Kürənbaş qızılquş

Kürənbaş qızılquş
Kürənbaş qızılquş
Elmi təsnifat
	XƏTA: taksonomik şablon yoxdur{{
Cins:	Qızılquş
Cins:	Qızılquş
Cins:	Qızılquş
Cins:	Qızılquş
Cins:	Qızılquş
Beynəlxalq elmi adı
	Falco biarmicus Temminck, 1825[…];
ITIS	175631
NCBI	345155

<td_align="right"_width="40%">Cins:<td_align="left">Qızılquş&action=edit&preload=Şablon:RedTaxLink/preload&editintro=Şablon:RedTaxLink/intro&preloadparams%5B%5D=<td%20align="right"%20width="40%">Cins:<td%20align="left">Qızılquş}}, taksonun sistematikasını təsvir etməlidir [[]].

:

†

(Qızılquş]])^[1]

???:

Kürənbaş qızılquş

Bığlı qızılquş; Aralıq dənizi qızılquşu (lat. Falco biarmicus) – qızılquş cinsinə aid, Azərbaycanda təhlükədə olan quşlar siyahısına daxil edilmişdir.^[5]

TəsviriRedaktə

Göyərçindən iridir. Başının üstü kürəndir. “Bığları” zəifdir. Bel tərəfi qonur, qarın tərəfi isə ağımtıldır və üzərində naxışlar uzanır. Quyruğu tünd bənövşəyi rənglidir və köndələn qonur zolaqlar var.

YayılmasıRedaktə

Afrikada, Aralıq dənizi ətrafında, Kiçik Asiyada, İraqda və Cənubi Qafqazda yayılıb. Azərbaycanda Qobustanda və Naxçıvan MR-də Şahbuz rayonu Dərəboğaz və Qızılqışlaq qayalığında nəsil verməsi göstərilib.

Yaşayış yeri və həyat tərziRedaktə

Qaya və yarğan olan dağətəyi bozqır sahələrdə yaşayır. Nəsil vermək üçün gəlir, qışda təsadüf edilməyib. Aprel ayında leşcil ağqartalın (Neophron percnoptericus) köhnə yuvasını zəbt etməsi müəyyən edilib. Həmin yuvada sonrakı bir neçə ildə yenə də leşcil qartal nəsil verib. Yuvasında 3-4 yumurta olur, iyulda balaları pərvazlanır. Əsas şikarı xırda quşlar, siçanabənzər gəmiricilər və sürünənlərdir. Şikarını havadan ovlayır və yerdən də götürə bilir.

Sayı və azalma səbəbiRedaktə

Azərbaycanda ilk dəfə 1949-cu ildə tapıldığı və sonralar cəmi 3 yerdə göründüyü üçün sayı haqqında məlumat yetərli deyil.

Məhdudlaşdırıcı amillərRedaktə

Texnosfer səs-küyünə və başqa antropogen faktorlara çox həssasdır.

Qorunması üçün qəbul edilmiş tədbirlərRedaktə

Ovlanması və satışı qadağandır. Azərbaycan Respublikasının və Naxçıvan MR-in Qırmızı kitablarına daxil edilib. CİTES, Bern və Bonn konvensiyalarına daxildir.

Qorunması üçün məsləhət görülmüş tədbirlərRedaktə

Yuva sahələrinin müəyyən edilib, təbiət abidəsi statusu ilə qorunması, süni şəraitdə yetişdirilib təbiətə buraxılması, əhalini qorunmasına cəlb etmək.

YarımnövləriRedaktə

İstinadlarRedaktə

↑ Cins:Qızılquş
↑ Integrated Taxonomic Information System (ing.). 1996.
↑ IOC World Bird List Version 6.3. 2016. doi:10.14344/IOC.ML.6.3
↑ IOC World Bird List Version 6.4. 2016. doi:10.14344/IOC.ML.6.4
↑ "Azərbaycanda təhlükədə olan quşlar". 2013-07-07 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-06-17.

MənbəRedaktə

AZƏRBAYCAN RESPUBLİKASININ QIRMIZI KİTABI FAUNA, II NƏŞR. 142səh, Kürənbaş qızılquş. (2013)

[1] Cins:Qızılquş

[_e65f1b0f6a0c3162-2] Integrated Taxonomic Information System (ing.). 1996.

[_945d40a3d19c53f5-3] IOC World Bird List Version 6.3. 2016. doi:10.14344/IOC.ML.6.3

[_475189aaf9b8566e-4] IOC World Bird List Version 6.4. 2016. doi:10.14344/IOC.ML.6.4

[5] "Azərbaycanda təhlükədə olan quşlar". 2013-07-07 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-06-17.

[1]

[5]

[2]

[3]

[4]