-1136) Continuée par Grégoire le prêtre.

Linklər

redaktə