Kürdlərin deportasiyası

SSRİ-də kürdlərin deportasiyası — Cənubi Qafqazda yaşayan kürdlərin SSRİ hakimiyyəti dövründə deportasiya edilməsi. Stalinin hakimiyyəti dövründə kürdlərin deportasiyası bir neçə mərhələdə baş vermişdir. 1937-ci ildə Türkiyə ilə həmsərhəd bölgələrdən olan kürdlər deportasiya olunmuş, 1944-cü ildə isə Axısqa türkləri ilə birlikdə deportasiya olunmuşdur. Deportasiya edilən kürdlər Cənubi Qazaxıstan və Orta Asiyanın digər respublikalarının kəndlərində yerləşdirilmişdir. Bir sıra digər xalqlardan fərqli olaraq, kürdlər yalnız qismən deportasiya edilmişdilər.

Həjar Şamiloğlu köçkün düşmüş kürdlərlə bağlı demişdir ki, Araz çayının hər iki tərəfində qalan kürdlər İrandakı qohumlarını ziyarət etmək məqsədilə sərhədləri pozmuş, buna görə də bir neçə dəfə sərhəd təhlükəsizlik qüvvələri ilə kiçik toqquşmalara girmişdilər. Mamke qəbiləsindən Basoye Ozmen və yanındakı bir neçə nəfər 1937-ci ildə sərhədi keçərkən SSRİ qüvvələri ilə münaqişəyə girmişdir.

Xronologiya

• 1937 – Azərbaycan və Ermənistan kürdlərinin Qazaxıstan və Orta Asiyaya deportasiyası.
• 1944 – kürdlərin Gürcüstandan Qazaxıstan və Orta Asiyaya deportasiyası.
• 1956 – SSRİ kürdlərinin reabilitasiyasının başlanğıcı.
• 1989–1990 – Orta Asiya və Cənubi Qafqazdan kürdlər Rusiyaya (Krasnodar və Stavropol diyarlarının müəyyən ərazilərinə, Rostov vilayətinə, Adıgeyə) köçmüşdülər.