I Tutmos
I Tutmos Misir fironu I Tutmos | |||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
XVIII sülalə fironuna məxsus heykəlin başı, təxminlərə görə, I Tutmosis. Britaniya muzeyi, London | |||||||||||||||||
Tam adı | I Tutmosis | ||||||||||||||||
Şəxsi adı |
DHwti-msi(w) Cehutimesu (Tutmos) Totdan doğulmuş | ||||||||||||||||
Taxt-tac adı |
aA-xpr-kA-ra Аа-хеper-ка-Rа "Ka Ra ruhlarının peydası" | ||||||||||||||||
Hor adı |
| ||||||||||||||||
Nebti adı |
nb.tj xai-m-nsrt aA-pHti Nebti-Xa-em-neseret-aa-pehti "İki səltənətlə qüvvətli" | ||||||||||||||||
Qızıl adı |
bik nbw nfr rnpwt sˁ nḫ ibw Bik-nebu-nefr-renput "Qızıl şahinlər, yaşı ilə gözəl və sağlam ürək" | ||||||||||||||||
Abidos siyahısında |
Aaxeperkara №68 | ||||||||||||||||
Yunan | Tutmosis | ||||||||||||||||
I Tutmosisə məxsus mumizanın baş hissəsi | |||||||||||||||||
I Tutmos (e. ə. XVI əsr – təq. e.ə. 1493) —
HəyatıRedaktə
I Tutmosun hakimiyyəti işğalçılıq müharibələrinin genişlənməsi ilə səciyyələnir. I Amenxotepin bacısına evlənən I Tutmos bu nikaha əsasən hakimyyətə sahib olmuşdu. I Tutmos cənubda Misirin siyasi mövqeyini möhkəmləndirmək məqsədi ilə yürüş təşkil etmiş və burada baş vermiş üsyanı yatırmışdı. I Tutmosun Şərqi Aralıq dənizi ölkələrinə yürüşü də uğurlu olmuşdu. O, Fərat çayına qədər gəlib çatmış, Mitanni qoşununu darmadağın etmişdi. Qələbə zamanı qənimət kimi ələ keçirdiyi hərbi əsirlərin sayı məlum deyildi.
I Tutmos Fələstin və Suriyanı keçərək Mesogotamiyanın şimalına çatmış və orada Mitanni hökümdarını məğlubiyyətə uğrat-mışdı. O, Fərat çayına çatmış ilk Misir fironu idi. XVIII sülaləsinin ilk fironları Misiri yenidən qüdrətli dövlətə çevirdilər. Fironlar işğal edilmiş ölkələrdən ilbəil xərrac alırdılar. Qələbədən sonra ələ keçirilmiş qənimət Misirə gətirilirdi. Ölkədə məbəd tikintisi genişləndirilirdi. I Tutmos əvvəlki fironlardan fərqli olaraq özünə ehram yox, yer altında qayalıqlar arasında sərdabə tikdirmişdi. Onun ölümündən sonra hakimiyyətə əvvəlcə oğlu II Tutmos, sonra isə nəvəsi III Tutmos gəldi.
İstinadlarRedaktə
SƏLƏF I Amenofis |
I Tutmos XVII sülalə |
XƏLƏF II Tutmos |