I Pyotrun Yay sarayı
I Pyotrun Yay sarayı (rus. Летний дворец Петра I) — Peterburqun mərkəzində yerləşən Yay bağındakı günümüzə kimi qorunub saxlanılan I Pyotrun yay iqamətgahı. Bina Dövlət Rus Muzeyinin filialı kimi istifadə olunur. Hazırda saray restavrasiya işləri ilə əlaqədar bağlanılıb və turistlərin ziyarət etməsi mümkün deyil.
| I Pyotrun Yay sarayı | |
|---|---|
| Летний дворец Петра I | |
 | |
 | |
| 59°56′50″ şm. e. 30°20′10″ ş. u.HGYO | |
| Ölkə |
 Rusiya |
| Şəhər |
 Sankt-Peterburq |
| Aidiyyatı | Dövlət Rus Muzeyinin filialı |
| Memar | Domeniko Trezini |
| Sifarişçi | I Pyotr |
| Tikilmə tarixi | 1710 - 1714 |
| İstinad nöm. | 7810549055 |
| Mühafizə dərəcəsi | Federal |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Saray binası
redaktəBarokko üslubunda Yay sarayı memar Domeniko Trezininin layihəsi əsasında 1710—1714-cü illərdə inşa olunmuşdu. Bu şəhərdə ən qədim tikililərdən biridir. İkimərtəbəli saray kifayət qədər sadədir və yalnız on dörd otaqdan və iki mətbəxdən ibarətdir.
İqamətgah yalnız isti mövsümdə - may ayından oktyabr ayına kimi istifadə üçün nəzərdə tutulmuşdur və məhz buna görə də evin divarları nazik, pəncərələri isə bir çərçivəli idi. Daxili bəzək işləri rəssamlar A.Zaxarov, İ.Zavarzin və F.Matveyev tərəfindən yaradılmışdır.
Sarayın fasadı alleqorik tərzdə Şimal müharibəsi hadisələrini 29 barelyef ilə təsvir olunmuşdu. Barelyeflər alman memarı və heykəltəraşı Andreas Şlüter tərəfindən hazırlanmışdı.
Tarix
redaktəPyotr qismən tamamlanmış saraya 1712-ci ildə daxil oldu və hər yay ölümünə qədər (1725) burada yaşayırdı. O sarayın birinci mərtəbəsində məskunlaşmağa qərar verir. Onun ölümündən sonra XIX əsrin ortalarına qədər saray əyanların yay iqamətgahı kimi istifadə edilmişdir. Xüsusilə burada Anna Leopoldovna qalmağı daha çox üstünlük verirdi. Bu da onun sevgilisi Karl Moritz Linarın yaxınlıqda məskunlaşması ilə bağlı idi.
1934-cü ildə saray binasında tarix-məişət muzeyi açılmışdı. İkinci Dünya Müharibəsi zamanı bina güclü dağıntıya məruz qalmışdı; fasad və otaqların suvağı ovulub tökülmüş, pəncərələrin çərçivələri isə yerindən qoparılmışdı. Həmçinin tavan mərmi qələləri ilə zədələnmişdir. Sarayın bərpası 1946-cı ildə başlamışdı. 1947-ci ildə muzey ictimaiyyətə yenidən açılmışdı. 1950-1960-cı illərdə sarayın ilkin görünüşünü qaytarmaq məqsədilə tam miqyaslı bərpa işlərinə start verilmişdi. O cümlədən döşəmə və isitmə sistemləri yeniləri ilə əvəz olunmuşdu.
- Sarayın kətan parça üzərində çəkilmiş rəsmləri
-
"Yay bağında gəzinti", rəssam K.P.Beqqrovun akvarel rəsmi (1820-ci il) -
"I Pyotrun yay sarayı", kağız, akvarel və tuş. Rəsm Dövlət Ermitajında saxlanılır.
